…. en vooral van top-producent Aldo Conterno proeven we vanavond. ‘No one is more popular with fellow Langhe producers than this affable, ever-helpful gentleman; the younger set refer to him reverentially as “my inspiration” or “like a second father”’ (Nicolas Belfrage MW in in “Barolo to Valpolicella – The Wines of Northern Italy). 4 Jaargangen maar liefst proeven we Aldo’s op eiken gelagerde Tre Pile Barbera, de witte Bussiador Chardonny, geinspireerd op Californische voorbeelden, en een van zijn Barolo’s. Aldo brak jaren geleden met zijn broer die het übertraditionele Giacomo Conterno voortzette, maar stichtte daarmee niet perse een modernista-huis. Hij behandelt of in ieder geval behandelde ooit volgens Rob vaten met loog, om de houtsmaak er it te spoelen; hout dat overigens in de Il Favot (we proeven daar 3 jaargangen van), nebbiolo van jonge aanplant, nog wel aanwezig is. Maar dat is dan volgens Belfrage (wel inmiddels een oude bron, uit 2004) ook meer een wijn van de zonen Franco, Stefano en Giacomo.
Eerst twee keer wit dus, een soort dubbele indrinker op een avond waarop de nadruk toch echt op rood ligt. Wel al uit 2015, het thema Gerijpte Piëmonte indachtig. De Arneis van Matteo Correggia, ‘La Val dei Preti’ uit Roero (lichtere zandgronden hier, ten noorden van de Tanaro) bevalt prima, licht goudkleurig (ook stro wordt genoemd), wat rokerig en mineraal, een soepele aanzet, mooie balans, lastig om specifiek fruit te benoemen. De Bussiado die er op volgt, van Aldo Conterno dus, is iets geler, heeft een klein stinkertje, maar verder een bescheiden neus, een licht zoetje, wel veel fruitiger in de mond, met een vanilleafdronk. Favoriet van velen, ik geef zelf de voorkeur aan de wat klassiekere, minder nieuwe wereld-achtige Roero.
Een verticaal van 4 keer Barbera, de Conca Tre Pile van Aldo Conterno, uit respectievelijk de jaren 2012, 2014, 2015 en 2016. Er is veel discussie over wat nu de lekkerste wijn is. De 2012 en de 2014 doen hierin minder mee: de 2012, met wat rood fruit, lijm, behoorlijke bitters en zuren in de afdronk, maar in mijn boekje wel “met mooie tertiaire tonen”, vindt weinig fans. De 2014, een nat en dus moeilijk jaar volgens Rob, is redelijk vergelijkbaar. Peter noemt chocolade, espresso, ik proef wat stal en een vleug vanille, “knappe verfijning voor ’n slecht jaar” zegt iemand. Veel proevers vinden de 2015 – een jaar met Afrikaanse warmte in de zomer – Peter spreekt over ver ontwikkeld, oxytonen en bouillon, maar toch ook over framboos. Velen prefereren de 2016. Noel zegt zelfs blij te zijn dat deze in de serie zit, anders had zijn geloof in het ouderingspotentieel van Barbera wel een behoorlijke deuk opgelopen. Rob zelf heeft het over perfectie, met sinaasappelschil en chocolade. Mijn buren en ik nemen het op voor de 2015. Zeker, de 2016 vindt wellicht een mooie balans tussen frisheid en rijpheid, en toont “alles wat ’n jonge Barbera kenmerkt” (Willem-Jan), maar de ’15 doet het toch echt niet slecht als redelijk complexe charmeur.
Drie keer Il Favot volgt, Langhe Nebbiolo uit de jaren 2013, 2015 en 2016. Vers van de pers, Lars Daniels in Perswijnmei/juni 2023, over de smaak van nebbiolowijnen: “de floraal-aarde geur, vaak wat vluchtig en met wat beperkte fruitigheid, is typerend en kan heel complex worden. De smaak is strak, door flinke tannine, goede zuren, beperkte kleur (sic!) en genoeg alcohol … Rijping is nodig om de smaak te verzachten.” De oudste Favot heeft een hele mooie neus van framboos en rozebottel. Eric proeft inkt, peper, cassis, hij plakt, heeft zuren en kersen, is fris en lang. “Zonverbrand” aldus Gerard. De 2015 is vrij gesloten, wel soepel, met toch ook wat tannines op ’t eind. Boter en kaneel, met een “diepe” geur, dixit Eric, iets van brandewijn en weer kers. Een complexe wijn, valt Gerard hem bij. De 2016 heeft maar liefst 15,5% duidelijk aanwezige alcohol, is wel sappig, geeft Eric een “oude kruidenpotjes”-associatie. Is 2015 een te warm jaar? Valerie zegt de typische structuur (zuren, tannines) van Nebbiolo wat te missen in deze serie; Berry voorspelt in ieder geval geen 2015 te gaan kopen; wat klopt, want die zijn al lang en breed uitverkocht!
The Main Event dan: een Barbaresco van Albino Rocca uit 2009 (Ronchi); de Cicala (onderdeel van de grote Bussia wijngaard,en daarmee een Barolo) van Aldo Conterno (ook 2009) en uit 2008 een redelijk vermoeide Barolo Ravera van Elvio Cogno. Dat laatste was voorafgaand aan de serie al een beetje voorspeld door Rob: deze producent is er ook niet per se op uit om wijnen voor de long haul te maken. Valerie komt nu volop aan haar trekken: geen gebrek aan tannines in deze serie! Vooral de Cicala heeft er nogal wat. Dit deel van Bussia heeft net als dorpen in het oosten van de appellatie (Serralunga, Monforte) meer leem in de bodem, en dat levert zware jongens op die tijd nodig hebben. De peperkoek en het “prachtig!” van Valerie kunnen mij toch niet overtuigen. Haagse hopjes maar dan zonder het zoet (koffie?), en heel drogend, deze wijn, vanaf mid-palate tot ver in de afdronk. “Moet je iets bij eten,” roept dan altijd wel iemand, en inderdaad. Toch verrassend: de tijd van Barolo’s die tientallen jaren moesten ouderen, ligt al enige tijd achter ons, en Aldo maakt toch andere wijnen dan zijn broer, waarvan de hogere cuvees als de Monfortino wel 30 jaar nemen om op dronk te komen (Cernilli en Sabellico, The New Italy, a complete guide to contemporary Italian wine). De Ronchi is voor mij en Peter dan ook het mooiste: ingetogen elegant, nog steeds stevige tannines maar ze storen niet; lavas, munt en redelijk wat fruit voegt Willem-Jan nog toe. Over prijzen hebben we het niet uitgebreid, vanavond, maar volgens het onvolprezen internet kun je voor wat een fles Cicala 2009 kost(te) toch zo’n 2, 3 Ronchi’s uit dat jaar inslaan*.
Een lesje in ouderingspotentieel? Zeker, maar toch vooral ook opnieuw een herinnering aan het feit dat proeven een behoorlijk subjectief fenomeen is. Dank Rob voor het delen van jouw passie, kennis en uiteraard wijnen!
* Volgens vivino. ChatGPT bleek weer eens erg grappig uit de hoek te komen: “… if we assume that the 2009 Aldo Conterno Barolo Cicala and the 2009 Albino Rocca Barbaresco Ronchi are similarly priced, then the cost of the Aldo Conterno Barolo Cicala would be around the same as the Albino Rocca Barbaresco Ronchi. However, if the Aldo Conterno Barolo Cicala is more expensive, then it would be a multiple of the price of the Albino Rocca Barbaresco Ronchi.”