Liselotte Brouwers brengt het huis Aloïs Lageder op tafel, een huis in Alto Adige waar traditie en innovatie hand in hand gaan. Het familiebedrijf produceert sinds 1823 hoogwaardige wijnen met nu een sterke focus op duurzaamheid, biodiversiteit en biodynamische wijnbouw. Gelegen in het hart van de Dolomieten combineert Aloïs Lageder het unieke alpine-mediterrane klimaat van Alto Adige met een diep respect voor de natuur.
Biodynamische wijnbouw, demeter-gecertificeerd
Het wijnbedrijf Alois Lageder is een pionier op het gebied van biodynamie in Italië. Het huis werkt uitsluitend met druiven uit biologische en biodynamische teelt, zowel van eigen wijngaarden als aangekochte druiven van partner bedrijven. Demeter gecertificeerd sinds 2004. Dit betekent dat ze werken volgens de principes van Rudolf Steiner, waarbij ze het wijngaard-ecosysteem als een levend geheel benaderen. Ze gebruiken natuurlijke preparaten in plaats van kunstmest of pesticiden. Diversiteit wordt bewust gestimuleerd door o.a. begrazing met koeien, het aanplanten van kruiden en bloemen, en samenwerking met lokale boeren. En ja, er wordt gewerkt met de stand van de maan en seizoenen.
Aloïs Lageder gaat verder dan biologisch. Flink gebruik van zonnepanelen en geothermie, hergebruik van water en compost. De tractoren in de wijngaarden rijden deels elektrisch of op biodiesel. In de kelder zien we traditie met moderne technieken. Dus grote houten foeders maar ook betonnen eieren. Er vinden experimenten plaats met inheemse gisten, schilweking, minimale interventie en langzame vinificatie. Sommige wijnen worden ongeklaard en ongefilterd gebotteld, wat bijdraagt aan hun levendigheid.
Serie 1
We proeven twee wijnen blind, die na het onthullen alle twee pinot grigio blijken te zijn. De eerste met rijping op roestvrijstaal, de tweede met ook wat houtrijping.
2023 Pinot grigio, Alto Adige
Aantrekkelijke wijn met goede balans en goede zuren, ik ruik buxus, brandnetel, kruiden. Lekker sappig. Ik prefereer deze boven de houtgerijpte wijn. Just benoemt mineralen, citrus en perzik. Vergist in RVS tanks, daarna 4 maanden opgevoed op eigen fijn bezinksel. Breed inzetbare wijn bij voorgerechten, patés en terrines, vis en schelpdieren, gevogelte, wit vlees en paddenstoelen.
2023 Pinot grigio, Porer, Alto Adige
Rokerig, een stinkertje in de geur, levendige en lenige wijn met goede structuur. Méér bitters, zegt MaartenD, boerser. Just determineert gele appel, munt, eucalyptus en sinaasappel. Spontane fermentatie, deels in grote vaten en deels in roestvrijstalen tanks. Rijping op de droesem, deels in grote vaten en deels in roestvrijstalen tanks (ongeveer 9 maanden). Ook geschikt voor terrines, koud vlees, alle soorten vis en zeevruchten, wit vlees en gevogelte.
Serie 2
We proeven twee wijnen blind, die blijken pinot bianco en een kruising van pinot bianco en riesling te zijn.
2023 Pinot bianco, Alto Adige
Lichtgeel, introverte geur, gele appels en later citrus tonen. Sappige zuren, goede balans en levendigheid. Drinkt lekker, zegt Willem Jan, die ‘vim’ determineert: citroen en kalk, ook wat meloen. Fermentatie in roestvrijstalen tanks, vier maanden rijping op de droesem. Lekker bij asperges.
2022 Manzoni bianco Fórra, Alto Adige
Hartendief van Liselotte. De manzoni bianco is een kruising tussen riesling en pinot bianco. Hij staat bekend om zijn losse trossen en dikke schil, maar ook om zijn hogere zuurgraad en lagere suikergehalte. Bestendig tegen extreme weersomstandigheden. Mijn aantekeningen: neigend naar oud goud qua kleur, een beetje rokerig, toffee, een vollere structuur dan de pinot bianco, mondvullend en lekker, voor mij een irritant azijn-ig bittertje. Willem Jan kan dat amandelbittertje juist enorm waarderen, ananas en rijpe mango. Annemiek benoemt een kruidigheid en wat caramel in de neus. Gisting in grote vaten (10 dagen) en rijping op droesem gedurende 9 maanden.
Serie 3
Eén glas krijgt alle aandacht, blind geschonken.
2021 Gewürztraminer Am Sand, Alto Adige
Erg mooie wijn, kruidig, herkenbaar gewürztraminer. Strakke bitters, lekker bij Aziatisch eten staat in mijn aantekeningen. Fritjof is gecharmeerd van het ronde mondgevoel, mooie wijn, zegt hij, met een klein stinkertje, abirkoos, ananas en grapefruit. MaartenR benoemt gember. Berry is kritisch: hoog in alcohol en tikje log.
Serie 4
We proeven drie wijnen blind met een duidelijke opbouw, het blijkt na onthullen drie keer chardonnay te zijn.
2023 Chardonnay, Alto Adige
Ik ben vol lof voor deze basis chardonnay: rokerige geur, lekker, een beetje verfijnd zelfs. Sapige en verfrissende wijn met goede balans. Berry benoemt ‘Dubro’ citrus, hij zegt dat de wijn een tikje een dimensionaal is maar ook fluwelig. MaartenD benoemt honingmeloen en perzik.
2023 Chardonnay Gaun, Alto Adige
Dit is veel meer wijn: stinkertje en vuursteen, meer body, goede structuur, sappige wijn, lang nahangend. Heel fijn, zegt Berry, sappig en mooie mineraliteit, fijn houtgebruik. Gerard zegt dat deze wijn de mooiste balans heeft van de drie. Mooi houtgebruik én citrus. Spontane gisting met gedurende 9 maanden rijping op droesem, deels in grote vaten en deels op rvs.
2021 Chardonnay Löwengang
Hartendief van Liselotte. Dé wijn van de proeverij, wat mij betreft. De neus alleen al: een heel breed spectrum van geurimpressies, volle aandronk met een goede balans. Oeps, de slikfactor! Een mooie volle wijn, waarvan Berry de floraal minerale geur benoemt. Romig. Puur eiken (‘daar hou ik soms wel van’). Heeft wel nog enkele kelderjaren nodig, want nog wat hoekig. MaartenR noemt de wijn rijper dan de vorige, appel en amandel in de geur, houttonen en lange afdronk. Gerard prijst de prettige bitters. De wijn is gemaakt van wijnstokken tot 78 jaar oud. Grindachtige bodem met een hoog kalksteengehalte. Spontane gisting in barriques en ca 11 maanden rijping op de droesem. Prijzige wijn.
Serie 5
We proeven drie rode wijnen blind, die van verschillende druiven blijken te komen. Twee lichte en een wat zwaardere wijn.
2023 Vernatsch-Schiava, Alto Adige
Ik hou ervan om de positieve zaken in mijn proefnotities te benadrukken. Nou hier komt die: Jancis Robinson schrijft in haar standaardwerk Winegrapes vijf pagina’s over verschillende varianten schiava (terwijl er bijvoorbeeld maar twee pagina’s zijn over silvaner). Willem Jan was het aardigst over deze wijn: mocca en koffie. En om de trouwe lezers van onze website te laten weten dat wij een gezelschap zijn waar je een eigen mening mag geven: MaartenR nam het word mestboer in de mond, RobG benoemde riool, Eric noemde waterstof peroxide. Mijn aantekeningen in twee woorden: beetje vies.
2022 Pinot Noir Mimuèt, Alto Adige
Héél tof, vat MaartenR zijn ordeel over deze wijn samen. Fruitig. Eric is wat kritischer: niet lekker, stalig. Mijn aantekeningen: lichte kleur, oranjerood, expressieve geur met aardbei, lichte smaak en de geur vind ik mooier dan de smaak.
2020 Cabernet Riserva, Alto Adige
Gemaakt van cabernet sauvignon en cabernet franc. Een fijne rode afsluiter van deze proeverij. Helemaal níet mijn wijn, zegt MaartenR, helemaal boers. Eric benoemt stoffigheid. Mijn aantekeningen zijn louter positief: donkere kleur, kersen, nougat, sappige wijn met veel rondeur en structuur. Mooi.
Alto Adige is een regio met veel microklimaten. Aloïs Lageder werkt met eigen wijngaarden én meer dan 80 partnerboeren, die actieve begeleiding krijgen in biodynamische teelt. De hooggelegen percelen (tot 1000 m) zijn een waarborg voor frisse zuren, terwijl de kalkrijke, leisteen- of vulkanische bodems veel nuance geven aan de wijnen. Fijn om dit huis eens goed door te proeven.
Proefnotities en verslag Peter van den Besselaar
De eerste serie bestaat uit twee geblindeerde wijnen van de treixadura druif. Maar dat weten we niet. We proeven twee totaal verschillende wijnen, waarbij de proef op de tong van de tweede wijn (zoet!) verrassend is. Valerie benoemt gemeenschappelijke karakteristieken. The Flower and the Bee 2021 heeft wat grapefruit, hazelnoot en is strakdroog. Prima wijn. Gomariz 12 Dulce heeft een lichtgele kleur en wat impressies van peer en banaan. Verrassend op de tong: hap sap volrond zoet met ook wat zuren. Ik ben onder de indruk: erg mooi.
Een serie van één
In de derde serie staat als eerste Domaine Huards 2018 Cour Cheverny van Michel Gendrier. Een liefelijke romorantin, warempel. Ik ruik bloemetjes en honingmeloen. Dat liefelijke karakter heeft de smaak minder, die is krachtig met bitters. De tweede wijn is Cour Cheverny 2012 ‘Les Sables’ van Philippe Tessier. Helemaal mijn wijn. Acquired taste, want best moeilijk. Wat lijm en perzik in de geur, een licht stinkertje. Een beetje een zwavel impressie. Straf zuurtje in de smaak, en tannineus, kan dat bij zo’n geouderde witte wijn. Serveer hier pruimedanten bij die zijn gewikkeld in een rolletje vers spek en dan gegrilld. Dát verzoent je met het leven.
De vierde serie brengt twee superlichte rode wijnen in het glas. De eerste wijn is Conca de Barberá, Trepat 2021. De wijn is in mijn aantekening getypeerd met 4 F’s: Frivool Framboos Fris Fruit. Gelukkig hebben Valerie en Willem Jan meer woorden: eucalyptus en laurier in de neus, viooltjes, zwarte bes, vegetaal en Kirsch. Mooi dus. De tweede wijn is gemaakt van vernatsch door de upcoming wijnmaker Markus Prackwieser. Gump Hof / Alto Adige. Ook weer super lichte kleur, lekker zoetje in de aanzet, veel mineralen, veel kracht. Schreeuwt om een mooie peperworst. Just zegt dat de tweede wijn net iets meer geeft. Kers en munt benoemt hij. Willem Jan zegt nougat, cederhout, droppig en geparfumeerd. Valerie zegt dat de wijn eenvoudig is – maar toch uiterst aanlokkelijk. En dat dat kan!
De vijfde serie brengt twee Spaanse wijnen uit Bierzo.
De laatste serie bestaat uit twee rode wijnen van de teroldego druif van wijnmaker Foradori. Die zijn áltijd de moeite waard. De Lezér 2021 doet Eric denken aan aardbei en verse vijgen, terwijl Willem Jan stroop en abrikoos beschrijft. Ik lees in de aantekeningen: pruimen, heerlijk drinkbaar. Marei 2018 drinkt ook al zo lekker weg, als limonade. Die associatie heb ik meestal bij natuurwijnen. En ja hoor, deze twee wijnen zijn natuurwijnen. Eric benoemt rozenbottel.