Rioja uit de liefhebberskelder
By in

Rioja uit de liefhebberskelder

Berry Marinussen neemt ons mee naar zijn kelder. Of mooier, Berry neemt ons mee naar zijn Rioja. Hij werd er verliefd op, koopt het al jaren. En liefde is om te delen. Dat deed hij 12 jaar geleden ook. Sindsdien is hij steeds meer Rioja gaan ontdekken. Berry refereert aan Nello, onze Italiaanse godfather, aan zijn Barolo’s, aan Brunello’s. Nello zette graag Spaanse wijn naast Italiaanse. Zo mag je dus zeker door naar het Noord-Spaanse stukje waar ze in 1990 nog 100 miljoen liter produceerden, nu het drievoudige.

Berry geeft aan dat er deze keer wat meer klassieke Rioja te proeven zal zijn, af en toe wat moderners. Met klassiek ook als referentie aan de klassieke namen, vooral uit de Rioja Alta. Met als goede jaren 2004, 2012, 2016. En ook dat ligt, of lag, in de schatkelder.

  1. We beginnen wit. Jaja, ook dat kan in de Rioja. Sterker nog, dat smaakt prima. Fruit, mooi bittertje. Amandel in de neus. Tropisch fruit ook, met frisheid en citrus. In de smaak komt het fruit terug. Mango, perzik. Een peertje. Ook hout. Waarvan Berry belooft dat we dat deze avond in elke wijn gaan tegenkomen.

In de afdronk iets honingachtigs. Een beetje gember nog. Complex.

Berry en ik verschillen meteen in de vergelijking met een Bourgogne. Volgens Berry gaat deze er overheen, ik denk dat een Bourgogne in stevigheid het ruim haalt, in frisheid en fruit er iets onder blijft. Een fijne viura die meteen veel losmaakt. Niet in het minst ons smaakpalet.

  1. Een ¡rosado! Dat doen we eigenlijk verrekte weinig. Eentje waarvan het hout me raakt op m’n neus. Met een licht oxytoontje erbij. Met rood fruit voor de sappigheid. Met een klein zoetje, met een bittertje. Krachtige aanzet met wat zuren. Een beetje boter. Todonia 2010 gran reserva rosado. Een huis bekend vanwege de ouderdom van zijn wijnen. Een culthuis waarvan de prijzen omhoog zijn geschoten. Prachtig om te mogen proberen. Ik zie mezelf al zitten op een terrasje, zonnetje erbij. Bakje olijfjes ernaast. Stukje chorizo erbij. Dat heeft deze wijn wel nodig. En ik ook. Niks meer aan doen.

  1. Na het niks doen wordt het toch langzaam avond. Een rode avond. Een rode Rioja avond. Omdat het zo lekker rond allitereert met de rollende Spaanse erren. Omdat het kan smaken zoals een avond die nooit eindigt. Een serie van twee. Een serie met vrienden. Want daar komen de amigos Riojano. Leer, cacao, tabak, koffie, zwart fruit, cassis, braam. Een crianza denk ik. Nog ietwat lichtheid, nog best wat zuren. Een besje zit er wel bij. Typisch zo’n vriend die het begin van de avond maakt en losschudt. Met wat toetsjes rood fruit. Met soms al wat gestoofdheid, ook een klein beetje drogend, mineralen en tannines. Met de rabo de toro wachten we nog even. Maar toch, deze kan al wat hebben.
  2. Amigo cuatro, ons vierde glas, doet gezellig mee met amigo tres. Hun karakters lijken op elkaar vind ik. Ze leggen dezelfde accenten. Met wat variatie. Zo heeft deze iets minder zwaars, iets meer frisheid, iets meer fruit, ook van het rode. En wel weer meer tabak. Ook een crianza. 3 en 4 komen uit 2019. Jonge vrienden. We zwaaien ze uit en gaan door met een andere generatie.

  1. We zijn op stoom. Er wordt geklopt. We doen open. Voor vrienden is er altijd plaats. Ze stellen zich voor. Somos del año 2012, we komen uit 2012. Y somos unas reservas. We zijn reservas en hebben dus al aardig wat rijping. Alsof dat nog niet genoeg zegt gaan ze verder. Nummer vijf zegt chocola. Een wijnbal had ik ‘m willen horen zeggen. Zo eentje van de kermis. Een lange fruitige afdronk. Met zowel rood fruit, bessen maar zonder zwaar zuur, als zwart fruit, cassis en – daar is ie weer – de braam. Een pruim komt om de hoek kijken. Die streekklassieker treffen we vanavond voor het eerst. En doet ‘m goed. De conversatie loopt.

 

  1. Nummer zes gaat er overheen. Toffee roept ie. Haags hopje (hoe kan die Spanjaard dat nou kennen?). Maar heeft weer wat meer zachtheid. Wat meer rood fruit. Ook dit duo vertoont gelijkenissen. Nog behoorlijke zuren. Rood fruit duidelijk aanwezig. In de neus eucalyptus, laurier. Allemansvrienden? Ik hoor het u denken. Dan rekent u buiten de Brabantse wijnsociëteit. Toch nog wat jong. Hadden we ze nu al binnen moeten laten? Tot en met: laat deze nog maar even buiten staan c.q. liggen. Goed voor hun ontwikkeling. Worden ze juist minder hard van. Maar ook nu al mooi. Of juist goed op dronk. Die eerste prima, die tweede nog even wegstoppen vindt Berry zelf. Zoals altijd verschillen de meningen. Ook een klassieker.

  1. en 8.

De avond vordert gestaag. Het volgende duo dient zich aan. Hola Peppi y Kokki! Of op z’n minst toet-toet boing boing. Dit zijn geen beginnelingen. Deze hebben ervaring. En wijsheid. En schoonheid, zoals ouderdom soms fraaier kan maken. Volheid. Kracht. Donkerte. Geen duisternis, begrijp me goed. Stevigheid. Volwassenheid. Evenwicht. Balans. Een levenspad bewandeld en op het hoogtepunt het glas bereikt. Dit is de essentie van Berry zijn liefde. Hier wordt alles gegeven. Met spanning door tannines, nog aanwezige zuren. Met zwarte fruitsluiers. Met koffie, cacao, leer, tabak, ceder. Met chocola, romiger dan alleen cacao. Braam, pruim. Aards. Droppig. Laurier. Wat is er niet. Liefde is alomvattend.

 

En als je dan zou moeten kiezen? Zeg het maar. Herfstbos van nummer 8? Drop van nummer 7? Wat munt en paddenstoelen plus wat frisheid van nummer 8? Het ietsje mollige van nummer 7? Staat ‘m toch goed?! Allebei modernere huizen. Amandelspijs als kiesdeler? Nee, we houden ze allebei..

  1. Ach mensen. De avond wordt nacht. Hoe later de avond, hoe schoner het volk. We begroeten de top. Lonely at the top? Welnee, het zijn er twee. Het slotduo. Waarbij slot terecht een verwijzing is naar een kasteel. Kasteelheren zijn het. En de top begeeft zich met veel plezier onder ons, het voetvolk. Wij aanbidden. Bewonderen hun zoetheid. Hun levenslust. En hun braam, hun cacao. Hun tederheid naast hun kracht. En maken toch ook onderscheid.

Heer 9 is erg zoet. Weeïg is niet de term, eerder intens. Met munt, menthol bij die zoetheid. Die niet stoort. Het is fruit op z’n allerrijpst. Het valt van de bomen. Het ligt aan je voeten. Zoals wij ons storten aan de enkels van deze kastreel heer. Respect.

  1. De laatste gast. De allerlaatste vriend. Toon Hermans zei het al, altijd te laat. Maar hij is er. En wordt binnengehaald. En wat heeft ie meegebracht? Met opnieuw die menthol en ook wat anijs. Bedwelmend en verfijnd. Pijptabak. Elegant. Spel. Met een zwart gevoel voor humor. En voor fruit. Rijp fruit, nog net wel zelf plukken. Deze vult de avond. Pakt je in en rolt je op. Wij lagen al en vallen toch om. Een prachtige nacht. Een sterrenhemel. Een volle maan. Einde. Liefde. Geen einde.

Proefnotities en verslag Just Krijn

De lijst van gedronken wijnen: Rioja wijn lijst

 

¡Rioja heb je!
By in

¡Rioja heb je!

Peter neemt ons mee naar de Rioja. Strijdtoneel van klassieken versus modernen. Want, zo laat hij weten, de moderne mensch wenscht meer fruit. 

Minder tabak, minder vanille, minder van alles waar de Rioja ooit om geroemd werd. En de Rioja gaat er in mee. Heel de Rioja? Welnee, een klein dorpje, nee aardige stukken van deze provincie, blijven hun klassiekers trouw. Met Ultranationalisten die rijpen op oud hout en modernisten die zoeken naar meer fruit maar wel weer met een concentratie door het gebruik van nieuw hout. Tja, wat is dan klassiek en wat is nieuw. Is het nieuwe wijn in oude vaten? We gaan proeven!

 

We beginnen met een Cune, gran reserva 2010. En, verklapt Peter, we proeven in totaal 6 reservas en 3 gran reservas. 

Dit moet een klassieker zijn zegt mijn pallet. Duidelijk hout. Vanille. Een zwarte kers. Verder wordt er pruim geproefd, zuren – anderen juist geen zuren en wat logger -. De neus is fraai, complex, fruit, tabak, klassiek. De smaak valt daar wat bij tegen, lijkt wat oud. De aanzet is zacht, hij is sappig. Hij mist zuren, hij doet zoet aan. Het fruit is al wat verdwenen. Ik proef toch duidelijk het fruit. Kortom, in de wijn proeven we met elkaar bijna het hele pallet aan smaken, van modern tot klassiek. We zijn lekker bezig. Heel de Rioja in een glas.

Dat glas is bedoeld om de mond wat te verzachten en fris te maken voor de rest, daarvoor dient vaak zo’n eerste wijn. Peter zet ons meteen middenin zijn gebied. De stevigste indrinker sinds jaren. Dat belooft wat voor de rugbyers onder onze proevers. Nou is uw schrijver meer een voetballer, voor de wijnen uit z’n favoriete land beschouwt hij de bal maar wat graag als ovaal.

 

De eerste serie brengt ons 3 reservas

1 BODEGAS LOLI CASADO | JAUN DE ALZATA RESERVA 2014

Bramen roept mijn lijf bij de eerste slok. Vanille, uiteraard, maar fruit fruit fruit. Dit moet modern zijn. De neus bootst de smaak na, in lichte vorm We houden het kort. Fris, zuur. Met een gebrek aan nieuw hout.

2 RODA | RESERVA 2015 (magnum)

Dit is meer koekie en spekkie voor m’n bekkie. Ceder, zwart fruit. Stooffruit in de mond. Duidelijk ook heel geconcentreerd op fruit gemaakt. Meer jammig dan z’n voorganger. Zwarte bes, kers.

Zijn het mijn 51 jaren die me doen verlangen naar klassiekere smaken? Moet ik nu, post midlife, erkennen dat de jeugd me minder aantrekkelijk lijkt dan de rijpheid? Bij deze wijn voel ik me thuis. Behaaglijk als een open haard in de winter. Met zo’n glas. Wat chorizo iberico of jamon bellota. Of Cecina uit Léon. Of.. Ach, of alleen dit glas om bij weg te dromen.

Oh ja, mensen zijn het met me eens. Chocola hoor ik vanuit mijn zetel, intenser fruit. Ik gloei gewoon verder.

3 LOPEZ DE HEREDIA | VIÑA TONDONIA RESERVA 2004

Aards, ceder, het riedeltje kriebelt weer in mijn neus. Belegen deze neus. In de mond meer fruit, lichter fruit en roder fruit.

Deze doet me schrikken. ¿Rood fruit? ¿Rood fruitzuur? Wat is dit voor modernist?! Zeker geen purist. Een afvallige Riojaan moet deze gemaakt hebben. Hoe haalt ie het in z’n hoofd. En wie gooit hem de streek uit. Voor zo’n fruitsnackje ga je maar naar de Bierzo. Het wandelpad ligt er al. Kun je eindigen in Santiago en in de kathedraal om vergeving vragen.

Maar ja, hij is oud, met oud hout. Een belegen neus. Aardse tonen. Het fruit wat weggezakt. Tannines, zuren en hout blijven.

Nondejus, ¡joder!, komt daar de ultieme klassieker uit. Oud, gerijpt, klassiek. Ik schuif mijn stoel iets van de open haard en concentreer me op de volgende serie. 

 

De tweede serie

De tweede serie. Tja, wanneer stopt een Spanjaard met drinken. Meestal net voor ie dronken is. Soms ook dan niet. Bij glas twee wel, dat heeft kurk. Da’s pech. Ach denkt een Spanjaard, ik heb de andere twee nog. En waarschijnlijk denkt ie pas aan de tweede als de eerste op is. Mañana otro dia.


4 BODEGAS LOLI CASADO | POLUS RESERVA 2014

Ons eerste glas uit deze serie brengt opnieuw een ode aan het fruit. Dit keer een geslaagde ode. Zuiver fruit, mooie braam, weer die kers. Mooie zuren, stevige tannines die je tanden niet meer loslaten. Modern kan mooi zijn. Wie daar meer van wil weten gaat bijvoorbeeld naar de bodega van Marqués de Riscal. Prachtig gebouw van dezelfde architect als het Guggenheim. Pas op voor de toetistentoer. Ga voor het gebouw en proef daarna liever dit glas. Een bomba de fruta met veel er omheen. Fudge bijvoorbeeld. Hij heeft veel. En hij is enigszins op leeftijd, 2014. De oudste wijn van deze serie steelt de show met z’n jeugdigheid. Hoe dichtbij kun je klassiek en jong bij elkaar brengen. De hereniging van Rioja in een glas. Met rozenblaadjes. Met chocola. Met zelfs body lotion. Taarten van Abel zou zeggen: niks meer aan doen. 

 5 Het tweede glas sla ik over, dat doet bijna iedereen. Jammer van de FAUSTINO | ICON EDITION RESERVA 2016

6 CUNE | IMPERIAL RESERVA 2017

Het derde glas heeft zo mogelijk nog meer fruit. En roder fruit. Fris, fruitige zuren. Lange afdronk. Ook tannines, heel veel tannines. Deze doet jonger aan. En mag rijpen. Het fruit is me iets te fris, de tannines iets te aanwezig. Met wat jaren wordt deze schreeuwlelijk misschien een eloquente causeur.  

Dat kan maar zo, anderen ruiken rook, as, turf. Eucalyptus. Zwart fruit, zuren. Elegantie, lagen van smaak, balans. 

Balans, misschien wel de kern van de Rioja. Hoe breng je de krachten tot leven zonder dat ze elkaar pijn doen. Hoe laat je fruit leven tussen tabak en vanille. Hoe balanceer je tussen power, hout en zuren. Deze avond is zo’n balansdag.

De eennalaatste serie. Want zoals bekend, de laatste kent een Spanjaard niet.

7 MARQUES DE RISCAL | GRAN RESERVA 2016

Dit staat als een huis. Het huis waar de Rioja op is gebouwd. Het huis waarvan je de grondvesten mag laten trillen. Het huis blijft staan. Dit heeft alles wat je wilt. Het huis mag gemoderniseerd zijn, het karakter blijft. Het huis mag ook klassiek blijven. Schoonheid is niet vergankelijk.

En hoe smaken nu grondvesten? Nou, in het eerste glas van deze serie als cederhouten fruit. Nooit gedacht dat ik beide tegelijk zou proeven, hier is ie dan. Rode kers, wat zuren, de ceder van net, frisheid, fruitigheid en stevigheid. Blijft staan als, ja, als een huis. Een romig huis. Een modern huis. Een rond huis. Een huis dat speelt met de zuren. Een heel fijn huis.Waarin onze voorzitter blijft wonen. En filosoferen. Beneveld te raken. Terwijl je niet meer naar huis hoeft.

8 CUNE | IMPERIAL GRAN RESERVA 2015

Om af te sluiten met een wijn die me terugbrengt in m’n zetel aan de openhaard. Waar de zetel is vervangen door een troon. Koning Rioja in mijn glas. Chocola, leer, tabak, zwart fruit. Klassiekers. Dan wel de Cervantes onder de klassiekers. Wat is dit mooi. Om te ruiken, te ruiken, te proeven, te walsen, te ruiken, te proeven. Wijn om bij weg te dromen terwijl hij naast je blijft en nooit meer weggaat. Zoals de Rioja. Verjongd of oud. Leeftijdloos. Tijdloos.

Para siempre. ¡Gracias Pedro!