Aloïs Lageder doorgeproefd, traditie en innovatie hand in hand
By in

Aloïs Lageder doorgeproefd, traditie en innovatie hand in hand

Liselotte Brouwers brengt het huis Aloïs Lageder op tafel, een huis in Alto Adige waar  traditie en innovatie hand in hand gaan. Het familiebedrijf produceert sinds 1823 hoogwaardige wijnen met nu een sterke focus op duurzaamheid, biodiversiteit en biodynamische wijnbouw. Gelegen in het hart van de Dolomieten combineert Aloïs Lageder het unieke alpine-mediterrane klimaat van Alto Adige met een diep respect voor de natuur.

Biodynamische wijnbouw, demeter-gecertificeerd

Het wijnbedrijf Alois Lageder is een pionier op het gebied van biodynamie in Italië. Het huis werkt uitsluitend met druiven uit biologische en biodynamische teelt, zowel van eigen wijngaarden als aangekochte druiven van partner bedrijven. Demeter gecertificeerd sinds 2004. Dit betekent dat ze werken volgens de principes van Rudolf Steiner, waarbij ze het wijngaard-ecosysteem als een levend geheel benaderen. Ze gebruiken natuurlijke preparaten in plaats van kunstmest of pesticiden. Diversiteit wordt bewust gestimuleerd door o.a. begrazing met koeien, het aanplanten van kruiden en bloemen, en samenwerking met lokale boeren. En ja, er wordt gewerkt met de stand van de maan en seizoenen.

Aloïs Lageder gaat verder dan biologisch. Flink gebruik van zonnepanelen en geothermie, hergebruik van water en compost. De tractoren in de wijngaarden rijden deels elektrisch of op biodiesel. In de kelder zien we traditie met moderne technieken. Dus grote houten foeders maar ook betonnen eieren. Er vinden experimenten plaats met inheemse gisten, schilweking, minimale interventie en langzame vinificatie. Sommige wijnen worden ongeklaard en ongefilterd gebotteld, wat bijdraagt aan hun levendigheid.

Serie 1

We proeven twee wijnen blind, die na het onthullen alle twee pinot grigio blijken te zijn. De eerste met rijping op roestvrijstaal, de tweede met ook wat houtrijping.

2023 Pinot grigio, Alto Adige
Aantrekkelijke wijn met goede balans en goede zuren, ik ruik buxus, brandnetel, kruiden. Lekker sappig. Ik prefereer deze boven de houtgerijpte wijn. Just benoemt mineralen, citrus en perzik. Vergist in RVS tanks, daarna 4 maanden opgevoed op eigen fijn bezinksel. Breed inzetbare wijn bij voorgerechten, patés en terrines, vis en schelpdieren, gevogelte, wit vlees en paddenstoelen.

2023 Pinot grigio, Porer, Alto Adige
Rokerig, een stinkertje in de geur, levendige en lenige wijn met goede structuur. Méér bitters, zegt MaartenD, boerser. Just determineert gele appel, munt, eucalyptus en sinaasappel. Spontane fermentatie, deels in grote vaten en deels in roestvrijstalen tanks. Rijping op de droesem, deels in grote vaten en deels in roestvrijstalen tanks (ongeveer 9 maanden). Ook geschikt voor terrines, koud vlees, alle soorten vis en zeevruchten, wit vlees en gevogelte.

Serie 2

We proeven twee wijnen blind, die blijken pinot bianco en een kruising van pinot bianco en riesling te zijn.

2023 Pinot bianco, Alto Adige
Lichtgeel, introverte geur, gele appels en later citrus tonen. Sappige zuren, goede balans en levendigheid. Drinkt lekker, zegt Willem Jan, die ‘vim’ determineert: citroen en kalk, ook wat meloen.  Fermentatie in roestvrijstalen tanks, vier maanden rijping op de droesem. Lekker bij asperges.

2022 Manzoni bianco Fórra, Alto Adige
Hartendief van Liselotte. De manzoni bianco is een kruising tussen riesling en pinot bianco. Hij staat bekend om zijn losse trossen en dikke schil, maar ook om zijn hogere zuurgraad en lagere suikergehalte. Bestendig tegen extreme weersomstandigheden. Mijn aantekeningen: neigend naar oud goud qua kleur, een beetje rokerig, toffee, een vollere structuur dan de pinot bianco, mondvullend en lekker, voor mij een irritant azijn-ig bittertje. Willem Jan kan dat amandelbittertje juist enorm waarderen, ananas en rijpe mango. Annemiek benoemt een kruidigheid en wat caramel in de neus. Gisting in grote vaten (10 dagen) en rijping op droesem gedurende 9 maanden.

Serie 3

Eén glas krijgt alle aandacht, blind geschonken.

2021 Gewürztraminer Am Sand, Alto Adige
Erg mooie wijn, kruidig, herkenbaar gewürztraminer. Strakke bitters, lekker bij Aziatisch eten staat in mijn aantekeningen. Fritjof is gecharmeerd van het ronde mondgevoel, mooie wijn, zegt hij, met een klein stinkertje, abirkoos, ananas en grapefruit. MaartenR benoemt gember. Berry is kritisch: hoog in alcohol en tikje log.

Serie 4

We proeven drie wijnen blind met een duidelijke opbouw, het blijkt na onthullen drie keer chardonnay te zijn.

2023 Chardonnay, Alto Adige
Ik ben vol lof voor deze basis chardonnay: rokerige geur, lekker, een beetje verfijnd zelfs. Sapige en verfrissende wijn met goede balans. Berry benoemt ‘Dubro’ citrus, hij zegt dat de wijn een tikje een dimensionaal is maar ook fluwelig. MaartenD benoemt honingmeloen en perzik.

2023 Chardonnay Gaun, Alto Adige
Dit is veel meer wijn: stinkertje en vuursteen, meer body, goede structuur, sappige wijn, lang nahangend. Heel fijn, zegt Berry, sappig en mooie mineraliteit, fijn houtgebruik. Gerard zegt dat deze wijn de mooiste balans heeft van de drie. Mooi houtgebruik én citrus. Spontane gisting met gedurende 9 maanden rijping op droesem, deels in grote vaten en deels op rvs.

2021 Chardonnay Löwengang
Hartendief van Liselotte. Dé wijn van de proeverij, wat mij betreft. De neus alleen al: een heel breed spectrum van geurimpressies, volle aandronk met een goede balans. Oeps, de slikfactor! Een mooie volle wijn, waarvan Berry de floraal minerale geur benoemt. Romig. Puur eiken (‘daar hou ik soms wel van’). Heeft wel nog enkele kelderjaren nodig, want nog wat hoekig. MaartenR noemt de wijn rijper dan de vorige, appel en amandel in de geur, houttonen en lange afdronk. Gerard prijst de prettige bitters. De wijn is gemaakt van wijnstokken tot 78 jaar oud. Grindachtige bodem met een hoog kalksteengehalte. Spontane gisting in barriques en ca 11 maanden rijping op de droesem. Prijzige wijn.

Serie 5

We proeven drie rode wijnen blind, die van verschillende druiven blijken te komen. Twee lichte en een wat zwaardere wijn.

2023 Vernatsch-Schiava, Alto Adige
Ik hou ervan om de positieve zaken in mijn proefnotities te benadrukken. Nou hier komt die: Jancis Robinson schrijft in haar standaardwerk Winegrapes vijf pagina’s over verschillende varianten schiava (terwijl er bijvoorbeeld maar twee pagina’s zijn over silvaner). Willem Jan was het aardigst over deze wijn: mocca en koffie. En om de trouwe lezers van onze website te laten weten dat wij een gezelschap zijn waar je een eigen mening mag geven: MaartenR nam het word mestboer in de mond, RobG benoemde riool, Eric noemde waterstof peroxide. Mijn aantekeningen in twee woorden: beetje vies.

2022 Pinot Noir Mimuèt, Alto Adige
Héél tof, vat MaartenR zijn ordeel over deze wijn samen. Fruitig. Eric is wat kritischer: niet lekker, stalig. Mijn aantekeningen: lichte kleur, oranjerood, expressieve geur met aardbei, lichte smaak en de geur vind ik mooier dan de smaak.

2020 Cabernet Riserva, Alto Adige
Gemaakt van cabernet sauvignon en cabernet franc. Een fijne rode afsluiter van deze proeverij. Helemaal níet mijn wijn, zegt MaartenR, helemaal boers. Eric benoemt stoffigheid. Mijn aantekeningen zijn louter positief: donkere kleur, kersen, nougat, sappige wijn met veel rondeur en structuur. Mooi.

Alto Adige is een regio met veel microklimaten. Aloïs Lageder werkt met eigen wijngaarden én meer dan 80 partnerboeren, die actieve begeleiding krijgen in biodynamische teelt. De hooggelegen percelen (tot 1000 m) zijn een waarborg voor frisse zuren, terwijl de kalkrijke, leisteen- of vulkanische bodems veel nuance geven aan de wijnen. Fijn om dit huis eens goed door te proeven.

 

Proefnotities en verslag Peter van den Besselaar

Herken de Duitser IV, een interessant blijvend thema
By in

Herken de Duitser IV, een interessant blijvend thema

Herken de Duitser is een thema in de reprise. Berry Marinussen maakte met dit thema interessante proeverijen in 2010, 2015 en 2018. Ook nu getuigt de opzet van zijn kennis en de keuze van wijnen van goede smaak. De meeste proevers bij de neus nemen, dat lukt niet meer. In alle series werd de Duitse wijn door de meeste proevers goed gekozen.
Alle wijnen zijn blind geproefd.

Indrinker

Raumland 2015 sekt cuvee Marie Louise
Gemaakt van pinot noir, 36 maanden rijping, 7 gram dosage. Dit is een lekker glas. RobG benoemt limoen, gist en rijpe appel, Kees goudreinet en abrikoos. De mousserende wijn heeft een goede structuur, goede zuren en mooie bitters in de afdronk. Gek is het dus niet dat ik dit voor champagne aanzie. Dit Rheinhessen wijn huis is de eerste ‘alleen sekt’ producent die lid is geworden van de VDP, een teken van hun kwaliteit.

Serie 1

De wijnen in de eerste serie worden door het merendeel van de proevers als riesling gedetermineerd. Zeven proevers duiden de Duitse wijn, vier proevers niet. Beide wijnen zijn jong. Ze mogen allebei nog zeker tien jaar liggen, aldus Berry.

 

2019 Ratzenberger Bacharacher Wolfshöhle Grosses Gewachs Mittelrhein
Duidelijk iets geler van kleur dan de volgende wijn. Super expressief: boter en tropisch fruit. Veel rijp fruit zoals perzik en ananas, zegt MaartenD. Riesling mineraliteit, zegt MaartenR. Floraal, aldus Liselotte. Prima smaak met duidelijke zuren.

2022 Château Pauque Riesling sous la roche, Luxemburg
Een moezelwijn, maar dan uit Luxemburg. De gepassioneerde Abi Durh maakt hier wijnen met een laag rendement. Dit is het beste dat Luxemburg te bieden heeft. De wijn is veel gereserveerder dan de Duitse wijn met een heel verfijnde geur. De wijn heeft ook iets exotisch en een smaak die veel mensen zal aanspreken. Een charmeur, daar moet je van houden, zegt RobG.

Serie 2

 

De wijnen in de tweede serie is van de chardonnay druif, proeven we. Ook hierbij geeft Berry aan: allebei nog jong, hetzelfde jaar. Zeven van de elf proevers determineerden de Duitse wijn.

2022 Beaune Blanc ‘Les Prevolets’, domaine Barolet-Pernot Père & Fils
De kleuren van de wijnen zijn nagenoeg gelijk. Dit wijnbedrijf beslaat 14 hectare met wij gaarden in Saint-Romain, Auxey-Duresses, Beaune, Puligny Montrachet en Batard Montrachet. Een ‘textbook’ witte Bourgogne. Een enkele proever noemt de wijn té hout gedomineerd. Mijn aantekeningen: geur met mineraliteit, vanille en verfijning. Diepgang in de wijn, die ook fijn nahangt. Een heel complete wijn.

2022 Irhinger Winklerberg, Weingut Dr. Heger
Chardonnay uit Kaiserstuhl, Baden. Just zegt de combinatie van zuren en fruit in deze wijn mooier te vinden. Toos benoemt de steviger zuren. Gerard prefereert de eerste wijn, door de ctirus met stevige bitters en komkommerzuren in deze wijn. Mijn aantekeningen: iets meer zuren en korter dan de eerste wijn. Heeft een mooie ronde geur als de wijn iets langer in het glas is. Proeft een beetje als natuurwijn. Potentie voor de toekomst, kunnen we deze over een jaar of drie nog eens proeven?

Serie 3

 

Bij de rode wijnen herkennen we de Duitse wijnen nog iets beter. Ik vind dat knap. Wat ik al eerder schreef naar aanleiding van dit thema: kies je voor Duitsland omdat de wijn ‘het beste’ is, of juist omdat de ander beter is? In deze serie kies ik voor de tweede wijn als Duits, de mooiste, maar dat is maar één iemand met mij eens. We proeven pinot noir.

2019 Winzergenossenschaft Mayschoss Altenahr Cuvee Trauben XXII

Willem Jan herkent de spätburgunder uit de Ahr: een medicijnkastje, laurier en overdosis eucalyptus. Kees noemt de wijn wat ‘stalig’. De wijn heeft een hele lichte kleur. Ik ruik caramel en zoethout, een licht zoetje in de aandronk, wat bitters en een nog straf trekje tannines. Duidelijk nog te jong. Na het onthullen van de identiteit ben ik overtuigd dat we te jong drinken. We proefden en dronken eerdere jaargangen zoals 2016 en 2018, die vrijwel iedereen blind geschonken voor Bourgogne aanzag.

2020 Sanct-Valentin Pinot Noir Riserva St. Michael-Eppan Alto Adige
Dit is een van de uitblinkers in de proeverij. Er staat al sinds 1850 pinot noir in de Alto Adige, die ze hier Blauburgunder noemen. Een beperkt rendement en druiven uit de oudste wijngaarden zijn redenen  dat hier mooie wijn mogelijk is. Ik ben als een blok gevallen voor deze wijn. Lichte kleur met roodbruine rand. Kreupelhout in de neus. Levendige smaak met verleidelijke bosaardbeitjes in de smaak. Geweldige balans, enorm mooi. Duidelijk met slikfactor. Toos noemt deze wijn eleganter en Willem Jan eleganter. Prachtwijn. Enige opmerking is dat deze wijn twee tot drie keer zo kostbaar is als de wijn uit de Ahr.

Serie 4

 

Na onthullen blijken we een Bordeaux blend te proeven. Dit is de serie waarin alle proevers min één de Duitse wijn goed determineren. In deze serie deed Berry precies het omgekeerde van de vorige serie, nu was de Duitse wijn ruim twee keer zo duur.

2019 Knipser Cuvee X Pfalz
Domein Knipser ligt in Laumersheim en bezit 40 hectare wijngaarden. Deze wijn is gemaakt van de typische Bordeaux druiven: Cabernet Sauvigon, Cabernet Franc en Merlot. Rijping in nieuwe houten vaten gedurende 18 à 20 maanden. Diep donkere kleur met tuilé rand. Cederhout in de geur, vaag wat kers, tannines en een volronde smaak. Ik vind het kindermoord, maar je proeft dat deze wijn zich zal ontwikkelen tot een fluwelig geheel. RobG determineert currykruiden en zwart fruit. Just leer, zwarte bes, rode besjes, chocolade en praliné. Duidelijk een wijn feestwijn.

2018 Sarget de Gruaud Larose, Saint Julien
De Sarget de Gruaud Larose is samengesteld uit 49% Merlot, 39% Cabernet Sauvignon, 11% Petit Verdot en 1% Cabernet Franc. Het is de tweede wijn van chateau Gruadu Larose, tweede Grand Cru Classé 1855. Ook een diepdonkere kleur met een kardinaalrood randje. Ik ruik en proef hier een karrevracht kersen. Rijke smaak, trekkend nog en met een hoog charme-gehalte. Just determineert pruim en bramenjam, rokerigheid en tabak, tikje log.

Uitdrinker

2001 Piesporter Goldtröpchen, Auslese ***, Weingut Breit
Dit is een imposante wijngaard met prachtige ligging met veel zon. Niemand kan bevroeden dat we een 24 jaar oude wijn proeven, nog zó levendig en vitaal. Geur met honing, fijne zuren, abrikoos en een lange afdronk. En die geweldige Mosel balans tussen zoet en zuur. Pracht afsluiter bij het applaus.

 

Verslag en proefnotitie Peter van den Besselaar

Proeverij om onze waardering voor Pinot Blanc te vergroten
By in

Proeverij om onze waardering voor Pinot Blanc te vergroten

Leve Maarten! Onze leden hebben allemaal hun eigen voorkeuren en soms antipathieën. Maarten is een liefhebber van weissburgunder, dat is pinot blanc. In blindproeverijen oppert Maarten vaak als enige: zou het geen weissburgunder kunnen zijn? Maarten Drop stelde een proeverij samen van pinot blanc, die in Duitsland weissburgunder heet, en in Italië pinot bianco. Het idee voor de proeverij kwam van Berry die opperde: de pinot blanc heeft geen karakteristieken om wijn van de druif blind te herkennen. We gaan het ondervinden. Groeit onze waardering voor pinot blanc?

Indrinker

2021 Sektkellerei Andres & Mugler (Pfalz), Pinot Blanc Brut
Een Sekt van 100% Pinot Blanc, biodynamisch gemaakt, vergist in RVS met vervolgens malolactische vergisting. 18 maanden 2e gisting op fles. Fijne mousse, zegt Claartje. Appels. Ik ruik licht citrus, elstar appeltjes en fijne zuren met een bittertje in de afdronk.

1e serie: fris & fruitig – RVS

2022 Weingut Kampf, Rheinhessen, Weissburgunder trocken
Biologisch, wijngaarden op kalkrijke löss-leem. Vergist op RVS en heeft tot aan de botteling ruim een half jaar ‘sur lie’ gerijpt. Licht kruidig en wat vanille zeste, sappige wijn met rondeur en een klein bittertje. Superfris, zegt Valerie, die ook haribo banaantjes determineert.

2021 VDP.Weingut Salwey, Baden, Weissburgunder trocken
Gutswein uit de Kaiserstuhl (Baden) tegen de Rijn aan, wijngaarden met bodem van löss en verweerd vulkanisch gesteente. Op RVS vergist. Een onrijpe aanzet en te zuur, oordeelt Gerard.  Appel, zegt Valerie. Deze wijn bevalt me erg goed: ik ruik viooltjes, hooi en een lichte botertoets. Een mooie geur en een goede body, sap en goede zuren.

2021 Luc Faller, Alsace, Pinot Blanc
Biodynamisch (demeter) gemaakt met minimale ingrepen, richting een natuurwijn. Op RVS vergist. Voor mij een pech wijn. Ik ruik zuurkool en andere kool in de geur en daar kom ik niet meer overheen, dunne wijn, neigend naar scherp.

2e serie: rond & elegant – RVS/hout

2023 Cantina Girlan, Alto Adige, Pinot Bianco Platt & Riegl
Coöperatie met ruim 200 aangesloten wijnboeren. De wijngaarden liggen op 450-550 m. hoogte, met een bodem van klei, kalk en kiezels. De wijn wordt voor 50% vergist in RVS en voor 50% in grote eikenhouten vaten (5000 l.). Liselotte ruikt tropisch fruit en steenfruit, vuursteen en – daar zijn ze weer – haribo banaantjes. Mijn aantekeningen: citrus zeste in geur, hooi, prachtige citruszuren in de smaak en frivole balans. Later ontwikkelen zich in de geur snoepjes.

2020 Alois Lageder, Alto Adige, ‘Versalto’ Pinot Bianco
Biodynamisch gemaakte wijn, afkomstig van wijngaarden op ongeveer 500 m. hoogte. Na vergisting op RVS nog 3 maanden ‘sur lie’, waarna 9 maanden rijping op grote vaten van Sloveens eiken. Wat vanile, elstar appel, tikje eendimensionale smaak in mijn ogen. Valt me wat tegen gezien de grote naam van Alois Lageder.

3e serie: natuurwijn of niet?

2022 Domaine Weinbach, Alsace, Pinot Blanc
Biodynamisch gemaakt, spontaan vergist met 8 maanden rijping op grote gebruikte eikenhouten foeders. De wijn wordt ongeklaard en ongefilterd gebotteld. MaartenR ruikt stenen en proeft romigheid en een citroenzuur zoetje. Claartje ruikt amandel. Ik ruik wat kruidigheid, de wijn is sappig en werkelijk alles is in balans. Verdomd lekker, is de conclusie van Gerard. Liselotte beaamt dat, ze is helemaal gelukkig met deze wijn.

2021 Rudi Pichler, Wachau, Pinot Blanc Terrassen Smaragd
Gemaakt van heel laat geoogste druiven van Ried ‘Kollmütz’, oude stokken, bodem van löss en gneis, handmatige strenge selectie (druiven zonder botrytis) die na 30 dagen schilinweking spontaan vergisten en rijpen op RVS. Minimale filtering bij botteling.
MaartenR zegt dat de wijn los moet komen, hoog in de zuren zit en veel bitters heeft. Claartje benoemt appel en citruszuren, Liselotte drop en kauwgumballen. Ik ruik citrus zeste, proef goede zuren en rondeur. Maar schrijf ook op: niet zo bijzonder.

4e serie: vol & rijk

2019 VDP.Weingut Bernhart, Pfalz, Weissburgunder Sonnenberg RG – Grosses Gewächs
Biologisch gemaakt, afkomstig van de in Frankrijk liggende Grosse Lage ‘Rädling’ (tot 300 meter hoogte), met een bodem van kalkrijke keien en kalkmergel. Gerijpt op gebruikte barriques en tonneaus (500 l.). Hans heeft weinig woorden nodig: body oké, lekker. Eric benoemt als geuren: vanilleroom, mandarijn en meloen. Een snoepjes expressie, spannende mooie wijn. Ik kan met de beste wil van de wereld nauwelijks geur beschrijven, met volle aandronk, sappigheid en een mooi nahangend bittertje, is de enige conclusie: fraaie wijn.

2010 Weingut Gies-Düppel, Pfalz, Weisser Burgunder Birkweiler Kastanienbusch
Hiervoor ben je lid van een sociëteit. Een 14 jaar oude pinot blanc drink je nergens. Afkomstig van de kalk- en leisteenrijke Grosse Lage ‘Birkweiler Kastanienbusch’, met zuidoostwaarts gerichte wijngaarden gelegen aan de voet van de Hohenberg, tussen 160- 320 meter hoogte. Gerijpt op gebruikte barriques en Stuckfass (1200 l.). Mijn aantekeningen: wijn met veel karakter, mineralige geur, vuursteen, een prettig stinkertje, zoetje in de aandronk en een pracht balans. Hans roemt de body, maar noemt de geur wat naar. Eric benoemt leisteen, lychee, umamitonen en: ‘bescheiden wijn met veel diepgang.’

Een erg goed samengestelde proeverij van Maarten. En voor mij een bewijs van het feit dat die pinot blanc inderdaad nauwelijks te herkennen is bij blindproeven. Bij het voorbereiden van dit verslag valt mij op dat de pinot blanc erg veel waardering krijgt omdat de wijnen goed te combineren zijn met gerechten. Van linzenschotels tot gebakken mosselen. Of garnalen, die vragen om niet al te uitgesproken of krachtiger begeleiders. Gebakken forel of een kabeljauwstoofpotje. De Elzasser zuurkoolschotel. En nee, niet bij asperges.

Dat wat algemene profiel van pinot blanc heeft nare consequenties. Zo zijn de stokken op de ‘Kastanienbusch’ (laatste wijn, de beste van de proeverij) inmiddels gerooid en vervangen door Riesling. Het kan verkeren.

Verslag Peter van den Besselaar

 

Alto Adige biedt een fantastische diversiteit (Maidenproeverij)
By in

Alto Adige biedt een fantastische diversiteit (Maidenproeverij)

Alto Adige is een gebied met een fantastische diversiteit, van fragiele, elegante riesling tot vette chardonnay, van lieflijke vernatsch tot stevige cabernet sauvignon, en bovendien met mooie bubbels. Dit zegt Berry over de keuze van het thema van deze maidenproeverij van Fritjof Berenbak. Het Noord-Italiaanse gebied dat grenst aan Oostenrijk kent jaarlijks 1800 zonuren en heeft ca. 5600 hectare wijngaard. 70% van de wijnen in dit gebied wordt gemaakt door coöperaties. En het gebied heeft bijna vijftig variëteiten aan wijn, lees ik in Hugh Johnson. Die zich afvraagt: is het misschien zo dat deze regio de mooiste witte wijnen van Italië maakt? Fritjof zet een mooie selectie op tafel. Als liefhebber van curieuze druifjes spreekt het mij aan dat Fritjof de wijn van de bescheiden vernatsch als hartendiefje kiest. Niet een wijn van Alois Lageder of Tieffenbrunner, gevestigde namen. Niet de kostbare cabernet sauvignons, maar “een wijn waar ik goed de zomer mee door kan komen”. Een authentieke druif bovendien.

Indrinker

Mus XX van Alois Lageder
Pet-Nat met expressieve mineralen, een bloemtoets. Met de hoge zuren van een natuurwijn. Een lustopwekkende wijn, oordeelt Just, met iets van sinaasappel en een klein bittertje.

Serie 1

Riesling Laimburg 2021
Mineraal, licht citrus en amandel in de geur. Frisse aandronk, bittertje, een serieus glas strakke wijn. Zuivere wijn, zegt Berry, met hint van brooddeeg.

Pinot Grigio Riserva 2021 Peter Zemmer
Zachte aandronk, milde zuren en goede balans. Vuursteen. Zoetige kruiden, zegt Berry.

Hohenstein Gewürztraminer 2021 Baron Longo
Hartendief van Fritjof. Volstrekt begrijpelijk, geweldig spel tussen zoet en zuur, zegt Berry. Hij ruikt lychees en florale tonen. Ik proef kruiden en ruik bloemetjes, citrus. Een vrolijke wijn, hap-sap én de slikreflex. Prachtig.

Serie 2

Friedberg Lagrein 2019 Baron Longo
Paarse kleur nog, cacao, stal, bramen en vanille, ruikt Kati. Sappige en soepele wijn, erg aangenaam, aldus Kati. Ik heb wat moeite met de straffe bitters, het zoetige neusje spreekt mij dan weer wel aan. Een eetwijn voor bij de maaltijd.

Vernatsch Mediaevum 2022 Markus Prackwieser
Hartendief van Fritjof. Mineralen en een zoetje in de geur. Mineralen, nog vrij ontoegankelijk maar wel met duidelijk potentieel in deze wijn die is geoogst in een zeer steile wijngaard. Niet complex, wel héél aangenaam, aldus Valerie. Kati prijst de elegantie in deze wijn, met aardbei -en frambozensap-associatie. In het Duits heet de druif vernatsch, in het Italiaans is dit de schiava-druif. Jancis Robinson maakt een onderscheid tussen vier soorten schiava: gentile, grigia, grossa en lombarda. De schiava grossa is synoniem voor trollinger.

Serie 3

Pinot Noir Linticlarus Riserva 2016 Tiefenbrunner
Een warme, rijpere pinot noir, zegt MaartenD. Met leer en tabak in de neus, aldus MaartenR. Deze op barriques gerijpte wijn heeft licht aardbei in de geur, hoge zuren en een mooie balans.

Pinot Nero 2019 Franz Haas
Deze pinot noir is spannender dan die van Tiefenbrunner, zegt MaartenD. Elegante wijn met eucalyptus en kruiden. Mijn aantekeningen: lichte kleur, geparfumeerde geur, zachte aandronk, soepele wijn waarbij ik meteen de slikreflex krijg, elegant en verfijnd.

Serie 4

Amistar 2021 Peter Sölva
Een van de mooiere wijnen van de proeverij. Gemaakt van 60% cabernet sauvignon, 35% merlot en 5% lagrein. Veel potentieel, maar nu een kindermoord. Want nog veel tannines. Claartje roemt het dikke, rode fruit, Gerard benoemt eikenhout en frambozentoets.

Wellenburg 2019 Baron Longo
Donkere kleur met expressieve neus, ik ruik ijzer en staal. Gemaakt van 80% cabernet sauvignon en 20% merlot. Kersen in de geur, aldus Claartje, meteen korte afdronk. Theetonen, zegt Gerard. Eikengeur en soepele zuren in de smaak. Een mooi gerijpte, complexe wijn.

Uitdrinker

Moscato Rosa 2022 Franz Haas
Mooie rozengeur en aangename rondeur. Kees proeft fijne zuren, kruiden en verfijndheid. Dit is fijn zoet, zegt Kees, niet dat mierzoete. Een geweldig mooie maidenproeverij, dank Fritjof!

Verslag en proefnotities Peter van den Besselaar

Vinschgau in Zuid-Tirol/Alto Adige
By in

Vinschgau in Zuid-Tirol/Alto Adige

Annemiek en haar echtgenoot Rob bezochten tijdens hun vakantie in Alto Adige drie wijnhuizen in de regio Untervinschgau, namen in de trein tassen en rugzakken vol met wijn mee naar huis en bezorgden ons op de eerste proeverij van het nieuwe seizoen een mooie avond vol verrassende wijnen. Annemiek voorzag de proeverij van wat achtergrondinformatie.

Vinschgau in Zuid-Tirol – Het dal van de kleine wijnboeren.

Wijnbouw is karakteristiek voor de regio Untervinschgau, helemaal tot aan Schlanders. De fraaie wijnstokken strekken zich uit langs de hele berg Sonnenberg.
Het gebied heeft weinig neerslag en is daarom ideaal voor de productie van wijn. Vanwege de hoge temperaturen en de hoogteverschillen is het goed mogelijk om veel verschillende druivensoorten te verbouwen. Zo zijn de zonnige hellingen bijzonder geschikt voor witte wijn. De veel bekroonde riesling wordt geperst in Vinschgau, die ook een vruchtbare bodem biedt aan de druiven van de Weissburgunder en Blauburgunder, evenals de inheemse wijnen van Zuid-Tirol, zoals de Vernatsch (schiava), de Gewürztraminer en de Fraueler.
Vergeleken met andere regio’s wordt de wijnbouw in Vinschgau gekenmerkt door kleinschaligheid, en niet door grote coöperaties.
Kastelbell, Latsch en Schlanders, met hun 35 hectare wijngaarden, zijn DOC-gebieden en produceren zeer gewaardeerde topwijnen, evenals heerlijke likeuren en brandewijn.

De cijfers

In Alto Adige werken ruim 10.000 mensen in de wijnbusiness.
Verdeeld over 150 wijnbedrijven groeien er (op 5.400 ha wijngaarden) meer dan 20 verschillende druivensoorten. Deze wijngaarden liggen tussen de 200 en 1000 meter hoogte.
Maar liefst 98% van de wijngaarden ligt in een DOC- of een DOP-gebied. Zeven procent van alle Italiaanse wijnen wordt hier gemaakt, waarvan 58% witte wijnen. De focus van de wijnboeren verschuift – nog steeds – meer richting de witte druiven.

Klimaat

Door de hoogteverschillen, bergen, dalen en verschillende grondsoorten kan men hier al die verschillende druiven ook optimaal laten groeien. Dit bergachtige gebied heeft tijdens het groeiseizoen een gemiddelde temperatuur van 18 graden, maar door de hoogteverschillen en de invloed van de wind, kan het verschil tussen dag en nacht ver uiteen lopen. Door deze grote verschillen in temperatuur zijn de druiven in staat om een wijd spectrum aan verschillende aroma’s te ontwikkelen.
Dat beloofde wat!

Alhoewel we als club niet echt van regels blijken te houden, was er toch 1 regel waar meerdere leden streng de hand aan wilden houden.
Annemiek begon enthousiast aan de uitleg, maar de regel “eerst schenken, dan praten” werd door enkele leden nog even onder de aandacht gebracht.
Direct werd dan ook begonnen met het inschenken van de indrinker.
Met 18 aanwezigen was de opkomst goed te noemen. En dat gecombineerd met onze mooie nieuwe glazen, maakte het in het begin wat lastiger om de flessen helemaal rond te laten komen.

Rotari Trento DOC Brut 2021

Een mousserende wijn, niet uit Vinschgau, maar uit de zuidelijkere omgeving van Bolzano.
Een fijn begin: mooi helder, strogeel, veel citrus, grapefruit, mooie bitters en vitaal. Peter roemt de mooie gistneus. Valérie herkent de chardonnay-druif in deze indrinker.

De avond werd vervolgd met 3 proefrondes van elk 3 wijnen.

De eerste ronde:
1.1. Glimmer – Unterortl Vinschgau Alto Adige Süd-Tirol – 2021
1.2. Muller Thurgau – Unterortl – Kastelbell-Tschars – 2021
1.3 Weissburgunder Josmaor-hof – Kastelbell-Tschars – 2021

 

In absolute stilte werden de 3 wijnen uitgebreid en serieus geproefd en kon de discussie losbarsten.
Toos noteerde bij wijn 1 noten, bloemen, zachte zuren en vond het een mooie wijn. Zou het een pinot gris kunnen zijn?
In de tweede wijn noemt ze bloemen en peer. Toos vermoedt dat dit een chardonnay is. In de derde wijn roemt ze het rijke fruit, de mooie balans en mineraliteit.
Kees vond de tweede wijn wat voller, vetter en zachter en vermoedt in de derde wijn wat houtlagering.

De tweede serie wijnen
2.1 Riesling Unterortl – Kastelbell-Tschars 2021
2.2 Riesling Bio Lehengut Kastelbell-Tschars 2020
2.3 Mitterberg Weiss Souvignier Gris Gegenwind bio Lehengut Kastelbell-Tschars 2020

Valérie proefde in deze wijn appelmoes, peer, kruiden, grapefruit, mooie frisheid.
De riesling van Lehengut viel een beetje weg tegen zoveel moois, sommigen proefden peer en vonden de bitters mooi.
Nummer 3 had een zwoele aromatische neus, kreupelhout en was een wat zware wijn.
Rob vond 2.1 een wat gesloten neus hebben. Hij beschreef de wijn als bloemig en proefde appel, peer, met een mooie frisheid en een vuursteentje. De 2e vond hij een gesloten neus hebben en in de derde wijn bosgeuren en in de smaak, honing en tertiaire tonen. De eerste twee wijnen vond Kees hartendiefjes.
De 3e wijn is gemaakt uit souvignier gris, een witte Duitse wijndruif die in 1983 is gemaakt door het kruisen van de rode Franse druivensoort cabernet sauvignon met de witte Duitse druivensoort Bronner.
Wederom drie mooie wijnen.

En dan de laatste reeks:
3.1 Blauburgunder Josmoar-hof – Kastelbell-Tschars 2020.
3.2 Blauburgunder Riserva Bio Lehengut – Kastelbell-Tschars 2018.
3.3 Blauburgunder Riserva Unterortl – Kastelbell-Tschars 2019.

Kati vond wijn 1 kruidig in de neus, geen intense geuren, proefde pruimen, framboos, chocola en houttonen. Body gemiddeld, lange afdronk, mooie zuren.
Wijn 2 leek erg op 3.1, nog wat gesloten, zuren en bitters in balans,
Voor Harry de mooiste van de avond, kruidig in de neus, kers, peper zuren, een soort explosie van smaken, tamelijk lange afdronk, wat tannines. Peter vond wijn 1 veruit de mooiste. Jan Willem noteerde een romige neus voor nr. 3, met kers en framboos.
Stevige zuren en bitters bij het proeven. Alle 3 de wijnen vielen in de smaak,
In de 3e wijn rook Maarten toffee, boter en frambozen.
De typische pinot noir-kenmerken kwamen naar voren in deze Blauburgunders. We vonden dit mooie, elegante wijnen.

Conclusie:
Een mooie proefavond met verrassende wijnen die ook nog eens redelijk geprijsd zijn. Een terecht applaus voor Annemiek aan het einde van de avond!