Herken de Duitser IV, een interessant blijvend thema
By in

Herken de Duitser IV, een interessant blijvend thema

Herken de Duitser is een thema in de reprise. Berry Marinussen maakte met dit thema interessante proeverijen in 2010, 2015 en 2018. Ook nu getuigt de opzet van zijn kennis en de keuze van wijnen van goede smaak. De meeste proevers bij de neus nemen, dat lukt niet meer. In alle series werd de Duitse wijn door de meeste proevers goed gekozen.
Alle wijnen zijn blind geproefd.

Indrinker

Raumland 2015 sekt cuvee Marie Louise
Gemaakt van pinot noir, 36 maanden rijping, 7 gram dosage. Dit is een lekker glas. RobG benoemt limoen, gist en rijpe appel, Kees goudreinet en abrikoos. De mousserende wijn heeft een goede structuur, goede zuren en mooie bitters in de afdronk. Gek is het dus niet dat ik dit voor champagne aanzie. Dit Rheinhessen wijn huis is de eerste ‘alleen sekt’ producent die lid is geworden van de VDP, een teken van hun kwaliteit.

Serie 1

De wijnen in de eerste serie worden door het merendeel van de proevers als riesling gedetermineerd. Zeven proevers duiden de Duitse wijn, vier proevers niet. Beide wijnen zijn jong. Ze mogen allebei nog zeker tien jaar liggen, aldus Berry.

 

2019 Ratzenberger Bacharacher Wolfshöhle Grosses Gewachs Mittelrhein
Duidelijk iets geler van kleur dan de volgende wijn. Super expressief: boter en tropisch fruit. Veel rijp fruit zoals perzik en ananas, zegt MaartenD. Riesling mineraliteit, zegt MaartenR. Floraal, aldus Liselotte. Prima smaak met duidelijke zuren.

2022 Château Pauque Riesling sous la roche, Luxemburg
Een moezelwijn, maar dan uit Luxemburg. De gepassioneerde Abi Durh maakt hier wijnen met een laag rendement. Dit is het beste dat Luxemburg te bieden heeft. De wijn is veel gereserveerder dan de Duitse wijn met een heel verfijnde geur. De wijn heeft ook iets exotisch en een smaak die veel mensen zal aanspreken. Een charmeur, daar moet je van houden, zegt RobG.

Serie 2

 

De wijnen in de tweede serie is van de chardonnay druif, proeven we. Ook hierbij geeft Berry aan: allebei nog jong, hetzelfde jaar. Zeven van de elf proevers determineerden de Duitse wijn.

2022 Beaune Blanc ‘Les Prevolets’, domaine Barolet-Pernot Père & Fils
De kleuren van de wijnen zijn nagenoeg gelijk. Dit wijnbedrijf beslaat 14 hectare met wij gaarden in Saint-Romain, Auxey-Duresses, Beaune, Puligny Montrachet en Batard Montrachet. Een ‘textbook’ witte Bourgogne. Een enkele proever noemt de wijn té hout gedomineerd. Mijn aantekeningen: geur met mineraliteit, vanille en verfijning. Diepgang in de wijn, die ook fijn nahangt. Een heel complete wijn.

2022 Irhinger Winklerberg, Weingut Dr. Heger
Chardonnay uit Kaiserstuhl, Baden. Just zegt de combinatie van zuren en fruit in deze wijn mooier te vinden. Toos benoemt de steviger zuren. Gerard prefereert de eerste wijn, door de ctirus met stevige bitters en komkommerzuren in deze wijn. Mijn aantekeningen: iets meer zuren en korter dan de eerste wijn. Heeft een mooie ronde geur als de wijn iets langer in het glas is. Proeft een beetje als natuurwijn. Potentie voor de toekomst, kunnen we deze over een jaar of drie nog eens proeven?

Serie 3

 

Bij de rode wijnen herkennen we de Duitse wijnen nog iets beter. Ik vind dat knap. Wat ik al eerder schreef naar aanleiding van dit thema: kies je voor Duitsland omdat de wijn ‘het beste’ is, of juist omdat de ander beter is? In deze serie kies ik voor de tweede wijn als Duits, de mooiste, maar dat is maar één iemand met mij eens. We proeven pinot noir.

2019 Winzergenossenschaft Mayschoss Altenahr Cuvee Trauben XXII

Willem Jan herkent de spätburgunder uit de Ahr: een medicijnkastje, laurier en overdosis eucalyptus. Kees noemt de wijn wat ‘stalig’. De wijn heeft een hele lichte kleur. Ik ruik caramel en zoethout, een licht zoetje in de aandronk, wat bitters en een nog straf trekje tannines. Duidelijk nog te jong. Na het onthullen van de identiteit ben ik overtuigd dat we te jong drinken. We proefden en dronken eerdere jaargangen zoals 2016 en 2018, die vrijwel iedereen blind geschonken voor Bourgogne aanzag.

2020 Sanct-Valentin Pinot Noir Riserva St. Michael-Eppan Alto Adige
Dit is een van de uitblinkers in de proeverij. Er staat al sinds 1850 pinot noir in de Alto Adige, die ze hier Blauburgunder noemen. Een beperkt rendement en druiven uit de oudste wijngaarden zijn redenen  dat hier mooie wijn mogelijk is. Ik ben als een blok gevallen voor deze wijn. Lichte kleur met roodbruine rand. Kreupelhout in de neus. Levendige smaak met verleidelijke bosaardbeitjes in de smaak. Geweldige balans, enorm mooi. Duidelijk met slikfactor. Toos noemt deze wijn eleganter en Willem Jan eleganter. Prachtwijn. Enige opmerking is dat deze wijn twee tot drie keer zo kostbaar is als de wijn uit de Ahr.

Serie 4

 

Na onthullen blijken we een Bordeaux blend te proeven. Dit is de serie waarin alle proevers min één de Duitse wijn goed determineren. In deze serie deed Berry precies het omgekeerde van de vorige serie, nu was de Duitse wijn ruim twee keer zo duur.

2019 Knipser Cuvee X Pfalz
Domein Knipser ligt in Laumersheim en bezit 40 hectare wijngaarden. Deze wijn is gemaakt van de typische Bordeaux druiven: Cabernet Sauvigon, Cabernet Franc en Merlot. Rijping in nieuwe houten vaten gedurende 18 à 20 maanden. Diep donkere kleur met tuilé rand. Cederhout in de geur, vaag wat kers, tannines en een volronde smaak. Ik vind het kindermoord, maar je proeft dat deze wijn zich zal ontwikkelen tot een fluwelig geheel. RobG determineert currykruiden en zwart fruit. Just leer, zwarte bes, rode besjes, chocolade en praliné. Duidelijk een wijn feestwijn.

2018 Sarget de Gruaud Larose, Saint Julien
De Sarget de Gruaud Larose is samengesteld uit 49% Merlot, 39% Cabernet Sauvignon, 11% Petit Verdot en 1% Cabernet Franc. Het is de tweede wijn van chateau Gruadu Larose, tweede Grand Cru Classé 1855. Ook een diepdonkere kleur met een kardinaalrood randje. Ik ruik en proef hier een karrevracht kersen. Rijke smaak, trekkend nog en met een hoog charme-gehalte. Just determineert pruim en bramenjam, rokerigheid en tabak, tikje log.

Uitdrinker

2001 Piesporter Goldtröpchen, Auslese ***, Weingut Breit
Dit is een imposante wijngaard met prachtige ligging met veel zon. Niemand kan bevroeden dat we een 24 jaar oude wijn proeven, nog zó levendig en vitaal. Geur met honing, fijne zuren, abrikoos en een lange afdronk. En die geweldige Mosel balans tussen zoet en zuur. Pracht afsluiter bij het applaus.

 

Verslag en proefnotitie Peter van den Besselaar

De magie van oude wijnstokken: bron van bijzonder mooie wijnen
By in

De magie van oude wijnstokken: bron van bijzonder mooie wijnen

Is een wijn gemaakt van oude stokken, dan schept dat bij mij (en veel andere wijndrinkers) hoge verwachtingen. Rob van Ginneken geeft een proeverij met wijnen van oude wijnstokken. Het idee leeft dat bij oude wijnstokken een lagere opbrengst een betere wijn geeft. Vanaf 35 jaar worden wijnstokken gezien als ‘oud’. Waarom tenminste 35 jaar? Omdat rond die leeftijd in de praktijk stokken meestal al vervangen zijn. Na een jaar of 20 neemt de productiviteit van stokken af, en na een jaar of 50 is de opbrengst over het algemeen niet meer voldoende voor een rendabele bedrijfsvoering. Na de proeverij concludeert Rob dat een directe relatie leggen tussen oude stokken en hogere kwaliteit te simpel is.

Het is zo rond 2009 als Jancis Robinson over oude wijnstokken gaat schrijven. Samen met Tamlin Currin maakte ze een spreadsheet van oude stokken. De spreadsheet werd enorm uitgebreid door een schrijfwedstrijd in 2021 bij de opening van de Old Vine Conference. Deze non-profitorganisatie werd mede opgericht door Sarah Abbott MW, die besloot dat er genoeg gepraat was over oude wijnstokken en dat het, zoals Abbott het uitdrukte, tijd was ‘om een wereldwijde beweging op gang te brengen’ om oude wijngaarden te redden door hun waarde te benadrukken en ze daardoor economisch levensvatbaar te maken. Nu is er een Old Vine Registry , waar wijngaarden met oude stokken staan geregistreerd. Ik zag zelfs een wijngaard erin staan (Armenië) die in 1820 is aangeplant. Dat register is een mooie informatiebron over de zin van oude wijnstokken.

Waarom doen oude stokken ertoe? En hoe beschermen we ze?

Er zijn twee antwoorden op de eerste vraag. In de eerste plaats is het redden van oude wijnstokken duurzaam. Deze wijnstokken hebben zich decennialang en zelfs eeuwenlang aangepast aan stress. Ze hebben geleerd om te leven met droogte, hittegolven; voor platen en ziektes hebben ze immuniteit ontwikkeld. Oude wijnstokken zijn aangepast aan de grond waarop ze staan en zijn daarom veerkrachtiger. In tegenstelling tot jonge wijnstokken hoeven ze niet geïrrigeerd te worden en hebben ze minder of helemaal geen chemische middelen nodig om te overleven. Oude wijngaarden zitten ook vaak vol met klonale diversiteit en zeldzame variëteiten. De genen van oude wijnstokken kunnen bestudeerd worden en materiaal van oude wijnstokken kan vermeerderd worden voor meer veerkrachtige jonge wijnstokken. Bovendien zijn deze grote, knoestige wijnstokken belangrijke reservoirs van biomassa en koolstof; hun oude, diepe en brede wortelnetwerken houden bodems in stand, voeden en beschermen. Oude wijnstokken zijn ook verbonden met het behouden, bewaren, vieren, erkennen, respecteren en waarderen van traditie, oude wijsheid, overgeleverde kennis, ervaring en de mensen die daar integraal deel van uitmaken.

Het tweede antwoord is romantischer. Ze zijn de bron van bijzonder mooie wijnen. Deze wijngaarden brengen de wijnen voort waarmee we geboortes, verlovingen, huwelijken, jubilea en verjaardagen vieren. Of we herinneren ze omdat ze ons tijdens het proeven en drinken even optilden, we heel even een bovenaardse ervaring hadden. De wijnen en wijngaarden veroveren ons hart.

Hoe beschermen we ze? Oude wijnstokken kosten meer. Het simpele antwoord is ‘te gelde maken’, ze vertegenwoordigen meer waarde. We moeten oude wijnstokken meer waarderen dan we doen. Regeringen financieren nu rooiregelingen die oudere wijnstokken vervangen door jonge wijnstokken, die jarenlang geïrrigeerd moeten worden (irrigatiesystemen die in de toekomst misschien niet meer levensvatbaar zijn). Regeringen, bedrijven, organisaties en academische instellingen moeten beschermingsprogramma’s, belastingvoordelen, ondersteunend onderwijs en training voor wijnboeren, proeven en onderzoek financieren. We kunnen wijnen van oude stokken alleen blijven proeven en drinken als importeurs, distributeurs, retailers en consumenten bereid zijn meer te betalen voor de wijnen van oude stokken.

Proeven!

We hebben alle wijnen geblindeerd geproefd, van commentaar voorzien en pas daarna uitgepakt.

Champagne Janisson-Baradon, Toulette Extra Brut 2010
Stokken van gemiddeld 60 jaar oud. Een mooie en herkenbare champagne. Droog, gist, appel en brood, zegt Harrie. Álle karakteristieken van Champagne. Levendige en mooie zuren, staat in mijn aantekeningen, een heel zuivere Blanc de Blancs van chardonnay.

 

2023 Vignobles de la Foliette, Vieilles Vignes La Fontaine Muscadet de Sèvre et Maine sur Lie
Stokken van 40 tot 50 jaar oud. Melon de Bourgogne. Een enorme charmeur, alleen al het expressieve bouquet, met peer, banaan, snoepjes. Mango en ananas, zegt Annemiek. Volronde smaak. Ik hoor bij de proeverij ‘kan overal vandaan komen’ en als je een punt van kritiek wilt hebben, is het deze. Niet super typisch voor Muscadet. Mooie wijn.

2021 Mâcon-Vinzelles, Les Morandes, C. & L. Tripoz
Stokken van 40 jaar oud. Deze wijn van chardonnay krijgt de handen niet op elkaar. Geen zwavel toegevoegd. Gistig, zegt Annemiek. Ik geef toe, de wijn heeft een stinkertje, veel mineralen en is geen allemansvriend. Maar daarom wel héél intéressant, want enorm veel karakter en een lange afdronk.

 

2019 Meyer-Näkel, Edition Old Vines Ahr, Duitsland
Stokken van 30 tot 35 jaar oud. Deze spätburgunder ruikt naar vuursteen en kersen, zegt Kees. Subtiele wijn met pruimen, aldus Valerie. Wijn met karakter, staat in mijn aantekeningen: mineraliteit, zachte aandronk, fijne en pittige smaak.

2015 Papaioannou, Ktima Old Vines, Nemea, Griekenland
Stokken van 45 jaar oud. Deze agiorgitiko uit Griekenland is een van de mooiste wijnen van Griekenland, naar mijn overtuiging. Pruim, braam, vol en krachtig, zegt Kees. Valerie benoemt ook pruimen en roemt de subtiliteit van de wijn. De geur ontwikkelt zich in het glas, eerst after eight mint en chocolade, later ook bessen. Veel power heeft deze dinerwijn en veel karakter.

 

2021 Moulin-à-Vent, Cuvee Héritage, Paul Janin
Stokken van gemiddeld 50 jaar oud, met stokken tot 100 jaar in de wingerd. Bloedmooie Beaujolais met een schitterende geur die zich langzaam opent als een pauwenstaart. Echt waanzinnig mooi. Maarten benoemt munt, Just zwarte bes, drop en chocolade. Je kan niet alles hebben, de smaak is wat rank na die prachtgeur. Veel bitters, een goede dinerwijn.

2021 Alvaro Palacios, Les Terrasses Priorat, Spanje
Stokken in de wingerd van 60 tot 90 jaar oud. Naast de expressieve Beaujolais is deze Priorat elegant introvert. Ik ruik bessen en chocolade, Just ruikt zwarte kers, tijm céder, koffie. Goed gebalanceerde wijn met geïntegreerde tannines.

 

2019  Vigno Valle del Maule, De Martino, Chili
Stokken van 60 jaar oud.  Gemaakt van 85% carignan, aangevuld met malbec en cinsault. Deze wijn heeft bijna alles : mooie geur met morelkers, heel rijke geur. Pepertje. Sappige en ronde smaak, klassewijn.

2019 Ridge, Geyserville, Alexander Valley, Californië
Stokken die variëren van 15 tot maar liefst 125 jaar en ouder, gemiddeld is 60% ouder dan 50 jaar. Caramel in de geur, zachte wijn, zegt Eric. Ik ben liefhebber van álle wijnen van Ridge. Deze wijn van 71% zinfandel, 19% carignan, 7% petite sirah en 3% alicante bouschet combineert strengheid én vrolijkheid. Heel bijzondere klassewijn.

 

2023 Schonfels No 111 Kabinett, Peter Lauer, Saar
Gemaakt van 111 jaar oude stokken. Piepjonge klassewijn met die adembenemende spanning tussen het zoet en de zuren.

Verslag en proefnotities Peter van den Besselaar

Adeneuer uit de Ahr doorgeproefd
By in

Adeneuer uit de Ahr doorgeproefd

Liselotte Brouwers raakte bij een bezoek aan de Ahr in de ban van de spätburgunders bij domein J.J. Adeneuer. Dit bijna dertien hectare grote domein produceert jaarlijks zo’n 93.000 flessen, het overgrote deel (85%) rood, wat wit (10%) en ook mousserend (5%). De Blanc de Noir sekt is een mooie binnenkomer, met prijzende commentaren van de proevers. Voor alledag maakt het domein een Purist serie, we proeven weissburgunder 2022 (mineraal getypeerd, jasmijn, peer, sappig en lage zuren), blanc de noir 9992022 (zalmkleurig, liefelijker) en de spätburgunder 2021 (aardbei, toffeesnoepje, kreupelhout, perfecte lunchwijn).

 

2022 Frühburgunder

Hartendief van Liselotte, een beetje tot haar verrassing, want de wijn is nu lekkerder dan op het domein. Dat kan natuurlijk ook. Opgevoed op gebruikte houten vaten. Paarszweem, ik ruik iets van karton, de zuren associeer ik met de Napoleon snoepjes. Gerard prijst de kersen en rokerigheid. Willem Jan noemt de fijne bitters.

2022 Spätburgunder

Opgevoed op gebruikte houten vaten met 10% nieuwe vaten. Lichte kleur, geen kleurverschil met de nummer 2. Aardbei, kreupelhout, zachte wijn met een klein zoetje, goede balans en mooie zuren. Harrie noemt de wijn elegant en herkent kersenbonbons. Lekker met een gebakken of gegrillde tonijn.

2020 Spätburgunder Nummer 2

Opgevoed op gebruikte houten vaten.  Donders mooie wijn, licht van kleur, complexe geur met ceder, sigarenkistje, creme de cassis. Goede body, duidelijk nog tannines, heel veelbelovende wijn die nu al heerlijk is. Méér body dan de gewone spätburgunder, zegt Rob. Hij ruikt in déze wijn de kersenbonbon. Harrie heeft moeite met de wijn vanwege een kattenbak associatie.  Berry roemt de fijne aanzet.

2020 Spätburgunder Nummer 1

Hartendief van Liselotte. Opgevoed op gebruikte houten vaten. Mooi glas wijn met zalige geur, in mijn aantekeningen staat aardbeienmousse. Sappige rondeur met een piepklein zoetje. Dit is een echte sommelierswijn, zegt Rob, interessant, vuursteen. Zelfs Just gaat hier overstag, als niet-liefhebber van spätburgunder en wijn met rood fruit: kaneel, cassis, zoete rozijnen, een bittertje en koffie met melk.

2020 Spätburgunder Rosenthal Grosses Gewachs

Rosenthal is een deel van de wijngaard met een microklimaat. Opgevoed op gebruikte houten vaten van Frans eikenhout. De wijnstokken zijn hier 45 jaar oud. Deze wijn is lekker, zegt Just. Hij ruikt kersen en een vleug paddenstoelen, de smaak is sappig met een vleug braam. Ik vind sommelierswijn al een enorme aanbeveling, maar begrijp ineens nuance als Rob heel prijzend gaat praten over déze wijn: een liefhebberswijn in zijn ogen. Lekker, zegt hij. Iets meer kleur, framboos, niet allemaal over praten maar gewoon genieten! Mijn aantekeningen: zoete pruim, aardbei en kreupelhout. Zachte en elegante aandronk, zéér uitgebalanceerde wijn met een hap sap slikfactor.

We sluiten nog af met een tresser, de Duitse grappa, erg gewaardeerd. Mooie proeverij, Liselotte.

Verslag en proefnotities Peter van den Besselaar