Aloïs Lageder doorgeproefd, traditie en innovatie hand in hand
By in

Aloïs Lageder doorgeproefd, traditie en innovatie hand in hand

Liselotte Brouwers brengt het huis Aloïs Lageder op tafel, een huis in Alto Adige waar  traditie en innovatie hand in hand gaan. Het familiebedrijf produceert sinds 1823 hoogwaardige wijnen met nu een sterke focus op duurzaamheid, biodiversiteit en biodynamische wijnbouw. Gelegen in het hart van de Dolomieten combineert Aloïs Lageder het unieke alpine-mediterrane klimaat van Alto Adige met een diep respect voor de natuur.

Biodynamische wijnbouw, demeter-gecertificeerd

Het wijnbedrijf Alois Lageder is een pionier op het gebied van biodynamie in Italië. Het huis werkt uitsluitend met druiven uit biologische en biodynamische teelt, zowel van eigen wijngaarden als aangekochte druiven van partner bedrijven. Demeter gecertificeerd sinds 2004. Dit betekent dat ze werken volgens de principes van Rudolf Steiner, waarbij ze het wijngaard-ecosysteem als een levend geheel benaderen. Ze gebruiken natuurlijke preparaten in plaats van kunstmest of pesticiden. Diversiteit wordt bewust gestimuleerd door o.a. begrazing met koeien, het aanplanten van kruiden en bloemen, en samenwerking met lokale boeren. En ja, er wordt gewerkt met de stand van de maan en seizoenen.

Aloïs Lageder gaat verder dan biologisch. Flink gebruik van zonnepanelen en geothermie, hergebruik van water en compost. De tractoren in de wijngaarden rijden deels elektrisch of op biodiesel. In de kelder zien we traditie met moderne technieken. Dus grote houten foeders maar ook betonnen eieren. Er vinden experimenten plaats met inheemse gisten, schilweking, minimale interventie en langzame vinificatie. Sommige wijnen worden ongeklaard en ongefilterd gebotteld, wat bijdraagt aan hun levendigheid.

Serie 1

We proeven twee wijnen blind, die na het onthullen alle twee pinot grigio blijken te zijn. De eerste met rijping op roestvrijstaal, de tweede met ook wat houtrijping.

2023 Pinot grigio, Alto Adige
Aantrekkelijke wijn met goede balans en goede zuren, ik ruik buxus, brandnetel, kruiden. Lekker sappig. Ik prefereer deze boven de houtgerijpte wijn. Just benoemt mineralen, citrus en perzik. Vergist in RVS tanks, daarna 4 maanden opgevoed op eigen fijn bezinksel. Breed inzetbare wijn bij voorgerechten, patés en terrines, vis en schelpdieren, gevogelte, wit vlees en paddenstoelen.

2023 Pinot grigio, Porer, Alto Adige
Rokerig, een stinkertje in de geur, levendige en lenige wijn met goede structuur. Méér bitters, zegt MaartenD, boerser. Just determineert gele appel, munt, eucalyptus en sinaasappel. Spontane fermentatie, deels in grote vaten en deels in roestvrijstalen tanks. Rijping op de droesem, deels in grote vaten en deels in roestvrijstalen tanks (ongeveer 9 maanden). Ook geschikt voor terrines, koud vlees, alle soorten vis en zeevruchten, wit vlees en gevogelte.

Serie 2

We proeven twee wijnen blind, die blijken pinot bianco en een kruising van pinot bianco en riesling te zijn.

2023 Pinot bianco, Alto Adige
Lichtgeel, introverte geur, gele appels en later citrus tonen. Sappige zuren, goede balans en levendigheid. Drinkt lekker, zegt Willem Jan, die ‘vim’ determineert: citroen en kalk, ook wat meloen.  Fermentatie in roestvrijstalen tanks, vier maanden rijping op de droesem. Lekker bij asperges.

2022 Manzoni bianco Fórra, Alto Adige
Hartendief van Liselotte. De manzoni bianco is een kruising tussen riesling en pinot bianco. Hij staat bekend om zijn losse trossen en dikke schil, maar ook om zijn hogere zuurgraad en lagere suikergehalte. Bestendig tegen extreme weersomstandigheden. Mijn aantekeningen: neigend naar oud goud qua kleur, een beetje rokerig, toffee, een vollere structuur dan de pinot bianco, mondvullend en lekker, voor mij een irritant azijn-ig bittertje. Willem Jan kan dat amandelbittertje juist enorm waarderen, ananas en rijpe mango. Annemiek benoemt een kruidigheid en wat caramel in de neus. Gisting in grote vaten (10 dagen) en rijping op droesem gedurende 9 maanden.

Serie 3

Eén glas krijgt alle aandacht, blind geschonken.

2021 Gewürztraminer Am Sand, Alto Adige
Erg mooie wijn, kruidig, herkenbaar gewürztraminer. Strakke bitters, lekker bij Aziatisch eten staat in mijn aantekeningen. Fritjof is gecharmeerd van het ronde mondgevoel, mooie wijn, zegt hij, met een klein stinkertje, abirkoos, ananas en grapefruit. MaartenR benoemt gember. Berry is kritisch: hoog in alcohol en tikje log.

Serie 4

We proeven drie wijnen blind met een duidelijke opbouw, het blijkt na onthullen drie keer chardonnay te zijn.

2023 Chardonnay, Alto Adige
Ik ben vol lof voor deze basis chardonnay: rokerige geur, lekker, een beetje verfijnd zelfs. Sapige en verfrissende wijn met goede balans. Berry benoemt ‘Dubro’ citrus, hij zegt dat de wijn een tikje een dimensionaal is maar ook fluwelig. MaartenD benoemt honingmeloen en perzik.

2023 Chardonnay Gaun, Alto Adige
Dit is veel meer wijn: stinkertje en vuursteen, meer body, goede structuur, sappige wijn, lang nahangend. Heel fijn, zegt Berry, sappig en mooie mineraliteit, fijn houtgebruik. Gerard zegt dat deze wijn de mooiste balans heeft van de drie. Mooi houtgebruik én citrus. Spontane gisting met gedurende 9 maanden rijping op droesem, deels in grote vaten en deels op rvs.

2021 Chardonnay Löwengang
Hartendief van Liselotte. Dé wijn van de proeverij, wat mij betreft. De neus alleen al: een heel breed spectrum van geurimpressies, volle aandronk met een goede balans. Oeps, de slikfactor! Een mooie volle wijn, waarvan Berry de floraal minerale geur benoemt. Romig. Puur eiken (‘daar hou ik soms wel van’). Heeft wel nog enkele kelderjaren nodig, want nog wat hoekig. MaartenR noemt de wijn rijper dan de vorige, appel en amandel in de geur, houttonen en lange afdronk. Gerard prijst de prettige bitters. De wijn is gemaakt van wijnstokken tot 78 jaar oud. Grindachtige bodem met een hoog kalksteengehalte. Spontane gisting in barriques en ca 11 maanden rijping op de droesem. Prijzige wijn.

Serie 5

We proeven drie rode wijnen blind, die van verschillende druiven blijken te komen. Twee lichte en een wat zwaardere wijn.

2023 Vernatsch-Schiava, Alto Adige
Ik hou ervan om de positieve zaken in mijn proefnotities te benadrukken. Nou hier komt die: Jancis Robinson schrijft in haar standaardwerk Winegrapes vijf pagina’s over verschillende varianten schiava (terwijl er bijvoorbeeld maar twee pagina’s zijn over silvaner). Willem Jan was het aardigst over deze wijn: mocca en koffie. En om de trouwe lezers van onze website te laten weten dat wij een gezelschap zijn waar je een eigen mening mag geven: MaartenR nam het word mestboer in de mond, RobG benoemde riool, Eric noemde waterstof peroxide. Mijn aantekeningen in twee woorden: beetje vies.

2022 Pinot Noir Mimuèt, Alto Adige
Héél tof, vat MaartenR zijn ordeel over deze wijn samen. Fruitig. Eric is wat kritischer: niet lekker, stalig. Mijn aantekeningen: lichte kleur, oranjerood, expressieve geur met aardbei, lichte smaak en de geur vind ik mooier dan de smaak.

2020 Cabernet Riserva, Alto Adige
Gemaakt van cabernet sauvignon en cabernet franc. Een fijne rode afsluiter van deze proeverij. Helemaal níet mijn wijn, zegt MaartenR, helemaal boers. Eric benoemt stoffigheid. Mijn aantekeningen zijn louter positief: donkere kleur, kersen, nougat, sappige wijn met veel rondeur en structuur. Mooi.

Alto Adige is een regio met veel microklimaten. Aloïs Lageder werkt met eigen wijngaarden én meer dan 80 partnerboeren, die actieve begeleiding krijgen in biodynamische teelt. De hooggelegen percelen (tot 1000 m) zijn een waarborg voor frisse zuren, terwijl de kalkrijke, leisteen- of vulkanische bodems veel nuance geven aan de wijnen. Fijn om dit huis eens goed door te proeven.

 

Proefnotities en verslag Peter van den Besselaar

By in

Gerijpte Spaanse wijnen uit minder bekende gebieden

Eat your heart out Rioja, Priorat, Ribera del Duero, moet Just Krijn gedacht hebben. Er zijn nog zóveel mooie wijnen in de andere wijngebieden van Spanje. Dat weet hij uit ervaring, omdat hij die stukjes Spanje bezoekt. Interessant is dat we in deze proeverij acht rode wijnen proeven die gemiddeld meer dan 10 jaar oud zijn, de jongste zeven jaar, de oudste 18 jaar. Vaak proeven we (te) jonge wijnen. En denken vóóruit hoe ze gerijpt zullen zijn. Want iedereen is de smid van zijn eigen geluk, weinig mooiers dan een fraai gerijpte wijn. Nu kunnen we wijnen proeven en beoordelen nadat ze gerijpt zijn. Alle wijnen zijn open geproefd.

Indrinker  2021 Llopart Microcosmos Brut Nature Rosat 2021, Penedès
Een rosé Corpinnat om de mond te laten wennen aan wijn. 85% Pinot Noir en 15% Monastrell die na dehandmatige oogst een aparte vinificatie krijgen. Na gisting worden de twee soorten samengevoegd, tweede gisting op fles. Rijpingsperiode van ten minste 24 maanden. Er is helemaal geen dosagelikeur toegevoegd.  Zalmkleurig, strak droog, een heel serieus glas. Not masked by any sweetness, zegt Wine Advocate.

Serie 1 mono-cépages

  

2012 Bodegas Valle Blanco, siete cuartales crianza, Bierzo
Bierzo is de heetste plek van Spanje. Mencia kan jong lekker pinot noir achtig zijn. Gemaakt van de mencia druif en 24 maanden houtrijping. Erg donkere kleur, ingetogen neus met wat zwart fruit, kruiden en houttonen. In mijn aantekeningen staat nog een stroeve smaak, Eric benoemt dat als stevige aanzet.

2014 Pilgrim, Gredos Madrid
Gemaakt van de garnacha druif door ons oud lid Richard van Oorschot. Ik hoor kreupelhout en munt benoemd worden. Ik ken deze wijn en moet eerlijk zeggen dat de wijn jonger aantrekkelijker was. Er is nu een oxytoon in de wijn. “Schreeuwt om eten”, staat in mijn aantekeningen, een blokje oude brokkelkaas doet wonderen.

Serie 2  blends

 

2007 Castillo Perelada reserva 5 Fincas, Empordà
De oudste wijn in deze proeverij en wat voor een… Dit is een fraai uitgerijpte wijn. De geur is héérlijk: sigarenkistjes cederhout, chocolade en kruiden, heel aangenaam. Mijn aantekeningen: de warme wijn heeft een mooie balans en souplesse, hangt mooi na. Ingrid noemt de wijn mooi gelaagd met prachtig geïntegreerd hout, de wijn maakt haar blij. De wijn rijpte 20 maanden op Frans en Amerikaans hout (de helft nieuwe vaten). Frisse elegantie, zegt MaartenD. Gemaakt van 25% garnatcha, 25% cabernet sauvignon, 20% merlot, 15% syrah en 15% carignan. Hugh Johnson prijst Castillo Perelada en Empordà als een van de vele centra van creativiteit in Catalonië.

2008 Santa Rosa, Reserva, Enrique Mendoza, Alicante
Gebalanceerde wijn met een geparfumeerde neus, ik ruik rozen en melkchocolade, de wijn is een tikje drogend. Liselotte heeft een fraaie associatie: ‘de geur bij het aansnijden van een grote gatenkaas’, dat is positief. Gemaakt van 35% monastrell, 35% cabernet sauvignon, 15% merlot en 15% syrah.

Serie 3 Sierras de Málaga

 

2010 DV + Descalzos Viejos, Ronda
Positieve commentaren op deze wijn van 50% graciano, 40% merlot en 10% cabernet sauvignon. Twaalf maanden houtrijping op 90% Frans eiken vaten en 10% Amerikaanse vaten. Mooie complexe wijn, zegt Annemiek. Een houtbak, zegt Valerie, die ook roosvicee geur determineert. Gerard noemt de wijn dik, met een frisse zuurgraad en in zijn ogen wat onrijpe tannines. Mijn aantekeningen: belegen tonen, kreupelhout, cederhout, kruidigheid. Soepele aandronk en wat toffee.

2018 Apego, Bodega las Vicentas Apego crianza petit verdot, Ronda
Dit proeven we niet vaak: 100% petit verdot. En crianza met 20 maanden houtrijping. Gerard denkt aan de zuurstokken van de kermis, Kati een natte krant en peroxide. Valerie zegt dat de wijn zich meer opent naarmate langer in het glas. Ze benoemt rood fruit. Ik vind het een serieus glas wijn (in tegenstelling tot frivoliteit), met duidelijke bitters en tannines. Vooral kenmerkend: inkt in de geur.

Serie 4 Feestwijnen

 

2014 Valdehierro, Carlos Moro Finca, Cigales
Hier hebben we een 100% tempranillo met 16 maanden houtrijping uit Valladolid. In de wijngaard staan oude stokken van meer dan 100 jaar oud. Een fors contrast tussen geur en smaak in deze wijn. Een verfijnde en elegante geur. Kruidig, kers en framboos, laurier (aldus MaartenD), zure kers (Harrie) en kaneel en lanvendel (Eric). De smaak geeft meteen enorme zuren. Zoals een lambiek, zegt Eric. Heel gebalanceerd, zegt MaartenD.

2012 Quincha Corral, vino de pago, Mustiguillo, Tierra de Terrerazo
Dit domein heeft een vino de paga status, een appellatie op zich, die sinds 2003 wordt toegekend aan domeinen met wijn van unieke karakteristieken. De druiven worden met de hand geplukt. In dit geval bobal druiven. De druiven worden ontrist en licht gekneusd. De vinificatie gebeurt in eiken vaten van 225, 500 en 3500 liter. De maceratie is ongeveer 12 à 15 dagen en de pigeage wordt manueel uitgevoerd. Na de vinificatie volgt malo en een rijping van 18 maanden in Franse eiken vaten. Louter oh en ah van de proevers, dit is echt het neusje van de zalm. Verfijnde en elegante geur, rijke en gelaagde smaak met wat mocca in de mond. Braam en mint, determineert MaartenD. Eric prijst de zoetimpressie van de alcohol, Harrie benoemt zwarte thee en snoepjes. Ik sluit mijn ogen en denk gelukzalig: dit is Margaux-achtige verfijning.

Uitdrinker

Llopart Néctar Terrenal Semidolç, Penedès
38 gram suiker per liter, gemaakt vangelijke delen parellada en xarel·lo. 20 maanden rijping op fles. Deze Corpinnat is helemaal niet bovenmatig zoet. Waar de indrinker een messcherpe zuurte heeft en hem ideaal maakt bij dineren, biedt deze wijn vooral plezier. Frivoliteit. Een heerlijk einde van een boeiende proeverij.

Verslag en proefnotities Peter van den Besselaar

Cabernet Sauvignon toont variëteit in verschillende stijlen wijn
By in

Cabernet Sauvignon toont variëteit in verschillende stijlen wijn

Willem Jan opent de proeverij van cabernet sauvignon ‘from all over the world’ met een hartswijn, witte Meursault.

Daarna volgen negen wijnen met cabernet sauvignon als enige druif of als belangrijkste druif. De cabernet sauvignon is een heel populaire druif en de meest gebruikte druif voor rode wijn. De oorsprong van de druif ligt in de Medoc Bordeaux. In deze proeverij proeven we wijn uit Bordeaux, Californië, Australië, Zuid-Afrika, Spanje en Chili.

Doordeweekse wijnen

Twee wijnen van de rechtoever uit Bordeaux komen van één domein: Château Cap Saint Martin. De cuvee Prestige 2019 is klassiek met veel potentieel. Maarten noemt de smaak wat straf, ik vind de smaak wat ‘groen’. Deze Prestige wijn is gemaakt van een blend. De 2019 cabernet d’en face is gemaakt van 100% cabernet. Het is de minst kostbare wijn deze proeverij, maar hoe langer die in het glas staat hoe aantrekkelijker. Er komt dan naast de cassis een toon van pijptabak, pruimen.

Beide Franse wijnen spreken mij meer aan dan de Australische Jacobs’Creek 2017, die een werkelijk exuberante geur heeft, after eight chocolade en munt, kruidigheid en een goede body. Zwoel zegt Maarten, met vijgen en koekkruiden. De smaak heeft een vegetale toon die mij niet aanspreekt. Penfold op het etiket betekent vrijwel altijd een positieve ervaring, zo ook bij de Max’s Shiraz Cabernet Sauvignon 2019. Ook hier weer munt is de geur en een prachtige mondvullende gebalanceerde smaak. Elegant noemt Maarten.

Zondagse wijnen

Montes Alpha 2020 special cuvee cabernet sauvignon uit Chili munt uit in sappigheid, combineert kersen en gronderigheid in de geur. Cees benoemt tabak, pruimen en zoetheid. Kan nog vele jaren.

Cederberg 2019 cabernet sauvignon uit Zuid-Afrika combineert cassis met mineraliteit. Braam, kers en eucalyptus benoemt Cees, die het ook een wat moeilijke wijn noemt. Misschien door het vegetale tintje.

Feestwijnen

Vier wijnen waarmee we eindigen zijn enorm de moeite waard. Zoals je naar het voetbalstadion gaat voor sommige spelers, zo is het puur genieten van deze wijnen.

Mas de Plana 2012 Penedes Torres

Gerard benoemt pruimen en overrijp fruit, de concentratie en zegt dat de wijn belegen is. De geur is bedwelmend, superrijke grandeur. Kardemom tonen. De smaak heeft de slikfactor, zonde om uit te spuwen, prachtige balans met chocolade tonen. Fantastisch glas.

Mondavi 2018 cabernet sauvignon Napa valley

De wijn ruikt naar kers en een sigarenkistje. Mineralen en een goede balans. Strakke tannines die niet storen. Gerard benoemt zwarte kers, jammige smaak, tabak en een zoete aanzet.

Château Issan 2004 Margaux

Cassis, elegantie. Een hele potloodbox. In een leren etui. Prachtige balans.

Château Musar 2016 Libanon Beka Valley

Misschien wel de meest gebalanceerde wijn van de hele proeverij. Prachtige vanille in de geur, ontzettend mooie zuren. Claartje prijst het zwarte fruit en de elegantie.

Heerlijke proeverij.

Peter van den Besselaar