Aloïs Lageder doorgeproefd, traditie en innovatie hand in hand
By in

Aloïs Lageder doorgeproefd, traditie en innovatie hand in hand

Liselotte Brouwers brengt het huis Aloïs Lageder op tafel, een huis in Alto Adige waar  traditie en innovatie hand in hand gaan. Het familiebedrijf produceert sinds 1823 hoogwaardige wijnen met nu een sterke focus op duurzaamheid, biodiversiteit en biodynamische wijnbouw. Gelegen in het hart van de Dolomieten combineert Aloïs Lageder het unieke alpine-mediterrane klimaat van Alto Adige met een diep respect voor de natuur.

Biodynamische wijnbouw, demeter-gecertificeerd

Het wijnbedrijf Alois Lageder is een pionier op het gebied van biodynamie in Italië. Het huis werkt uitsluitend met druiven uit biologische en biodynamische teelt, zowel van eigen wijngaarden als aangekochte druiven van partner bedrijven. Demeter gecertificeerd sinds 2004. Dit betekent dat ze werken volgens de principes van Rudolf Steiner, waarbij ze het wijngaard-ecosysteem als een levend geheel benaderen. Ze gebruiken natuurlijke preparaten in plaats van kunstmest of pesticiden. Diversiteit wordt bewust gestimuleerd door o.a. begrazing met koeien, het aanplanten van kruiden en bloemen, en samenwerking met lokale boeren. En ja, er wordt gewerkt met de stand van de maan en seizoenen.

Aloïs Lageder gaat verder dan biologisch. Flink gebruik van zonnepanelen en geothermie, hergebruik van water en compost. De tractoren in de wijngaarden rijden deels elektrisch of op biodiesel. In de kelder zien we traditie met moderne technieken. Dus grote houten foeders maar ook betonnen eieren. Er vinden experimenten plaats met inheemse gisten, schilweking, minimale interventie en langzame vinificatie. Sommige wijnen worden ongeklaard en ongefilterd gebotteld, wat bijdraagt aan hun levendigheid.

Serie 1

We proeven twee wijnen blind, die na het onthullen alle twee pinot grigio blijken te zijn. De eerste met rijping op roestvrijstaal, de tweede met ook wat houtrijping.

2023 Pinot grigio, Alto Adige
Aantrekkelijke wijn met goede balans en goede zuren, ik ruik buxus, brandnetel, kruiden. Lekker sappig. Ik prefereer deze boven de houtgerijpte wijn. Just benoemt mineralen, citrus en perzik. Vergist in RVS tanks, daarna 4 maanden opgevoed op eigen fijn bezinksel. Breed inzetbare wijn bij voorgerechten, patés en terrines, vis en schelpdieren, gevogelte, wit vlees en paddenstoelen.

2023 Pinot grigio, Porer, Alto Adige
Rokerig, een stinkertje in de geur, levendige en lenige wijn met goede structuur. Méér bitters, zegt MaartenD, boerser. Just determineert gele appel, munt, eucalyptus en sinaasappel. Spontane fermentatie, deels in grote vaten en deels in roestvrijstalen tanks. Rijping op de droesem, deels in grote vaten en deels in roestvrijstalen tanks (ongeveer 9 maanden). Ook geschikt voor terrines, koud vlees, alle soorten vis en zeevruchten, wit vlees en gevogelte.

Serie 2

We proeven twee wijnen blind, die blijken pinot bianco en een kruising van pinot bianco en riesling te zijn.

2023 Pinot bianco, Alto Adige
Lichtgeel, introverte geur, gele appels en later citrus tonen. Sappige zuren, goede balans en levendigheid. Drinkt lekker, zegt Willem Jan, die ‘vim’ determineert: citroen en kalk, ook wat meloen.  Fermentatie in roestvrijstalen tanks, vier maanden rijping op de droesem. Lekker bij asperges.

2022 Manzoni bianco Fórra, Alto Adige
Hartendief van Liselotte. De manzoni bianco is een kruising tussen riesling en pinot bianco. Hij staat bekend om zijn losse trossen en dikke schil, maar ook om zijn hogere zuurgraad en lagere suikergehalte. Bestendig tegen extreme weersomstandigheden. Mijn aantekeningen: neigend naar oud goud qua kleur, een beetje rokerig, toffee, een vollere structuur dan de pinot bianco, mondvullend en lekker, voor mij een irritant azijn-ig bittertje. Willem Jan kan dat amandelbittertje juist enorm waarderen, ananas en rijpe mango. Annemiek benoemt een kruidigheid en wat caramel in de neus. Gisting in grote vaten (10 dagen) en rijping op droesem gedurende 9 maanden.

Serie 3

Eén glas krijgt alle aandacht, blind geschonken.

2021 Gewürztraminer Am Sand, Alto Adige
Erg mooie wijn, kruidig, herkenbaar gewürztraminer. Strakke bitters, lekker bij Aziatisch eten staat in mijn aantekeningen. Fritjof is gecharmeerd van het ronde mondgevoel, mooie wijn, zegt hij, met een klein stinkertje, abirkoos, ananas en grapefruit. MaartenR benoemt gember. Berry is kritisch: hoog in alcohol en tikje log.

Serie 4

We proeven drie wijnen blind met een duidelijke opbouw, het blijkt na onthullen drie keer chardonnay te zijn.

2023 Chardonnay, Alto Adige
Ik ben vol lof voor deze basis chardonnay: rokerige geur, lekker, een beetje verfijnd zelfs. Sapige en verfrissende wijn met goede balans. Berry benoemt ‘Dubro’ citrus, hij zegt dat de wijn een tikje een dimensionaal is maar ook fluwelig. MaartenD benoemt honingmeloen en perzik.

2023 Chardonnay Gaun, Alto Adige
Dit is veel meer wijn: stinkertje en vuursteen, meer body, goede structuur, sappige wijn, lang nahangend. Heel fijn, zegt Berry, sappig en mooie mineraliteit, fijn houtgebruik. Gerard zegt dat deze wijn de mooiste balans heeft van de drie. Mooi houtgebruik én citrus. Spontane gisting met gedurende 9 maanden rijping op droesem, deels in grote vaten en deels op rvs.

2021 Chardonnay Löwengang
Hartendief van Liselotte. Dé wijn van de proeverij, wat mij betreft. De neus alleen al: een heel breed spectrum van geurimpressies, volle aandronk met een goede balans. Oeps, de slikfactor! Een mooie volle wijn, waarvan Berry de floraal minerale geur benoemt. Romig. Puur eiken (‘daar hou ik soms wel van’). Heeft wel nog enkele kelderjaren nodig, want nog wat hoekig. MaartenR noemt de wijn rijper dan de vorige, appel en amandel in de geur, houttonen en lange afdronk. Gerard prijst de prettige bitters. De wijn is gemaakt van wijnstokken tot 78 jaar oud. Grindachtige bodem met een hoog kalksteengehalte. Spontane gisting in barriques en ca 11 maanden rijping op de droesem. Prijzige wijn.

Serie 5

We proeven drie rode wijnen blind, die van verschillende druiven blijken te komen. Twee lichte en een wat zwaardere wijn.

2023 Vernatsch-Schiava, Alto Adige
Ik hou ervan om de positieve zaken in mijn proefnotities te benadrukken. Nou hier komt die: Jancis Robinson schrijft in haar standaardwerk Winegrapes vijf pagina’s over verschillende varianten schiava (terwijl er bijvoorbeeld maar twee pagina’s zijn over silvaner). Willem Jan was het aardigst over deze wijn: mocca en koffie. En om de trouwe lezers van onze website te laten weten dat wij een gezelschap zijn waar je een eigen mening mag geven: MaartenR nam het word mestboer in de mond, RobG benoemde riool, Eric noemde waterstof peroxide. Mijn aantekeningen in twee woorden: beetje vies.

2022 Pinot Noir Mimuèt, Alto Adige
Héél tof, vat MaartenR zijn ordeel over deze wijn samen. Fruitig. Eric is wat kritischer: niet lekker, stalig. Mijn aantekeningen: lichte kleur, oranjerood, expressieve geur met aardbei, lichte smaak en de geur vind ik mooier dan de smaak.

2020 Cabernet Riserva, Alto Adige
Gemaakt van cabernet sauvignon en cabernet franc. Een fijne rode afsluiter van deze proeverij. Helemaal níet mijn wijn, zegt MaartenR, helemaal boers. Eric benoemt stoffigheid. Mijn aantekeningen zijn louter positief: donkere kleur, kersen, nougat, sappige wijn met veel rondeur en structuur. Mooi.

Alto Adige is een regio met veel microklimaten. Aloïs Lageder werkt met eigen wijngaarden én meer dan 80 partnerboeren, die actieve begeleiding krijgen in biodynamische teelt. De hooggelegen percelen (tot 1000 m) zijn een waarborg voor frisse zuren, terwijl de kalkrijke, leisteen- of vulkanische bodems veel nuance geven aan de wijnen. Fijn om dit huis eens goed door te proeven.

 

Proefnotities en verslag Peter van den Besselaar

Wijnen van Masters of Wine II
By in

Wijnen van Masters of Wine II

We genieten nog even mee van de fascinatie van Valerie Bollen voor Masters of Wine. Haar deepdive in het instituut is de inspiratie voor een tweede proeverij “Wijnen van Masters of Wine”, een heel fijn begin van het nieuwe jaar. In deze proeverij staan drie Masters of Wine centraal.

Olivier Humbrecht is geboren met een gouden lepel in de mond. De familie Humbrecht is sinds 1620 actief in de wijnbouw. Zijn vader Leonard Humbrecht huwde in 1959 Geneviève Zind en zo ontstond Zind Humbrecht. Vader Leonard is een Elzas legende die een groot pleitbezorger was voor lage rendementen. Een generatie terug was in Grand Cru wijngaarden 70 hectoliter per hectare toegestaan, nu is dat 55 hectoliter. Vader Leonard pleitte voor 35 hectoliter. Olivier is een gepassioneerd ambassadeur voor het biodynamische wijnmaken. In 1989 was Olivier de állereerste Fransman die de Masters of Wine titel haalde. Hij is dus óók gezegend met een enorm goed smaakvermogen. De wijnen van Zind Humbrecht excelleren en vormen een klasse op zich. Ieder glas dat je van Zind Humbrecht proeft is genieten.

 

Riesling 2023, Zind-Humbrecht, Turckheim, Alsace
Mooie wijn met zuivere geur, buxus impressie, hint van mango, frisse aandronk, mooie zuurgraad.  Eric benoemt dat de wijn ruikt naar druif, en dat is niet vaak zo, voegt hij eraan toe. Bloemig, kruidig, honing, tijm, prikkelt wat. Just determineert vuursteen, kalk, komt terug in de mond, citrus, vanille en peer.

Gewürztraminer 2020 Zind-Humbrecht
Leila proeft tonen van lychees, honing, zacht in de mond, peer en een bittertje. Toos benoemt de stuivende neus met tropisch fruit, maar noemt het geen typische gewürztraminer. Mijn aantekeningen: enorme expressie, muscat-achtig, erg brede geur, parfum, volle smaak, goede ruggengraat, gebalanceerde wijn. Fijn zoetje in de afdronk. Fijne uitgesproken wijn.

 

Muscat 2021 Grand Cru Goldert, Zind-Humbrecht
De Goldert Grand Cru wijngaard, gelegen in het dorp Gueberschwihr, heeft een oppervlakte van  45,35 hectare. Deze Grand Cru staat bekend om zijn klei-kalksteenbodems, heel geschikt voor de gewürztraminer en muscat. Annemiek ruikt veel kruidigheid en frisse citrustonen. Leila benoemt een rozengeur (=muscat), venkel, rijpe banaan, venkel, beetje mineralig in de smaak en licht kruidig. Mijn aantekeningen: heel andere wijn dan de gewürztraminer, meer ingetogen, lichte hint van citrus, elegante kruidentoets, als je beter proeft en de wijn iets langer in het glas hebt worden de kruiden prominenter. Ik ben al gelukkig met wat ik proef en denk er een zuurkool met patrijs bij.

Pinot Gris 2015 Vendanges Tardives Clos Jebsal, Zind-Humbrecht
Clos Jebsal is 1,4 hectare groot en ligt met steile terrassen naast Grand Cru Brand. Beschermd tegen noordelijke wind en helemaal gericht op het zuiden. Het hete micro klimaat zorgt met de rijke bodem voor wijnen met zowel een hoge zoetheid als zuurgraad. De wijngaard werd in 1983 geplant, de stokken zijn nu ruim veertig jaar oud. Pinot gris doet het hier het beste. Een zachte wijn met een mooie balans en niet plakkerig zoet. Ik ruik een hele lichte impressie van oxydatie.

Michael Brajkovich is in Nieuw Zeeland de eerste die de titel Master of Wine behaalde. Hij ontving deze kwalificatie – net als Olivier Humbrecht – in 1989, wat hem een pionier maakt in de Nieuw-Zeelandse wijnindustrie. Na zijn studie oenologie aan het Roseworthy College in South Australia, keerde Michael in 1981 terug naar de wijngaard en het familiedomein in Kumeu om de verantwoordelijkheid voor de wijnproductie op zich te nemen. Sindsdien heeft hij veel gereisd door de wijngebieden van de wereld. Kumeu River Wines, net buiten Auckland, staat bekend om zijn hoogwaardige, Bourgogne-achtige Chardonnay-wijnen. Michael Brajkovich wordt vaak geprezen voor zijn technische expertise, zijn toewijding aan kwaliteit en zijn vermogen om traditionele wijnmaaktechnieken aan te passen aan de unieke omstandigheden in Nieuw-Zeeland. Michael staat bekend om zijn nadruk op precisie in wijnmaken, met een focus op terroir en minimale interventie.

Fijn dat Valerie ons in de gelegenheid stelt om vier wijnen van Kumeu naast elkaar te proeven.

 

Kumue River 2022 estate chardonnay
Hartendiefje van Valerie. De druiven van de basis estatewijn komt van zes wijngaarden. Het is een adembenemend goede wijn voor een aantrekkelijke prijs: rokerig, true to type chardonnay, citrus in aandronk, uitstekende balans, lekker en levendig! Toos benoemt ananas, peer, zachte zuren, fijne bitters, en roemt de mooie balans. Gerard zegt dat de wijn nog wat groenig is, een krachtige aanzet met zuren en eiken.

Kumeu River 2022 Hunting Hill
De wijn is vergist in eiken, ook hier weer een duidelijke true to type chardonnay, rokerig en heel intens, geweldig mooie balans, goede zuren, heel mooie wijn, fantastisch spel tussen zuren en mineralen. Harrie proeft peer, grapefruit, boterige smaak, room in afdronk. RobG benoemt de houtbitters (moet je van houden) en de strengheid. Annemiek ruikt stallucht, gras en mineralen, proeft citrus en ananas.

 

Kumeu River 2022 Rays Road
Ook  bij deze wijn is de chardonnay  fermentatie én rijping op Frans eikenhout. Ik vind dit een geweldige wijn: true to type chardonnay, maar met verfijning, vanille, levendige smaak, heel sprekende zuren, hap sap met duidelijke slikfactor. Prachtig. Eric merkt op dat de wijn héél lang nahangt en dus veel karakter heeft. Annemiek benoemt banaan en caramel, romige vanille. RobG waardeert het fruit in deze wijn.

Kumeu River 2021 Mate’s Vineyard
Dit is een van de grote wijnen in de wijnwereld. Laat dat maar gezegd zijn. Rokerig, true to type  chardonnay, vettig, duidelijk meer hout, vanille, sappig, Meursault kwaliteiten, boterig. Langer in het glas heeft de wijn geweldige minerale toetsen. Toos waardeert het typisch stinkertje, de elegantie en de mooie balans. Gerard zegt een rijke complexe wijn met eiken, citrus, vetje, mooie bitters. Eric benoemt salie kruiden, boter, veel diepgang, verbrande smaak van haardvuur, volle wijn en toch charmant.

Job de Swart | Sinds 2018 is Job de Swart de derde Nederlander met de Master of Wine titel. Job studeerde aan de Nederlandse Wijnacademie en liep stage aan de faculteit Wijnbouw en Oenologie van UC Davis. Ook werkte hij als keldermeester op Château Giscours en De Toren. In 2010 behaalde hij zijn WSET-diploma en in 2011 werd hij Weinakademiker. Momenteel werkt Job als wijninkoper en marketeer voor Les Généreux – een vereniging van 42 onafhankelijke wijnwinkels in Nederland en Vlaanderen. Voor zijn onderzoekspaper was hij medeoprichter van Grape Compass, een online beslissingsondersteunend systeem dat schimmelziektedruk in wijngaarden voorspelt. Hij geeft les, begeleidt wijnproeverijen en schrijft voor professionals en liefhebbers.

Job de Swart maakte de cuvee À gauche van Yardstick samen met wijnmaker Adam Mason in Zuid Afrika.

Yardstick 2022 Cuvee À Gauche
De naam is een knipoog naar Bordeaux, de linkeroever. De blend van druiven is helemaal Bordeaux :  cabernet sauvignon, merlot, cabernet franc en petit verdot. Met een mespuntje syrah, verklapte Valerie. Hans is positief : soepele, gemakkelijke wijn, met kers en chocolade in de geur, komt terug in de smaak, drinkt lekker weg, aan de zoetige kant. Just proeft gedroogde pruimen. Toos noemt À gauche een wijn met potentie: kersen, laurier, chocolade en lichte tannines. De wijn zal nóg mooier worden. De 14,5 % alcohol zijn goed geïntegreerd. Mijn aantekeningen zijn louter positief: kardinaalrood met paarse rand, zuivere en open geur met zoete kersen, laurier, cassistoets, heel sappig, prikkelend op de tong, rondeur.

 

Verslag en proefnotities Peter van den Besselaar