Food and Wine – Pagina 11 – Brabantse Wijnsociëteit: beter wijnproeven, méér genieten

13sep/2022

By Peter van den Besselaarin Food and Wine

Verslag werkavond: Mijn goedheid, er is nog zovéél verbetering mogelijk!

Wie dit leest en de Brabantse Wijnsociëteit niet kent… de eerste avond van het seizoen noemen we de werkavond. We stellen dan het programma samen, het bestuur legt financiële verantwoording af en alle aanwezige leden nemen een geblindeerde fles mee. We proeven ontdekkingen van de leden én knipogen naar de thema’s van het seizoen. Een voorproefje.

Vijftien wijnen proeven. Zie de foto’s bij dit artikel. Die kan ik allemaal wel beschrijven, maar interessanter vind ik om te beschrijven met welk gevoel ik ons cultureel centrum verliet. Vooropgesteld: bij zo’n eerste proeverij na de vakantie, zijn we blij. Blij elkaar te zien. Blij weer wekelijks te gaan proeven. Nou ja, kijk maar naar de gezichten op de foto. Er is ook een foto van ons vertrouwde INAO glas mét het nieuwe proefglas Schott Zwiesel Tritan. Dat oude INAO glas was velen een doorn in het oog. Want waarom proef je wijn uit een glas waarbij je zeker weet dat je méér proeft met een ander glas. Het bestuur heeft een heuse test gedaan met verschillende glazen en daar kwam dat kleine INAO tulpglas nog niet zo slecht uit. Het nieuwe glas is zoveel groter, dat we discipline nodig hebben om met een fles per proeverij rond te komen.

Natuurlijk proefden we aantrekkelijke en mooie wijnen. Vanzelfsprekend. Ik beschrijf er drie. Drie wijnen die we niet herkenden. Het technisch determinerend proeven kan écht veel beter.

De vierde wijn van de proeverij
2019 Domaine Philippe Loquineau, Cour Cheverny
Piepjong, minimale geur nog, strakke smaak, droog. De wijn is gemaakt van de curieuze romorantin druif, die goed kan ouderen en zijn kwaliteit pas na verloop van enkele kelderjaren toont. Bah, ik vind dit niet lekker, hoor ik. Een uiting van onvermogen. Beter is het als we goed beschrijven wát we proeven.

De achtste wijn van de proeverij
2019 Librandi Duca San Felice Cirò Riserva
Mooie geur met laurier en een rood fruit explosie. Heel geparfumeerd, veel rondeur in smaak en ook duidelijk nog potentie. Voor alles: heel verfijnd. Mijn brein zegt: zó verfijnd, dat moet Margaux zijn. Mispoes. De wijn is gemaakt van een monocepage, een autochtone Italiaanse druif: gaglioppo. Voor mij is deze wijn uit Calabrië dé wijn van de proeverij.

De twaalfde wijn van de proeverij
2020 Morgon Jean Foillard
Als we goed determinerend zouden proeven, hadden we ongetwijfeld de gamay moeten herkennen. Dat gebeurt ook vaak als je aan het begin van een proeverij aan deze Beaujolais druif denkt. Niemand herkende deze wijn als gamay. De kleur heeft een zweem van paars. Mineralen in de neus, een kersenexplosie, dat ook. Duidelijk ruik ik daarna kruiden, hout en denk: deze wijn drinkt gemakkelijk. Claartje benoemt de zwoelheid, Toos de kersen. Morgon van Foillard is een klassieker.

Moraal van de werkavond
Mijn goedheid. Er is nog zovéél verbetering mogelijk. We hebben meer discipline en meer methodiek nodig bij het herkennen én waarderen van wijnen. Nu is de ene proever daar meer mee bezig dan de andere. Zo was er een opmerkelijk moment op deze proeverij, waarbij een proever werd aangesproken op de proefnotitie “mooi”: dát is een moeilijke proefnotitie, mooi? De proever reageerde onderkoeld: “Je doet er maar mee wat jij wilt”. En kreeg meteen bijval van toehoorders: ‘Love you!’. Het seizoen is gestart. Het determineren is gestart. Het dialogiseren is gestart. Elkaar met een korreltje zout nemen, is gestart.

Peter van den Besselaar

28jun/2022

By Peter van den Besselaarin Food and Wine

Riesling wijnen van Weingut Alfred Merkelbach: een Ode aan Rolf en Alfred

De laatste proeverij van het seizoen brengt Eric Hoepelman riesling wijnen van het Weingut Alfred Merkelbach op tafel. Een ode aan twee wijnmakers die – in de tachtig – oogstjaar 2019 als laatste maakten, hun 68ste jaargang. Toen Alfred senior in 1951 een beroerte kreeg, hielp Alfred junior om de wijn binnen te brengen. Veertien jaar oud. Broer Rolf zou snel volgen. Wie het domein bezoekt in Ürzig, maakt een tijdreis terug in de tijd naar de jaren vijftig. Sindsdien is er niets veranderd. De broers zijn goedlachs en hebben kennelijk plezier in alle aandacht. Je krijgt er bijvoorbeeld catalogi onder de neus gedrukt, waarin de Merkelbach wijnen worden aangeprezen in de Verenigde Staten. Proeven doe je in kleine kristalgeslepen Bernkastel glazen. Ik heb wel eens de fout gemaakt om te vragen naar welke wijn de voorkeur van de broers uitgaat, deze of deze, wijzend op de glazen. Dan zijn ze een beetje Oostindisch doof, en mompelen dat je toch ook niet tussen je kinderen kiest. Einfach. De rieslings hebben een enorm vermogen tot ouderen. Merkelbach heeft 1,2 hectare wijngaard, met name in de steile Ürziger Wurzgarten, maar ook wat in Kinheim en Erden.

Eric Hoepelman bezocht de broers verschillende keren en kreeg het vertrouwen om ook oudere jaargangen te mogen kopen. Een voortreffelijke ode aan Alfred en Rolf voor wie we ons petje diep afnemen. Nieuwe jaargangen Merkelbach worden nog wel onder het eigen label uitgebracht, maar het is wijnhuis Selbach die de vinficatie heeft verzorgd.

2018 Kinheimer Hubertuslay Spätlese Trocken
Opmerkelijke wijn, want Merkelbach maakt weinig droge wijn. Aangenaam, goede zuren, amandel, fijne bloemetjes, goede afdronk. Willem Jan: deze wijn is niet eens droog. Overheersend boterige caramel. In de neus tropisch fruit.

2019 Ürziger Würzgarten Spätlese 8,0%
Gesloten. Mooie zuren in aandronk. Goede balans. 2e anijs.
Annemiek: licht petrol, citrus, tropisch fruit.

2019 Kinheimer Rosenberg Auslese 8,0%
Licht gele meloen. Goede balans. 2e Wat vegetaal, brandnetel.
Annemiek: jasmijn. Noël: wat smaller.

2019 Ürziger Würzgarten “Urglück” Auslese 9,0%
Gesloten. Mooi concentraat. Goede balans. 2e Mooie zuren in balans met zoet. Annemiek: zacht petrol, perzik, subtiel. Minder citrus. Noël: mango, perzik bitters, voelt jonger, prikkelend. Eric: oorspronkelijke stokken.

1979 Erdener Treppchen Auslese
Champignons impressie, stinkertje, 2e kurk. Zuren prominent, botertje. Goudkleurig. Niet 100% zuiver. Toos: lijkt oxy, maar is oke, ik ruik abrikoos. Best om te drinken.

1986 Ürziger Würzgarten Halbtrocken
Intense geur, mineralen, veel zuren, wel in balans.

1992 Erdener Treppchen Auslese 9,0%
Goudkleurig. Marsepein, volronde smaak, aangenaam, hap sap. Slikfactor.
Perzik, abrikoos. Botertje.

1990 Kinheimer Rosenberg Spätlese 9,0% – Fuder-Nr. 2/90
Licht goudkleurig, frivool speels botertje, véél zuren die dominant zijn, geur is aangenamer dan de smaak.

1990 Ürziger Würzgarten Auslese 9,5% – Fuder-Nr. 9/90
Oud goudkleurig, mango en marsepein, zeer aangename zoete aandronk, práchtige balans met zoet en een bittertje. Willem Jan gerijpte ananas. 2e jasmijngeur.

1990 Ürziger Würzgarten Auslese 9,5% – Fuder-Nr. 10/90
Oud goudkleurig, vuursteen en mineralen, mango en banaan, prettige volzoete aandronk, veel spel in de wijn, bittertje in afdronk.

1976 Ürziger Würzgarten Auslese
Prachtig, botertje, jasmijn, dennenbos associatie, volronde gebalanceerde smaak, vitale geur.

1976 Kinheimer Rosenberg Auslese
Uiterst harmonieus, abrikoos, gebalanceerde smaak met evenwichtige balans, prettige zuren. Oudgoudkleurig.

1976 Kinheimer Rosenberg Beerenauslese
Mahoniekleurig, perzik, turks fruit, adembenemende balans, een wijn om Onze Lieve Heer op knieën te danken.

Verslag: Peter van den Besselaar

21jun/2022

By Peter van den Besselaarin Food and Wine

Chianti: een probleem ombuigen tot een unique selling point

Er is een publiekelijk imago van Chianti, iedereen begint dan over rieten mandflessen te praten. Er is natuurlijk ook een persoonlijke herinnering, bij mij is dat een fles Ruffino Chianti van acht jaar oud, met een ridder op het etiket, die zó mooi was, zo warm, zo veel laagjes had, dat ik intens gelukkig werd. Zo’n bevestiging dat een gerijpte wijn móóier is geworden, het heeft iets dubbelzinnigs. Want je hebt zelden zin om een nieuwe aankoop te doen voor de kelder in de wetenschap die wijn pas over acht jaar te drinken. Enkele weken geleden drink ik de Chianti Colli Senesi 2019 van Castello Romitorio en die was sensueel en charmant. Gewoon te koop bij de wijnvakhandel. Fijn.

Martijn de Groot zet een voorbeeldige Chianti proeverij op tafel van hoog niveau. Met drie wijnen die teruggaan tot 1990. Dan ben ik altijd blij om sociëteit lid te zijn. Na een uitstekende mousserende rosé, twee met moeite gevonden witte wijnen uit de streek, volgt één Chianti classico zonder meer, vier series van riserva’s – met ook aandacht voor de nieuwe Gran Selezione topwijnen – en een goddelijke vin santo om af te sluiten.
De wijnatlas (Jancis Robinson en Hugh Johnson) blijft voor iedereen een baken van wijnkennis. Daarin staat dat er 150 jaar geleden al een tweedeling werd gemaakt, tussen Chianti die bedoeld was om jong te drinken, fruitig en vriendelijk, en een ambitieuzere Chianti bedoeld om te rijpen. Ook vandaag de dag is er een onderscheid tussen de wijn die bedoeld is om jong te drinken: een pittige, uitstekend te verteren mondvol fruit die binnen een jaar of twee op dronk is. En de Chianti Classico Riserva, een uiterst serieuze wijn van een beperkte oogst van topkwaliteit sangiovese druiven, opgevoegd op eiken vaten met een levensverwachting van tien jaar of meer.

Petrolo Boggina B 2019
Petrolo ligt tussen Sienna en Arezzo in. De familie Bazzocchi-Sanjust heeft een domein met 31 hectares wijngaard, veelal boven de 450 meter hoog. Deze witte wijn is van 100% trebbiano, gerijpt in Frans eiken. 15 maanden sur lie. Mijn aantekeningen: indrukwekkend. Bleekgele kleur, mineraal in het kwadraat. Veel vanille en hout. Kruiden en bittertje. Duidelijk een eetwijn, mooie balans. Ik kreeg warempel een Meursault associatie. De mineralen hebben een stinkertje (Annemiek). Claartje benoemt noten en wit fruit. RobK ruikt boter, prijst de frisse aanzet en lange afdronk.

Castello Monterinaldi Chianti Classico Riserva
De 2015 en 2008 schelen zeven jaar. Wat doet dat met de smaak? Nou, de jaargang 2015 is prachtig. Diepe geur, mooie zuren in de smaak met goede balans. Duidelijk al oudering aan de rand van het glas. Vaag kersen in de geur. Andere proevers ruiken marsepein, roos en mint. De jaargang 2008 heeft óók een diepe kleur en is met veertien jaar nog volstrekt vitaal. Ik ruik kreupelhout en kruiden in de smaak met vitale zuren. Twee keer prachtig.

Castello di Verrazanno Chianti Classico Riserva
We proeven twee keer 2015 blind. Halen we eruit wélke wijn de Gran Selezione is? Beste wel belangrijk vraag, want die Gran Selezione is fors duurder. Ik geef de tweede wijn betere punten en – gelukkig – dat is de Gran Selezione. De jaargang 2015 is way too young om nu te proeven, echt trekkende tannines. Proef je daar doorheen dan is het een prachtig glas: kruidig, verfijnd en elegant, pepertje, frisse zuren, wijn met souplesse. Berry én Valerie benoemen kersen, Valerie ruikt ook anijs en aardse tonen. Die tannines zetten een aantal proevers op het verkeerde been, ze denken dat dit de Gran Selezione moet zijn – omdat die langer nodig zou hebben om op dronk te komen. SASSELO is voor het eerst geproduceerd in 1982. Valerie benoemt de vlezigheid en de kracht, Berry benoemt cederhout. In mijn aantekeningen staat niets over tannine, maar véél over verfijning en finesse. Heel verfijnde en zuivere geur, kruidigheid, de geur opent zich als een pauwenstaart, steeds nieuwe impressies. Schitterende wijn die mij een beetje aan Margaux doet denken.

En wat doen deze wijnen als ze ouderen? 1990 twee maal: Classico en SASSELO.
Twee-en-dertig jaar oud, een hele generatie. De eerste verkiezingen in Duitsland na de eenwording van Oost- en West-Duitsland, Michaël Gorbatsjov krijgt de Nobelprijs voor de Vrede, een jonge Paul de Leeuw wint de Scheveningen Cabaret prijs, Ayrton Senna wint het WK Formule 1 en ANC leider Nelson Mandela wordt vrijgelaten. In 1990 overleed Roald Dahl op 74 jarige leeftijd, hij liet prachtige kinderboeken achter, maar ook een geweldig verhaal over blind wijnproeven. Mijn hart gaat bij beide 1990-ers harder kloppen. De Classico 1990 heeft een hele diepe en intense geur, dennenbos met ook wel een stinkertje. Soepele wijn, zoethout, fruit nog en goed in balans. De SASSELO 1990 is een toonbeeld van verfijning. Kreupelhout in de geur, straffe smaak nog, met Limburgse stroop, leer. Goed in balans. Ik zie vanuit mijn ooghoeken Martijns gezicht in een grimas vertrekken: de wijn is te zuur, zegt hij. Kwestie van smaak, denk ik. Ik had er geen last van.

Dan een serie met sangiovese/cabernet combinatie

Castello Monterinaldi 1990 PESSANELA
50/50 sangiovese en cabernet sauvignon. 18 maanden houtrijping en daarna 12 maanden op fles. Berry benoemt leer en ceder, Claartje noemt de wijn wat eenvoudig. Ik weet niet precies wat het is, maar de wijn vind ik niet 100% in balans, wat het genieten niet in de weg staat. Tuilé kleur. Kreupelhout in de geur Hoge zuurgraad en bitertje, maar ook finesse en verfijning. Mooi glas.

Castello di Verrazzano 2009 bottiglia particulare
50/50 sangiovese en cabernet sauvignon. 18 maanden op barriques, 6 maanden op kleine vaten en 6 maanden op fles. Roodbruine kleur met tuilé rand. Mooie kruidigheid in de geur, straf en nog niet op dronk. Maar de geur zegt: Adeldom! Berry weet veel van de smaakcomponenten van de complexe wijn te benoemen: mon cherie kersen en chocolade, floraal, bloemen. Fijn glas.

Fontodi Vin Santo 2010
Gemaakt van malvasia en sangiovese. Na de oogst zijn de druiven 5 maanden gedroogd. Na persing opvoeding op eikenhout. Absoluut briljante wijn, een van de mooiste vin santo’s die ik dronk: honing, caramel, abrikoos, extreem goede balans met prachtige zuren.

Chianti staat bij BWS voor jaren op de kaart!

Proefnotitie door Peter van de Besselaar

De presentatie van Martijn over Chianti en de wijnen

14jun/2022

By Peter van den Besselaarin Food and Wine

Ribera del Duero heeft de wind mee (maidenproeverij)

Toen Ribera del Duero in 1982 de DO-status kreeg, waren er maar negen wijnmakers actief. Dit is het gebied van Vega Sicilia – vaak beschouwd als allerbeste Spaanse wijn. Het wijngebied heeft de wind mee; inmiddels ligt er 61.000 hectare aan wijngaarden en zijn er meer dan 300 wijnbedrijven actief. Rode wijnen uit Ribera del Duero zijn gemaakt van de tempranillo. Het levert wijnen op met smaken van bramen, zwarte kers, tonen van granaatappel, cranberry, leer, tabak en kruidnagel. Door de vatlagering komen tonen voor van kruiden, vla en mokka. De lokale bevolking gelooft dat de druif als gevolg van de klimatologische omstandigheden eigenschappen heeft ontwikkeld die hem compleet anders maken dan de elders geteelde tempranillo, waardoor een frissere, elegantere wijnstijl ontstaat. Tempranillo heet hier vaak tinto fino en tinta del pais. De wijnen moeten 75% tempranillo bevatten (meestal is het 100%), toegestaan zijn ook cabernet sauvignon, merlot, malbec, garnacha tinta em de witte druif albillo mayor. De eerste vier druiven brengen zuurgraad, tannine en fruit in de blend, terwijl de laatste, een witte druif, geur toevoegt.

Cathy Knuijt brengt wit, rosé en rood uit Ribera del Duero op tafel, naast twee wijnen uit het Rioja gebied.
Mijn hoogtepunten.

El Lebrero 2020 Ribera del Duero (wit)
Hartendief van Cathy. Gemaakt van albillo, een deel van de druiven fermenteert in eiken vaten, een deel in roestvrijstaal. De wijn rust en rijpt 11 maanden in eiken vaten. Bescheiden geur, lekker frisse wijnmet karakteristieke bitters.

Hito 2021 Ribera del Duero (rosé)
100% tempranillo. Adembenemend lichte zalmkleur, bijna water. Verfijnde bloemetjes geur, lekker volle aandronk, lekker sappige rosé, erg goed gemaakt.

Viña Sastre 2019 Ribera del Duero Roble
Gemaakt van tempranillo van dertig jaar oud. Wát een heerlijke wijn, vind ik deze wijn. Paarse kleur, ongelofelijk sappige wijn met heel veel kersen. Zwoel en puur plezier. Annemiek stemt daarmee in: bramen, framboos, kruidige zwoelheid.

Psi 2017 Dominio de Pingus
Gemaakt van tempranillo. Gebruinde rand, kersen. RobK benoemt bosgrond, mist wat spanning in de wijn.
Toch wel wat diepgang, goede balans en mooie zuren.

Garmon 2018 Ribera del Duero
Paarse rand, bramen en sechuan peper in de geur. Lijm ook in de geur. Vol, krachtig, zwoel.
Érg fraaie wijn. Gerard is ook enthousiast: kersen, krachtige zuren, hap sap, zin een volgende slok. RobK zegt: de wijn is zwoel zonder overrijp te zijn. Mooie melkchocolade in de geur. Blijft lang nahangen.

Cathy zet ook twee uitstekende Rioja’s op tafel.

Phinca San Julian 2018
Paarsrode kleur, een en al verfijning. Een Hoge Seigneur. Enorm gelaagde geur met tabak, leer en chocolade. Enorme kracht en geweldige balans. Eric benoemt inkt, ceder, bramen en dikke pruimen.

Remirez de Ganuza 2007 Gran Reserva
Gemaakt van tempranillo en graciano. Voornamelijk van klei kalk bodems. 39 maanden in nieuwe eiken vaten. Van zestig kleine percelen met enkele microklimaten. Bruinrode kleur, After Eight munt en chocolade. Mooie sappige wijn. Eric ruikt sigaar, hout, cassis. Maarten vindt de Remirez spannender, frisser en heel elegant.

Een hele mooie maidenproeverij. Dank Cathy.

Proefnotie door Peter van de Besselaar

07jun/2022

By Peter van den Besselaarin Food and Wine

Witte zomerwijnen ‘pleasen’ en ‘verwonderen’

Toos Dusee zet witte zomerwijnen op de proeftafel. Leuk, dacht ik, en schrijf er tien op in mijn proefnotitieschrift. Ik ben benieuwd hoeveel ik er straks weg kan strepen. Aan het eind van de proeverij tel ik ‘twee’, want ik voorzag dat we Moezel en Elzas zouden proeven. En ik realiseer me dat onder de noemer zomerwijnen véél wijn past. Ook de Franciacorta, Rias Baixas, Marlborough sauvignon blanc, Traisental grüner veltliner, vermentino uit Toscane, assyrtiko uit Griekenland, Bulgaars wit uit Bessa Valley en chardonnay uit Zuid Afrika, die allemaal niet op mijn lijstje staan. Toos is helder over haar criteria: de zomerwijn moet licht zijn, niet zwaar of vol in de smaak, gekoeld goed passen op het terras en bij lekkere zomergerechten zoals salades.

Dat de omstandigheden álles uitmaken voor hoe je een wijn waardeert, blijkt uit de Leirana Abariño 2020 uit de Rias Baixas. Die proefde ik enkele weken terug op een terras voorafgaand aan een diner en de wijn kon me enorm bekoren. Nu in de blinde proeverij staat de wijn naast een sauvignon blanc en grüner veltlinder en vind ik die nogal enkelvoudig. Ik ruik wat caramel en cacao tonen in de geur en in de smaak hele hoge zuren. In de wijnapp waarin ik notities noteer krijg ik zelfs op mijn donder van David: “Peter, dit is geen wijn voor in een vergelijkende proeverij. Ik was er verrukt van, want deze wijn ‘resets’ de smaakpapillen als aperitief.” Waarvan akte.

Villa Franciacorta 2016 Mon Satén

100% chardonnay. Franciacorta zette ons twee weken geleden nog op het verkeerde been bij het Nederlands kampioenschap. Ook in deze proeverij zeggen veel proevers: champagne! De bubbel komt in geuren en kleuren: brioche zegt Valerie, chardonnay zegt Annemarie (knap!), appelmoes zegt Eric, munt en floraal zegt Ron. Ik ruik appeltjes en citrus in en verder kleine geur, zure aanzet, bittertje in de smaak, aangenaam. Verwonderwijn.

Assyrtiko by Gaia, 2020 wild fermet, Santorini

Mooie commentaren op de Griekse wijn. Kees ruikt mango, Ron wat vanille en spinazie, boenwas. Maarten ruikt mango en caramel, hij prijst de lange afdronk. Mijn aantekeningen kruidig/kaneel, gronderige geur, lekker hoge zuren. Pleasende wijn.

Chardonnay 2018 Muratie Stellenbosch

De chardonnay stond niet op mijn lijstje, omdat ik die wat vanzelfsprekend vind. Toos kiest voor een Zuid Afrikaanse en verduveld je zou zo denken aan Bourgogne te zitten. Want: stinkertje, true to type chardonnay, Zachte wijn, heel fraaie met mooie rondeur. Pleasende wijn.

Vermentino 2019 Toscane, Campo alla Sughera

Een wat verrassender keuze dan de klassieke Soave die ik niet van mijn lijstje kan wegstrepen. Een verfijnde elegante geur met duidelijk jasmijn tonen. Frisse smaak, echt zomers, met mooie zuren en wat bitters in de afdronk. Ron benoemt kruisbes, zuren en mineralen. Verwonderwijn.

Riesling 2018 Van Volxem

Betrouwbare wijn, riesling mineralen, spritzig, goede balans, fijne wijn. Pleasende wijn.

Ayler Kupp 2018 Auslese, Peter Lauer, Saar

Hartendief van Toos. Begrijpelijk want dit is een fantastisch glas: mineralig, mooie rondeur met verfijnd zoet en prachtige zuren die zorgen dat er adembenemende balans is. Hier kan je nog minstens 15 tot 20 jaar plezier aan beleven. Duidelijk: pleasende wijn.

Peter van den Besselaar

01jun/2022

By Peter van den Besselaarin Food and Wine

Tweede plaats bij NK blindproeven

De Brabantse wijnsociëteit heeft beslag weten te leggen op de tweede plaats bij het Nederlands Kampioenschap blindproeven.

Het team bestond uit Berry Marinussen, Maarten Drop, Noël Geisen en Peter van den Besselaar. Maar liefst veertien proevers namen deel, twee als coach. Het begint al een beetje als traditie te voelen, Vlaamse koffiekoeken en croissants van Eric om te beginnen. Wekenlang, soms maandenlang, is er al geoefend. Met speciale oefensessies om druiven beter te leren determineren, gangbare en curieuze. Dat doet Fred Nijhuis namelijk heel goed: een blindproeverij samenstellen die als je die achteraf op papier ziet, je altijd doet denken: moet te doen zijn. Maar papier is geduldig. Vorig jaar was er een hele lichte Châteauneuf du Pape die proevers op het verkeerde been zetten. Nu was de eerste lichte rode wijn een malbec, maar daarin zag een team de gamay en een ander team de barbera. Gewone druiven herkennen is al lastig, dus het herkennen van altesse (Savoie) of mavrud (Bulgarije) is natuurlijk nog veel lastiger. Team Halfdroog prolongeerde de titel, dat zijn superknappe proevers die vorig jaar zelfs een vierde plaats haalden bij het wereldkampioenschap. Klik hier voor een volledige uitslag en opsomming van de geproefde wijnen. https://www.fred-nijhuis.nl/2022/05/team-halfdroog-na-prolongatie-titel-op-nk-blindproeven-naar-het-wereldkampioenschap-in-frankrijk/

Hieronder een foto-impressie van de dag in Kontakt der Kontinenten in Soesterberg die tot in de late uurtjes voortduurde bij restaurant D’Amici in Vleuten.

01jun/2022

By Peter van den Besselaarin Food and Wine

Pinot Noir en Spätburgunder, verrassend veelzijdig

Dit is een heerlijk thema. Mag van mij ieder seizoen terugkomen. Want je kan er eindeloos mee variëren en het is super leerzaam. Toeval is logisch, zei onze voetbalfilosoof Johan Cruyff. Hoe langer je er over denkt hoe meer je inziet dat het waar is. Dus op de dag van de proeverij valt het Engelse wijntijdschrift Decanter bij mij in de bus met Pinot Noir als thema. The greatest grape? Vraagt de redactie zich af. Featuring een Côtes de Nuits proeverij én… Duitse spätburgunders. Wat zei ik: toeval is logisch.
Verschillende leden denken dat het een proeverij zal worden met steeds de vraag: welke wijn is de Duitse? Met die verwachting ben ik ook naar cultureel centrum Jan van Besouw gekomen. Maarten Drop zet echter een verrassend veelzijdige proeverij op tafel. Met ook Nederlandse, Zuid Afrikaanse en Elzasser wijnen. En maar liefst zeven van de elf wijnen op tafel zijn biologisch.

Weinreich 2018 Blanc de Noir
Mousserende wijn uit Rheinhessen, die positieve kritieken krijgt. Deze biologische wijn kan als aperitief geschonken worden, erg expressieve geur, stevige smaak met hoge zuren. Appeltjes determineert Gerard, die ook spreekt over stevige bitters. Dat maakt dat je deze sekt ook zonder nadenken bij het diner kan schenken.
In de eerste serie staan twee Blanc de Noir wijnen, een uit Rheinhessen en een uit de Ahr. Allebei mooi, de jongste wijn krijgt van mij de meeste stemmen.

Burggarten 2021 Blanc de Noir Ahr
Deze VDP-producent weet de harten sneller te doen kloppen, met een wijn met een heel expressieve geur. Mango, perzik en tropisch fruit herkent Kees, hij roemt de zachte zuren. Typisch Duits staat in mijn aantekeningen, want veel bloemetjes. Viooltjes. Spritzig. Citrus. Passiefruit. Ananas. Lekkere smaak, voor ik er erg in heb: de slikreflex vóórdat ik de wijn kan uitspuwen. Hap sap, zin in een volgende slok. Tjonge, dit is mooi.
In de tweede serie rosé wijnen. De zalmgoudkleurige wijn blijkt pinot noir uit Thorn te zijn, mineraal getypeerd. De zalmkleurige wijn is gemaakt van spätburgunder met wat fruhburgunder en cabernet sauvignon. Milch 2020 Rosé Juliane heeft een licht zoetje en heel prettig, aardbeien in de geur. Eric ruikt banaan, amandel en stephanotis, de bruidsbloem.

Dan een serie met drie rode wijnen.

Domaine Fernand Engel 2020
Waarom mist in een Elzasser pinot noir altijd iets?, vraagt Claartje zich af. Om later in de proeverij te ontdekken dat er een pracht Elzasser staat. Zo zijn er iedere proeverij wel 5 tot 10 van die leuke kleine gebeurtenissen die zich maar moeilijk laten beschrijven. De geur van deze wijn charmeert, met kruidigheid, ceder en aardbei. De smaak heeft een zoete aanzet. Ron ruikt zuurkool en eaux de vie.

Bernhart Sweigener Kalkmergel 2019
Biologische wijn, wijn van jonge stokken die 10 maanden houtrijping krijgt. Veel te jong, zegt Noël. Maar ik vind de wijn heel vitaal en verfrissend in smaak, lekker hoog in de zuren. Ingetogen neus wel, met aardbei en mineralen.

Paul Cluver 2018 Elgin
Erg lichte kleur, bij het blindproeven denk ik – no way – aan Zuid Afrika. De geur is frivool met rozen. Noël prijst de fijne zuren, Liselotte typeert met de kernwoorden ingetogen, elegant, thee en rozenbottel, bessen en paddenstoelen.

DORF, Andres Durst, Pfalz
Wijn die jaartalloos op de markt komt, maar is gemaakt van 2016, 2012 en 2018. Wijnbouwer Durst werkt biologisch. Hartendiefje van Maarten. Willem Jan zou de hele proeverij willen blijven ruiken, iedere keer komt er een andere geurimpressie naar boven. Frivole neus met aardbeienmousse, goede zuren en verdorie toch ook nog tannines. Wint zeker nog aan kwaliteit door kort in de kelder door te brengen.

Château de Chamilly 2014 Mercurey 1er Cru Les Puillets
Lichte kleur, mooie tuilé aan de rand. Ingetogen elegantie in de geur, nog strenge en straffe smaak met elegantie. RobG prijst de mooie zuren en elegantie.
In de laatste serie staan twee hele fraaie wijnen.

Bernhart 2014 spätburgunder – S –
Roodbruine rand, combinatie van vanille en rozen. Hoge zuren, op dronk, kreupelhout, sappige smaak met veel elegantie. Willem Jan benoemt munt, koffie en chocolade. Hartendief van Maarten.

Jean Paul Schmitt 2013 Rittersberg
65 jarige oude stokken leveren de druiven voor deze wijn. Prachtwijn. Halftransparant, roodbruine rand. Ik ruim warempel gewürztraminer, erg geparfumeerde wijn met veel kruiden. Goede zuren, sappig, veel body, hap sap verlangen naar een nieuwe slok. Claartje benoemt de caramel in geur en smaak. Willem Jan ruikt honing, pruimen en rabarber. Kruidig ook. Hij nodigt ons uit (echt) om een blaadje laurier in de mond eens te bijten en te ‘pruimen’, want dan proeven we de laurierbitters het best.

Zo eindigt de proeverij, met suggesties om ons smaak-arsenaal uit te breiden, van laurier ‘pruimen’ tot het idee om de Stephanotus bij de bloemenzaak niet alleen te bekijken maar vooral ook te beruiken. We gingen heel blij naar huis.

Peter van den Besselaar

31mei/2022

By Peter van den Besselaarin Food and Wine

Schist wijnen

Schist is van oorsprong kleirijke en in laagjes opgebouwde zeebodem die onder druk, hitte en tijd, gekristalliseerd is. Schist is langer doorgegaard dan leisteen. Er zijn enkele wijngebieden waar schist gebruikelijk is: Douro, Faugeres, Morgon, Muscadet en Saint Chinian. Die bodem heeft invloed op de wijn. Moeilijk te benoemen wat precies, want er zijn immers ook tal van andere factoren die een rol spelen (druif, zonligging, klimaat, etc.). In dit filmpje over Saint Chinian is het humoristisch teruggebracht tot een keuze tussen kracht of elegantie. Filmpje over Schist in St. Chinian

We proeven twee witte wijnen, zes rode wijnen uit klassieke schist gebieden en twee luxe rode wijnen. De twee witte wijnen bevallen mij zeer.

Quinta la Rosa 2019 Douro Branco
De wijn is vergist in hout en heeft een bleekgele kleur. In de geur komt naar voren: jasmijn, amandelen, perzik, vanille en hazelnoot. De smaak is heel zuiver, met hoge bitters en lang nahangend, een echte eetwijn.

Grattalops 2018 Ripoll Sans Cal Batllet, Priorat
De kleur is meer oudgoud en in de explosieve geur ruik je abrikoos, licht passiefruit, mango, peer en vanille. Een lichte aanzet met een frivole structuur, zachter en eleganter dan de Douro wijn. Ook nahangend.
Van de rode wijnen beschrijf ik de wijnen die mijn hoogste scores kregen.

Quinta la Rosa 2019 Douro
Voornamelijk gemaakt van touriga nacional, 12 maanden houtrijping. Donkere wijn met paarse rand, diepe geur met kers en peper. De wijn proeft mollig en rijk, hangt lang na.

V de Viranel 2018 Saint Chinian
Tja, volgens het filmpje zou dit dus een krachtige wijn moeten zijn. Zie mijn aantekeningen: diepe kleur, heel zuivere geur met kers, later ook cacao en schotse pijptabak, een fraaie geur dus. Claartje ruikt ook chocolade en thee. De wijn is volrond en zo lekker in de aanzet, dat ik de slok al inslik vordat ik die kan uitspuwen (slikreflex). Hap sap, meteen zin in een volgende slok, want de wijn proeft heel harmonieus en elegant. Heel fraai.

Quinta da Romaneira 2018 Douro
Hele diepe kleur met paarse rand, ik beschrijf de geur als heel bevallig: breed met cacaotonen, chocolade en tabak. Eric benoemt melkchocolade en drop. Just prijst de hoge zuurgraad. De wijn heeft een medium gewicht en na de zuren in de aandronk is er ook duidelijk elegantie. Gemaakt van touriga nacional.

Mullineux 2018 Roundstone syrah
Ook hier een diepe kleur maar met roodbruine rand. Herfstbos impressie in de geur, stenig ook. Elegante aandronk, stevige smaak, mollig, tikje streng en heel aangenaam. Eric benoemt een groentoon, inkt en paprika. Just noemt de wijn ‘een bekvol’ met vleestonen, amarene kersen, chocolade, pruim en goed geïntegreerde zuren.

Leerzame en fijne proeverij.
Peter van den Besselaar

17mei/2022

By Maarten Dropin Food and Wine

Special Sparkling

Verder kijken dan champagne, cava en prosecco, dat is het thema van de avond. Mede ter voorbereiding op Valerie’s WSET 4 examen, staat er een mooie rij mousserende wijnen op tafel die deels buiten de gebaande paden te vinden zijn. En soms zelfs wat verder erbuiten. ‘Een bonte avond’ noemt Valerie het zelf. En daarmee slaat ze de spijker vooraf al op de kop!
Mousserend op diverse manieren geproduceerd: van Metodo Charmat, Méthode Ancestrale en Methode Transvasée tot Methode Traditionelle.

In de eerste serie twee Italianen, een aantal leden haalt dat er al uit. Beiden gemaakt via de Metodo Charmat (met de tweede vergisting op tank), net als de meeste Prosecco’s.

Een fruitige Vino Frizzante van de voor de meesten onbekende Vespaiolo-druif, van Cantina Beato Bartolomeo uit de Veneto. Kees beschrijft de fijne mousse, fruitige neus, strakdroog en gistig met een appeltje. Eric haalt er in de geur appelmoes uit, mandarijntjes, abrikoos met een licht zoetige aanzet. Denkt aan Moscato ‘d Asti. Een aangenaam glas!
De tweede is iets boerser vindt Kees, maar ook een fijne neus, fruitig met abrikoos, druif en lychee (Eric) en een zoetje in de afdronk. Een (dus lichtzoet) van Cantine Due Palme van de negro amaro-druif, uit Apulië.

Met de tweede serie heeft niet alleen Rob van Ginneken moeite. Beide wijnen roepen uiteenlopende meningen op.

De eerste wijn heeft fijne mousse, een neus van wit fruit (perzik) maar ook druif en limoen. Een stinkertje vindt Claartje, veel mousse in de mond, een beetje muf, appel en een klein zuurtje. Ik schrijf zelf op: eerste aanzet niet zo sappig als de neus deed vermoeden, maar dit wordt bij de tweede slok al beter. Fruitig, lekkere zuren en verrassend lange afdronk. Prettig, al deelt niet iedereen die mening.
Het is een Brut volgens de Méthode Ancestrale: de oermethode waarbij botteling plaatsvindt voordat de gisting voltooid is waarbij de vergisting op fles verdergaat. De maker is Château L’Enclos des Roses uit Gaillac, van de druif Mauzac. De oorsprong van deze Méthode Ancestrale ligt ook in deze streek, een grappige link.

De tweede wijn is ook een Brut, gemaakt volgens de typisch Hongaarse Methode Transvasée. Daarbij worden eerst twee stille basiswijnen van, in dit geval, Chardonnay en Riesling gemaakt, die worden samengevoegd om te rijpen. Daarna wordt de wijn in Magnums nogmaals vergist en na 1 ½ jaar tweede vergisting gebotteld. Ik schrijf op: fijne mousse, maar niet zo lang, tonen van mandarijntjes, appel en een beetje bloemig (rozen), lekker bittertje. Claartje haalt ook appeltjes uit de neus, in de mond veel mousse, een zoet-zuurtje en droog. Rob heeft moeite met het zoet versus het bitter.
Het is een Hongaarse Grande Cuvée Brut van Hungaria, met de bijzondere blend van Chardonnay en Riesling.

We zijn nu uitgekomen bij de wijnen die vrijwel allemaal zijn gemaakt via de Methode Traditionelle.
Een aantal van ons heeft bij de eerste wijn moeite met de neus. Ik vind die zelf gistig en een beetje boers (stal). Gerard ruikt appelmoes, Claartje kool, maar Kees haalt uit het ‘stinkertje’ zelfs Zwitserse kaas! In de mond wat belegen tonen (Gerard), aangename zuren en ik vind de wijn ook fruitiger dan in de neus: appel, peer en een klein zoetje achterin. Ook Just vindt ‘m eigenlijk stiekem toch wel lekker. Associatie met ‘zure cactus-vijg’, jawel! Een Brut Nature van wijnhuis Korak uit Kroatië, erg verrassend.

Een volgende wijn laat nauwelijks te raden over: Sauvignon Blanc. Fijne mousse die lang aanhoudt, de herkenbare aroma’s van tomaat en paprika (Toos), waar Claartje zelfs zuurkool bespeurt. Ikzelf ruik tomatentakjes en kruisbes en dan denk ik meteen aan Sauvignon Blanc uit Nieuw-Zeeland. Maar nee: Vonkelwijn uit Constantia (Zuid-Afrika) van het huis Steenberg. Voor € 10,95 echt een heel prettige en mond-verfrissende Méthode Cap Classique voor liefhebbers van Sauvignon Blanc.

Hierop volgend een wijn die (mij in ieder geval, maar ik was geloof ik niet de enige) wat meer moeite kostte: de Sabaté i Coca Copinnat Josep Coca Brut Nature 2014 uit de Peñedes, gemaakt van de cava-druiven Xarel-Lo & Macabeo. Maar niet zoals cava met minimaal 12 maande flesrijping, maar met minimaal 18 maanden. ‘Zwaveltje en zure citrus-bitters’ vindt Toos. Een wat belegen neus en ik proef weinig fruit, meer vegetale tonen. Een liefhebberswijn zullen we maar zeggen en echt wat anders dan de meer reguliere cava’s.

Dat wordt anders als we laatste lichtgele wijn in het glas krijgen. Wat een feest! Fijne mousse, een frisse neus met gisttonen, maar ook vanille, mokka, caramel (Eric) en Toos haalt er ook jasmijn uit.
In de mond fris, maar een volle rijke aanzet met een klein zoetje en bittere zuren (Toos) maar niet té. Ik proef zelf appel & fudge, met aangename zuren en een heerlijk lange afdronk. De favoriet van Valerie en Noël vanavond.
Tot ieders aangename verrassing is dit een Tsjechische Blanc de Pinot Noir Brut Nature van het huis Krásná Hora (wat betekent ‘prachtige heuvels’) uit het wijngebied Moravië, gemaakt van Chardonnay en Pinot Noir. Een superwijn voor z’n € 23,00.

En tot slot een transparant granaatrode off-dry wijn met tonen van pruim, braam en bessen in de neus. Willem-Jan ruikt paprikatonen en dennengeur. Hij denkt aan de Loire. In de mond licht (al blijkt ie later 14% alcohol te hebben), verfrissend, zoet-fris met fijne mousse en wat bitters, maar ook aangename bijpassende zuren. Een heerlijke lichte tegenhanger voor een rijk chocoladedessert, denk ik meteen.
Noël noemt ‘Brachetto?’, maar je ziet ‘m al aarzelen. Gerard denkt er een Australische Syrah in te herkennen, maar met de neus van een Cabernet Sauvignon. Spot-on! Dowie Doole, een Moxie Sparkling Shiraz uit McLaren Vale. My favourite vanavond, die ga ik eens inzetten bij een nagerecht! En dat voor maar € 19,95.

Een leuke gevarieerde proeverij vanavond, met verrassende wijnen en soms stijlen die je niet vaak in je glas krijgt. Een paar wijnen zijn helaas niet besproken, zoals een Oostenrijkse Brut Réserve van Bründlmeyer, een ‘typische’ (Noel) Lambrusco en de Pinot Noir Vonkelwijn van Steenberg, maar dit geeft hopelijk een aardige impressie van deze leuke bonte avond.

Valerie, bedankt en succes met je WSET4

10mei/2022

By Peter van den Besselaarin Food and Wine

Wijnen uit Zuid Afrika’s Swartland van cult wijnbouwer Adi Badenhorst

De onwetende koper die bij de slijter die fles pakt met dat mooie etiket. Dat komt dagelijks voor. Omgekeerd ook: de wetende liefhebber die de fles links laat liggen vanwege een flamboyant etiket. Ik beken het met enige schaamte. En omdat ik bij de proeverij hoorde dat ik niet de enige ben. Ze zijn vermoedelijk net zo kleurrijk als hun maker: de etiketten op de wijnflessen van Adi Badenhorst. Gerard van Avendonk laat ons kennismaken met zijn wijnen. Hij is hip en cool, zegt Gerard. Hij valt op door haar, staart en baard.

Gerard vertelde ook:
Adi houdt van wijnen die de dorst lessen.
Wijnen die je kunt drinken maar ook bewaren.
Wijnen die in het glas veranderen.
Wijnen die complex zijn maar niet gecompliceerd.
In de kelder wordt zomin mogelijk geknutseld aan de wijnen.
Er wordt op traditionele wijze wijn gemaakt.
Er wordt niet aangezuurd.
Er worden geen chemische middelen gebruikt om de wijn te klaren.
Voilá, genoeg redenen om te proeven. Ik beschrijf enkele opmerkelijke wijnen.

Sout van die Aarde 2018

Gemaakt van de palomino druif. Geelgoud van kleur. Ik ruik caramel, Ron ruikt mineralen en Annemiek rijpe appel. Best moeilijk, schrijf ik op, heel hoge bitters, een eetwijn, gastronomisch. De druiven werden vroeger gebruikt voor de eigen sherry uit Zuid Afrika.

Klip Klop 2018

Wijn van steen, ofwel chenin blanc. Graniet in ondergrond. Goudgeel, citrus en mineraliteit in de geur, een bloemetje ook. Valerie ruikt sinaasappel en grapefruit, Toos prijst de rijke expressieve geur. Van drie chenin blancs de mooiste wijn, heel gastronomisch met goed concentraat en hoge bitters.

Golden slopes 2019

Chenin blanc van oude stokken bijna zestig jaar oud. Er zijn maar 1333 flessen van gemaakt – Gerard vertelde vier jaar erover te hebben gedaan om deze wijnen voor de proeverij te verzamelen, waarmee ik mar wil zeggen: bofferds zijn wij. Erik ruikt wite bloesem, Just een wonderlijke combinatie van zwavel, cashewnoten en sinaasappel. Niemand hoeft zich in onze proeverijen in te houden om zijn mening te uiten. Claartje zei het poëtisch: deze wijn danst in het glas. Ook dit vind ik een gastronomische wijn, licht peer, hoog in zuren en bitters.

Cinsault 2019 Ringmuur

Alleen in de beste jaren maakt Adi van 100% cinsault rode wijn. Cinsault, dat is toch het lelijke eendje dat in Frankrijk wordt gerooid? De 2018 wijn uit de Ramnasgras wijngaard vink ik weinig charmant, een moeilijke wijn. Old school, zegt Noël. Maar dan deze 2019, potverdorie wat mooi! Half transparant, echt een wijn om liefhebbers in blindproeverijen mee te foppen, die kijken naar de keur en denken meteen aan pinot noir of nebbiolo. Ik ruik caramel, kruiden, kreupelhout en good heavens: rozen! Sappige wijn met goede balans en een fraai bittertje. Toos benoemt kers, rozenbottel en ‘zoete’ rozen, ik hoorde het haar echt zeggen. Eric benoemt aardbei, gele banaan, hij noemt de wijn frivool. Chapeau. De wijnstokken voor deze wijn zijn in 1963 geplant.

SK’Windjesvlei 2018

Een rode wijn gemaakt van druiven die vroeger dienden voor de eigen Zuid Afrikaanse port: tinta barocca. Een wijn waarbij de superlatieven loskomen. Complex en heeft heel wat te bieden, zegt Toos, jammig, kers, aardbei. Eric benoemt de kleur pakkend als paarszwart, hij ruikt jodenvet, tijm, gestoofd zwart fruit en laurierdrop. Diepdonker en zwart staat ook in mijn aantekeningen. Gekookte kersen, kardemom kruid en licht peper. Enorm concentraat, komt nog jong over, veel potentieel en kindermoord om die nu te drinken. Ik droom van deze wijn bij wild, fluwelige luxe.

Gerard zegt in het begin ook dat Badenhorst hele trossen met steel en al vergist. Dat is misschien de reden dat zijn wijnen soms wat charme missen terwijl ze onmiskenbaar veel karakter hebben. Als die charme de hoek om komt kijken, zijn ze echt super mooi. Zijn etiketten? Ik zal me er niet meer door laten leiden. Want als je Badenhorst kán kopen, moet je dat eigenlijk meteen doen. Door het jaar zijn de wijnen meer níet dan wel leverbaar. Heerlijke proeverij.

Peter van den Besselaar

De documentatie van Gerard