In de aanloop naar de proeverij van Ingrid van Loon staan we voor een raadsel: wat bedoelt ze toch met ‘het Hart van Europa’? Ingrid geeft ons aan het begin van de avond een tipje van de sluier:
“De wijnen van vandaag komen uit een wijnland dat relatief klein is, maar wijnbouw technisch bijzonder veelzijdig. Het kent een opvallende combinatie van een koel klimaat met warme invloeden, waardoor frisse zuren behouden blijven, maar de wijnen toch rijp en vol kunnen aanvoelen. De wijnbouw hier heeft een eeuwenoude traditie, maar heeft zich de laatste decennia enorm ontwikkeld, met veel aandacht voor kwaliteit en precisie. Het is een regio waar moderne techniek en oude keldertradities hand in hand gaan.”
1: De Indrinker
Het leven is mooier met bubbels en dus starten we traditiegetrouw met een mousserende stijl. Vooral fruitig in de neus, meloen, appels en een stevig bittertje, benoemt Gerard. Hij denkt aan Slovenië of Moldavië. De mousse is subtiel en wel snel verdwenen, merkt Just terecht op. Na het scherpe zuurtje in de aanzet volgt een prima medium afdronk met veel grapefruittonen.
Het blijkt een blend van fürmint, pinot noir en chardonnay van Puklavec Family Wines en dan specifiek de “8” uit de Seven Numbers serie. Gemaakt volgens de traditionele methode en maar liefst 50 maanden sur lie gerijpt. Het verhaal achter het cijfer op het etiket heeft te maken met de geografische locatie. Door de unieke wijngaarden met zeven cijfers te markeren, kunnen ze elke druif terug naar haar locatie traceren. Tijd voor nog wat meer weetjes over dit bijzondere huis:
- Jeruzalem-Ormož ligt in het noordoosten van Slovenië, in het wijngebied Štajerska (Stiermarken), vlak bij de grens met Oostenrijk;
- Meer dan de helft van de wijnstokken groeit op steile, geterrasseerde hellingen;
- De wijnstokken strekken zich uit over verschillende heuvels tussen 250 en 350 meter hoog;
- De regio profiteert van meer dan 2.000 zonuren per jaar;
- Gemiddelde opbrengst van 2 kg per wijnstok;
- Gemiddelde temperatuur tijdens de véraison (begin van rijping) is 16,2°C;
- Het merendeel van de druiven wordt nog met de hand geoogst;
- Warme dagen, koele nachten en een verscheidenheid aan bodemsoorten zorgen voor perfecte wijnbouwomstandigheden.
..en verder bezitten ze nota bene 522 hectare eigen wijngaarden! Dat is vergelijkbaar met ruim 730 voetbalvelden. Plus nog eens 150 hectare van samenwerkende wijnboeren.
Ingrid onthult dat Slovenië precies in het hart van Europa ligt en dat ze haar hele proeverij wijdt aan dit specifieke wijnhuis Puklavec. Kom maar door!
2. Oude sauvignon blancs – Het archief spreekt
Vervolgens zet ze ons een zéér verrassende serie voor van drie gerijpte sauvignon blancs uit ‘Het Archief’. Sinds 1956 bewaren ze bij Puklavec de beste wijnen in de archiefkelder; volgens hen een ideale plek waar we hun topwijnen verder laten rijpen. Dat de wijnen ouder zijn is duidelijk, maar we slaan steil achterover bij het horen van de jaargangen.
- 1997: Felgeel, aldus MaartenR. Gras, stinkerdje en een zachte, ronde aanzet. Annemiek wakkert een leuke discussie aan met haar tomatenplant associatie. De wijn heeft inderdaad best wat vegetale tonen en ik ruik kruisbes, weiland, anijs en gekneusde appel.
- 1986: Hier hebben de botertonen de overhand, zegt Annemiek. MaartenR vindt dit de mooiste van de drie; okergeel, eerst heel zacht en romig, met een ronde aanzet, komt daarna wat meer los, grapefruit, zest en mooi in balans.
- 1993: Diep goudgele kleur, met een (als je het mij vraagt) kartonachtige neus, maar verrassend fris in de mond. Hij heeft een hele volle en romige aanzet en een fris zuurtje dat vrolijk even blijft hangen.
We zijn erg onder de indruk van het bewaarpotentieel van de eerste twee archiefwijnen. Helemaal authentiek zijn de etiketten: die bungelen namelijk aan de waxafsluiting.
3. Pinot blancs uit Slovenië
Hierna proeven we drie wijnen van pinot blanc, waarvan twee Spätlese — en dat was even schakelen, want bijna iedereen dacht aan riesling. Wederom gaan we flink terug in de tijd.
- 1993: Tropisch fruit, perzik en appel. Zacht, romig en nog altijd levendig. Iets kruidig, beetje zeepachtig, toch wel fris, met lekkere zuren en een lange afdronk, vertelt Cees.
- 1988: Ik ruik honing, sinaasappel en mango. Mooie balans tussen zoet, zuur en het tropische fruit en wederom een lange afdronk. Cees vindt ‘m een stuivende neus en een mooi zacht zoetje hebben.
- 1989: Petrol, gedroogd fruit en fris zuur. Willem-Jan benoemt de rokerigheid en teer. Het valt buiten zijn standaard smaakprofiel, maar dat vindt hij juist ook weer fraai. Het is af en toe echt zoeken naar de juiste termen om deze wijnen te beschrijven. MartijnU vond ‘bedorven melk’ in de neus, maar was wél onder de indruk van de smaak.
Life expectancy 15 -20 years, geven ze bij Puklavec aan. We zijn het erover eens dat ze dat best op mogen schroeven, zo te proeven!
Spätlese in Slovenië is overigens niet hetzelfde als in Duitsland, legt Ingrid uit. Ten opzichte van Duitsland, is deze term in Slovenië niet wettelijk gedefinieerd maar wordt vaak gebruikt ter aanduiding van stijl (late oogst).
4. Rood: pinot noir en vranec
We vervolgen de avond met het rode Hart van Europa.
- Ena Dvatri pinot noir 2021:
Liselotte trapt af: superlicht van kleur, in de neus best wel een zoetje, kruidig, ook in de mond, rood fruit, best hoog in de zuren nog, rokerig en vlezig.
MaartenD vult aan: aardbei en framboos in de neus, aards, laurier, pepertje en nog stevige tannines. Deze wijn is nog niet af, vindt Claartje. Ze mist de samenhang tussen smaak en geur en vindt ‘m onevenwichtig. Ingrid beaamt dat ze onlangs een oudere jaargang heeft geproefd die beter in balans was. Nog even laten liggen dus. - Vranec 2019 – Instinct: Diep robijnrood, krachtig en jammig. Choco, koffie, pruimen, stevige zuren en tannines. Hoog in de alcohol (14,79%). Harry glundert, want hij vindt deze een echte ‘blockbuster’. Ingrid vindt ‘m ook prachtig en gelooft in zijn bewaarpotentieel. Bij het determineren zoeken we vooral in de richting van cabernet sauvignon en cabernet franc. Vranec?! Dat is toch nieuw voor de meesten.
Een zoete afsluiting – Welschriesling en IJswijn
Met twee uitdrinkers sluiten we de avond af. Voor het ene lid betekent dat groot feest, voor de andere het tegenovergestelde. Maar wat een gave en oude stijlen weer.
- Welschriesling 2003: Licht citroengeel, fris en zoet tegelijk, met tropisch fruit, sinaasappelschil, mandarijn en ananas. Elegant, lichtvoetig en mooi in balans. Peter ontdekt jasmijn, nootjes en citroenzeste. Kruidig en met een klein bittertje in de afdronk, zegt Annemiek.
- IJswijn 2007 – Single Vineyard Šipon/fürmint: Licht goudgeel, met honing, lavendel en een vleugje botrytis. Prachtige balans, kruidigheid en notige afdronk. Een klasse apart. Een van Ingrid’s hartendiefjes.
Tot slot
Jawel, dit was een zeer geslaagde maidenproeverij van Ingrid van Loon. Het was niet alleen een reis door het hart van Europa, maar ook een reis door de tijd. Slovenië bleek meer dan verrassend veelzijdig, met wijnen die frisheid en rijpheid moeiteloos combineren. Oude sauvignon blancs, verrassende pinot blancs, een krachtige vranec en verfijnde zoete welschriesling en Ijswijn – stuk voor stuk wijnen die iets te vertellen hadden. Mooi om die samen te kunnen proeven. Want zoals de familie Puklavec zelf zegt: “Je houdt de goede dingen in het leven niet voor jezelf — je deelt ze met anderen.”
Gelukkig maar.
Verslag en proefnotities Valerie Bollen
