Gerijpte Piëmontese wijnen
By in

Gerijpte Piëmontese wijnen

. en vooral van top-producent Aldo Conterno proeven we vanavond. ‘No one is more popular with fellow Langhe producers than this affable, ever-helpful gentleman; the younger set refer to him reverentially as “my inspiration” or “like a second father”’ (Nicolas Belfrage MW in in “Barolo to Valpolicella – The Wines of Northern Italy). 4 Jaargangen maar liefst proeven we Aldo’s op eiken gelagerde Tre Pile Barbera, de witte Bussiador Chardonny, geinspireerd op Californische voorbeelden, en een van zijn Barolo’s. Aldo brak jaren geleden met zijn broer die het übertraditionele Giacomo Conterno voortzette, maar stichtte daarmee niet perse een modernista-huis. Hij behandelt of in ieder geval behandelde ooit volgens Rob vaten met loog, om de houtsmaak er it te spoelen; hout dat overigens in de Il Favot (we proeven daar 3 jaargangen van), nebbiolo van jonge aanplant, nog wel aanwezig is. Maar dat is dan volgens Belfrage (wel inmiddels een oude bron, uit 2004) ook meer een wijn van de zonen Franco, Stefano en Giacomo.

Eerst twee keer wit dus, een soort dubbele indrinker op een avond waarop de nadruk toch echt op rood ligt. Wel al uit 2015, het thema Gerijpte Piëmonte indachtig. De Arneis van Matteo Correggia, ‘La Val dei Preti’ uit Roero (lichtere zandgronden hier, ten noorden van de Tanaro) bevalt prima, licht goudkleurig (ook stro wordt genoemd), wat rokerig en mineraal, een soepele aanzet, mooie balans, lastig om specifiek fruit te benoemen. De Bussiado die er op volgt, van Aldo Conterno dus, is iets geler, heeft een klein stinkertje, maar verder een bescheiden neus, een licht zoetje, wel veel fruitiger in de mond, met een vanilleafdronk. Favoriet van velen, ik geef zelf de voorkeur aan de wat klassiekere, minder nieuwe wereld-achtige Roero.

Een verticaal van 4 keer Barbera, de Conca Tre Pile van Aldo Conterno, uit respectievelijk de jaren 2012, 2014, 2015 en 2016. Er is veel discussie over wat nu de lekkerste wijn is. De 2012 en de 2014 doen hierin minder mee: de 2012, met wat rood fruit, lijm, behoorlijke bitters en zuren in de afdronk, maar in mijn boekje wel “met mooie tertiaire tonen”, vindt weinig fans. De 2014, een nat en dus moeilijk jaar volgens Rob, is redelijk vergelijkbaar. Peter noemt chocolade, espresso, ik proef wat stal en een vleug vanille, “knappe verfijning voor ’n slecht jaar” zegt iemand. Veel proevers vinden de 2015 – een jaar met Afrikaanse warmte in de zomer – Peter spreekt over ver ontwikkeld, oxytonen en bouillon, maar toch ook over framboos. Velen prefereren de 2016. Noel zegt zelfs blij te zijn dat deze in de serie zit, anders had zijn geloof in het ouderingspotentieel van Barbera wel een behoorlijke deuk opgelopen. Rob zelf heeft het over perfectie, met sinaasappelschil en chocolade. Mijn buren en ik nemen het op voor de 2015. Zeker, de 2016 vindt wellicht een mooie balans tussen frisheid en rijpheid, en toont “alles wat ’n jonge Barbera kenmerkt” (Willem-Jan), maar de ’15 doet het toch echt niet slecht als redelijk complexe charmeur.

Drie keer Il Favot volgt, Langhe Nebbiolo uit de jaren 2013, 2015 en 2016. Vers van de pers, Lars Daniels in Perswijnmei/juni 2023, over de smaak van nebbiolowijnen: “de floraal-aarde geur, vaak wat vluchtig en met wat beperkte fruitigheid, is typerend en kan heel complex worden. De smaak is strak, door flinke tannine, goede zuren, beperkte kleur (sic!) en genoeg alcohol … Rijping is nodig om de smaak te verzachten.” De oudste Favot heeft een hele mooie neus van framboos en rozebottel. Eric proeft inkt, peper, cassis, hij plakt, heeft zuren en kersen, is fris en lang. “Zonverbrand” aldus Gerard. De 2015 is vrij gesloten, wel soepel, met toch ook wat tannines op ’t eind. Boter en kaneel, met een “diepe” geur, dixit Eric, iets van brandewijn en weer kers. Een complexe wijn, valt Gerard hem bij. De 2016 heeft maar liefst 15,5% duidelijk aanwezige alcohol, is wel sappig, geeft Eric een “oude kruidenpotjes”-associatie. Is 2015 een te warm jaar? Valerie zegt de typische structuur (zuren, tannines) van Nebbiolo wat te missen in deze serie; Berry voorspelt in ieder geval geen 2015 te gaan kopen; wat klopt, want die zijn al lang en breed uitverkocht!

The Main Event dan: een Barbaresco van Albino Rocca uit 2009 (Ronchi); de Cicala (onderdeel van de grote Bussia wijngaard,en daarmee een Barolo) van Aldo Conterno (ook 2009) en uit 2008 een redelijk vermoeide Barolo Ravera van Elvio Cogno. Dat laatste was voorafgaand aan de serie al een beetje voorspeld door Rob: deze producent is er ook niet per se op uit om wijnen voor de long haul te maken. Valerie komt nu volop aan haar trekken: geen gebrek aan tannines in deze serie! Vooral de Cicala heeft er nogal wat. Dit deel van Bussia heeft net als dorpen in het oosten van de appellatie (Serralunga, Monforte) meer leem in de bodem, en dat levert zware jongens op die tijd nodig hebben. De peperkoek en het “prachtig!” van Valerie kunnen mij toch niet overtuigen. Haagse hopjes maar dan zonder het zoet (koffie?), en heel drogend, deze wijn, vanaf mid-palate tot ver in de afdronk. “Moet je iets bij eten,” roept dan altijd wel iemand, en inderdaad. Toch verrassend: de tijd van Barolo’s die tientallen jaren moesten ouderen, ligt al enige tijd achter ons, en Aldo maakt toch andere wijnen dan zijn broer, waarvan de hogere cuvees als de Monfortino wel 30 jaar nemen om op dronk te komen (Cernilli en Sabellico, The New Italy, a complete guide to contemporary Italian wine). De Ronchi is voor mij en Peter dan ook het mooiste: ingetogen elegant, nog steeds stevige tannines maar ze storen niet; lavas, munt en redelijk wat fruit voegt Willem-Jan nog toe. Over prijzen hebben we het niet uitgebreid, vanavond, maar volgens het onvolprezen internet kun je voor wat een fles Cicala 2009 kost(te) toch zo’n 2, 3 Ronchi’s uit dat jaar inslaan*.

Een lesje in ouderingspotentieel? Zeker, maar toch vooral ook opnieuw een herinnering aan het feit dat proeven een behoorlijk subjectief fenomeen is. Dank Rob voor het delen van jouw passie, kennis en uiteraard wijnen!

* Volgens vivino. ChatGPT bleek weer eens erg grappig uit de hoek te komen: “… if we assume that the 2009 Aldo Conterno Barolo Cicala and the 2009 Albino Rocca Barbaresco Ronchi are similarly priced, then the cost of the Aldo Conterno Barolo Cicala would be around the same as the Albino Rocca Barbaresco Ronchi. However, if the Aldo Conterno Barolo Cicala is more expensive, then it would be a multiple of the price of the Albino Rocca Barbaresco Ronchi.”

De kleine Blauwe: Primitivo en Plavac Mali én Zinfandel
By in

De kleine Blauwe: Primitivo en Plavac Mali én Zinfandel

Mijn thema is de kleine Blauwe, zei Annemiek. Gelukkig kregen we nog enige verduidelijking. Bij een blindproeverij zien we pas achteraf op papier hoe ingenieus de line up is. Annemiek Vermeijlen zette steeds een wijn van plavac mali (Kroatië) naast primitivo (Italië) naast zinfandel (Frankrijk en US). Drie landen, drie druiven waarvan lang is gedacht dat ze precies dezelfde zijn. Jancis Robinson is de autoriteit (kijk op de pagina van het dikke standaardwerk Wine Grapes) die vaststelt dat de Plavac Mali weliswaar genetisch dicht tegen Zinfandel aanligt, maar toch nét even anders is. De twaalf regels die ze daarover schrijft, doen je duizelen van de moeilijke namen. Dus laten we snel gaan proeven.

Van: Wine Grapes: A complete Complete guide to 1368 wine varieties, including thier origings and flavours. Door: Jancis Robinson, Julia harding, José Vouillamoz.
De genetische bestemming van palvac mali door Jancis Robinson


De Kroatische indrinker om onze mond te verfrissen, Kabola Re Brut, gemaakt van chardonnay, istrarska malvazija en pinot sivi, is een bubbel gemaakt volgens de methode traditonelle. Een biowijn met een kek etiket. Levendige smaak, licht brioche en verfrissend.


Helaas was de oudste plavac mali te oud. Ik hoor proevers vol vervoering de gerijpte geur roemen. Ik lees in mijn aantekeningen: sigarenkistje, tabak en turf. De smaak is écht te oud en mist alle spanning. Mijn waardering voor de niet houtgerijpte wijn, ook nog de minste kostbare die deze proeverij op tafel staat, is hoger dan voor dehoutgerijpte.

Plavca Skaramuca 2020, Kroatië (blauw etiket)
Heel lichte en transparante kleur. Kers en braam in de geur, ik ruik later ook een ijzertoon, Maarten wat paddestoelen. Pittige smaak, relatief ontoegeeflijk, met vluchtige afdronk.
Álle primitivo’s scoorde ik hoger dan de zinfandel.

Cubardi Primitivo Salento 2020, Schola Sarmenti
Wijn uit Puglia. Van 65 jaar oude stokken. Dit is een crowd pleaser, zegt een proever die het kan weten. Een hardloper die met doosjes tegelijk wordt verkocht. Een wijn met veel getoast hout, aldus Eric. Een donkere kleur met roodbruine rand. Wat gesloten geur met kers. Ik ruik ook een licht chemische toets, rubber. Later toffee. De smaak is straf, plakt aan de tanden met een dominant bittertje. Een wijn voor één glas.

Masseria Li Veli Salento 2021 Orion primitivo
Een heerlijke geur, kreupelhout, toffee en licht framboos. Fluwelige toets in de smaak, veel rondeur, hap sap. Zin de volgende slok.

Due Palme 2018 San Gaetano primitivo di Maduria, Riserva
Voor mij dé wijn van de proeverij. Mooie geur van kers, fluwelige aandronk, geconcentreerde smaak met veel rondeur en een rijke afdronk. Aangename wijn.
Veel van deze wijnen staan in de wijnarrangementen van restaurants, ze bieden veel waar voor hun geld. Één glas is heerlijk, vaak is de wijn te eenduidig om een hele fles met plezier te drinken.

Domaine d’Arjolle 2018 Z de Arjolle, vin de france
Leuk, leuk, leuk, zinfandel uit Frankrijk. Donkere kleur met Italiaanse dakpannenrand. Geur waarin veel is te ontdekken: Eric ruikt brocolli, caramel en fudge. Ikzelf morellenkersen en pruim. De smaak mist wat charme, de wijn proeft straf, plakt aan de tanden en is wat ontoegeeflijk. Onmiskenbaar een eetwijn.

Boneshaker Old Vine zinfandel 2018 Hahn
Hartendief van Annemiek. Heel donkere wijn met bruine rand. Pruim en kreupelhout in de geur. Ook hier noteer ik weer ‘ontoegeeflijk’. Tandplak. Lang nahangend.

Uitermate goed opgezette proeverij, dank Annemiek.

Peter van den Besselaar

2023 placemat kleine blauwe druif

wijnlijst kleine blauwe proeverij

Oplegwijnen, de eerste artificiële intelligentie proeverij van de sociëteit
By in

Oplegwijnen, de eerste artificiële intelligentie proeverij van de sociëteit

Proeverij van Peter van de Besselaar.

Het proeven van tien verschillende bewaarwijnen was een ware belevenis voor ons. De eerste wijn, de Muscadet Sèvre et Maine 2014 Les vieilles vignes Elevé en fût de chêne et acacia van Domaine Bid’gl, was een uitstekende start van de proeverij. Deze wijn heeft een lichtgele kleur en een fruitige geur met aroma’s van perzik en citrus. In de mond is de wijn fris en goed uitgebalanceerd met een lange afdronk. De tweede wijn, de Holder Tokade Pinot Gris 2016 van Domaine Schoenheitz, was een verrassende wijn. Men dacht bij het proeven van deze wijn aan een Chardonnay, terwijl het in werkelijkheid een Pinot Gris was. Deze wijn heeft een lichtgele kleur met een aroma van peren en appels. In de mond is de wijn fris en fruitig met een lichte zuurgraad.

De derde wijn, de Ahr Spätburgunder 2016 Cuvee Ponsart 27 Mayschoss Altenahr, was een rode wijn met een dieprode kleur en aroma’s van kersen en aardbeien. In de mond is de wijn zacht met lichte tannines en een mooie afdronk. De vierde wijn, de Blaye 2010 Château du Grand Barrail, was een robijnrode wijn met aroma’s van zwart fruit en kruiden. In de mond is de wijn vol en krachtig met rijpe tannines en een lange afdronk. De vijfde wijn, de Crozes Hermitage 2012 Alain Graillot, was een rode wijn met een diepe kleur en aroma’s van zwarte peper en bramen. In de mond is de wijn vol en krachtig met stevige tannines en een lange afdronk.

De zesde wijn, de Ruché di Castagnole Monferrato 2017 Riserva Opera Prima per il Fondatore Luca Ferraris, was een verrassend goede wijn met een dieprode kleur en aroma’s van bramen en kersen. In de mond is de wijn vol en fruitig met zachte tannines en een mooie afdronk. De zevende wijn, de Barbera d’Asti 2017 Ca’Mongross Viti Centenarie Ferraris Agricola, was een rode wijn met een diepe kleur en aroma’s van kersen en pruimen. In de mond is de wijn fruitig met zachte tannines en een mooie afdronk. De achtste wijn, de Saint Julien 2017 Château Langoa Barton, was een rode wijn met een diepe kleur en aroma’s van zwarte bessen en kruiden. In de mond is de wijn vol en krachtig met stevige tannines en een lange afdronk.

De negende wijn, de Loupiac 2021 Château Marges Dusseau, was een zoete witte wijn met een gouden kleur en aroma’s. We sloten af met Loupiac 2003 Château Loupiac-Gaudiet, een andere zoete witte wijn uit de Bordeaux regio met tonen van honing, karamel en een lange afdronk.

Het was een mooie proeverij met een diverse selectie van wijnen die ons lieten genieten van verschillende druivensoorten, regio’s en smaken.

Verslag door ChatGPT


Het bovenstaande verslag is geschreven door ChatGPT op basis van a) de wijnlijst van Peter, die ik met de chatbot heb gedeeld, en b) mijn eigen korte, schetsmatige aantekeningen hieronder, die ik daarna nog een heel klein beetje heb bijgeschaafd en aangevuld. Zoek de verschillen, en begrijp wellicht iets meer van hoe kunstmatige intelligentie (nog niet helemaal zoals je zou willen) werkt.

 

Peter van de Besselaar is een epicurist. Hij deelt met ons zijn ervaringen met oplegwijnen, wijnen dus die goed kunnen ouderen en net als sommige mensen alleen maar beter en mooier worden. Hij heeft ChatGPT wat vragen gesteld over wat oplegwijnen zijn, uit welke gebieden ze zoals komen, en naar aanleiding daarvan een proefavond samengesteld.

 

Wijn 1

Bleekgeel, weinig fruit – maar de wijnen waren koud, vandaag. Sappige aanzet, ananas en ander tropisch fruit, stevige zuren. Berry vindt de Muscadet “wéér niet lekker”, Noel zegt “prachtige wijn”.

 

Wijn 2

Medium lemon, boterige aanzet, honing wordt veel genoemd, men denkt aan Chardonnay. Hout. Rijke wijn.

 

Wijn 3

Licht troebel rood, chocolade en rood fruit, sappige Spätburgunder schrijf ik en op dat blijkt later te kloppen, speels-elegant – toevallig gebruikt Kati precies dezelfde omschrijvingen. Stal wordt ook genoemd, en een “mufje”. Rulle tannines.

 

Wijn 4

Uit een magnum. Rood, richting granaat, weinig fruit in de neus, lichte wijn, mist wat vulling, niet-rulle tannines in de afdronk dit keer. “Is-ie correct?” vraagt Noel zich af. Peter zelf is wel enthousiast; gewone flessen van oudere jaren van deze wijn drinken nog prima.

 

Wijn 5

Paarsig, bosfruit van braam en kers, sappig, rond, romig; dit heeft concentratie en structuur voor de toekomst, dus ja, een oplegwijn. Heeft al wat bezinksel in de laatste glazen van de fles. Hans denkt aan vlier en Spaans. Helaas: Noord-Rhône. Erg mooie wijn; de producent (Graillot) blijkt ook een topper te zijn.

 

Wijn 6

Rood-paars, aparte en complexe neus: blaadjes en groene kruiden, rozebottel, kersen en chocoladezwoele aanzet, krachtige wijn, mét zuren, stevig in de alcohol ook (16% blijkt later). Krachtpatser.

 

Wijn 7

Donkerpaars, lichte stal, onmiskenbaar zoetje, toch mooi in balans, bramen, gestoofd fruit, zwarte bes(-senlikeur), beschaafde tannines, mooi glas, mede of ondanks de weer forse 16% alcohol.

 

Wijn 8 rood-paars, iets boertigs, veel frisser en eleganter dan wijn 6 en 7, stevige maar wel rijpe tannines. Pure chocolade, drop-impressie, espresso (“geen koffie … espresso.”, benadrukt Just). “Diep.” (Erik). Wordt door paar proevers herkend als Bordeaux.

 

Wijn 9

Bleekgeel, fris citrusfruit, mooi zoetje met weinig tot geen botrytis, maar we doen niet moeilijk voor een schappelijke prijs van een tientje.

 

Wijn 10

Medium amberkleurig, veel rijpheid (Decanter: “sugar-levels rarely achieved”) en botrytis in 2003, en mede daardoor een volle en een mooi uitgerijpte wijn. Voor toch ook maar zo’n 15 euro koop je de huidige jaargang – 2016/7/8 vind ik op het web. 2017 Lijkt daarvan het beste jaar o.b.v. een heel snelle check, maar veel hangt af van de site en producent. Proberen dus!

 

Dank je Peter voor deze leerzame avond, die ook weer een behoorlijk lesje bescheidenheid was qua ‘claimen’ en determineren!

 

Vino Nobile de Montepulciano: Mag ik jouw wybertjes lenen?
By in

Vino Nobile de Montepulciano: Mag ik jouw wybertjes lenen?

Mag ik de wybertjes van jóu lenen?, vraagt Valerie aan Just. Die heeft Valerie net bedankt voor het benoemen van kokos en munt. Want we gáán ruiken in een wijn wat andere proevers benoemen. Samen proeven is samen genieten. En leren. Berry Marinussen weet nog precies wanneer hij voor het eerst onder de indruk kwam van Vino Nobile de Montepulciano. Het was een 1998 DEI in een proeverij van Noël. Die wijn legde de basis om in Toscane deze wijnen te gaan bestuderen.


Negen wijnen staan op tafel, tussen de champagne en een vino santo. Met één enkele wijn die zo dood was als een pier, twee wijnen waar die vraag juist de discussie voedt en enkele wijnen waar iedereen denkt: wow, wat geweldig!

Er is kritiek op Vino Nobile de Montepulciano, vertelt Berry, omdat andere Toscaanse gebieden méér vooruitgang boeken. Voor mij is die old style manier van wijnmaken juist heel aantrekkelijk. De wijnen zijn niet gladjes, maar juist eigenzinnig met rafelrandjes. Zoals hoge bitters. En héél nadrukkelijk aanwezige tannines. Karaktervol. Als de wijnen jong al soepel smaken met rondeur, drínk je die ook vroeg. De wijnen die Berry op tafel zet, hebben flesrust nodig. Het zijn dankbare wijnen om in de liefhebberskelder te leggen. Om ze vervolgens langzaam te gaan proeven, jaar in, jaar uit. Met veel plezier. Verwondering. En orgastisch plezier als er een wonder is gebeurd.


Vier domeinen zijn de opmaat naar de éérste wijn die zo’n ervaring kan oproepen. Le PIazze 2011 (die dode pier), Tenuta di Graciano della Seta 2016 (wat ontoegeeflijk), Poliziano 2012 (warm als een Italiaans straatje) en Avignonesi 2015 (elegantie).

 


Apostoli 2015 Vino Nobile de Montepulciano Riserva
Hartendief van Berry. Al duidelijke veroudering in de kleur. Tuilé rand. Mooi uitgebalanceerde wijn, elegant én rijk. Kreupelhout. Wat cacao en drop in de smaak. Lang nahangend. Just raakt helemaal op dreef in zijn beschrijving: roos, viool, stroop. Tabak en een wybertje dropje. Mon cherie chocolade neigend naar zwarte kers, lange afdronk. RobG heeft een kritische noot: de wijn is wat hol in de mid palate. Veel proevers zullen jaloers zijn op de man die hiervan een kistje in de kelder heeft staan.

 

De Boscarelli Riserva 2017 heeft veel karakter met een elegante uitwaaierende geur en een old school ontoegeeflijke smaak. Laten liggen nog.

 

 

 

 

Poliziano 2007 Cuvee Asione
Hartendief van Berry. Lichte kleur, verklaarbaar door 100% sangiovese. Tuilé rand. Warme, belegen en rijke geur, kreupelhout. Oei, slikreflex, ik slik de wijn door in plaats van uit te spuwen. Hap sap, verlangen naar een volgende slok. Uitstekende balans. Claartje benoemt boerensoepgroente – positief! – inkt en drop, mooie zuren, Kati roemt de mooie balans en geeft woorden aan vel genoegen: een smaakexplosie in de mond. Hazelnoot. Toffee. Harrie is het hiermee eens: een wow-wijn, zegt hij. En een snoepje. Kortom: geweldige wijn, terwijl er ook discussie is over de rijpheid.

 

Poliziano 2005 Cuvee Le Stanze.
Ik heb er een hekel aan als in een proeverij steeds wordt gezegd: benieuwd hoe die wijn over vijtien, zestien, zeventien jaar zal proeven. Hulde, want in deze proeverij staan ook geouderde en gerijpte wijnen. Deze cuvee is gemaakt van Bordeaux druiven: 70% cabernet sauvignon en 30% merlot. Diepe donkere kleur, morellenkersen, inktimpressie, rijk hout, in deze wijn is niks boers te ontdekken, goede balans, hap sap. Claartje benoemt roos en salie, Kati bramen, koffie en een zoete aandronk, Harrie noemt de wijn iets hoekiger dan de cuvee Asione. Met een stalletje in de geur.

 

DEI 2016 Cuvee Madonna delle Querce
Tuilé rand, mooi rijke geur met kreupelhout, de wijn heeft een uitstekende balans en goede inhoud. Prachtige cuvee.

Proeverijen als deze vervelen nooit.

 

 

Niet bescreven wijnen:

Vinschgau in Zuid-Tirol/Alto Adige
By in

Vinschgau in Zuid-Tirol/Alto Adige

Annemiek en haar echtgenoot Rob bezochten tijdens hun vakantie in Alto Adige drie wijnhuizen in de regio Untervinschgau, namen in de trein tassen en rugzakken vol met wijn mee naar huis en bezorgden ons op de eerste proeverij van het nieuwe seizoen een mooie avond vol verrassende wijnen. Annemiek voorzag de proeverij van wat achtergrondinformatie.

Vinschgau in Zuid-Tirol – Het dal van de kleine wijnboeren.

Wijnbouw is karakteristiek voor de regio Untervinschgau, helemaal tot aan Schlanders. De fraaie wijnstokken strekken zich uit langs de hele berg Sonnenberg.
Het gebied heeft weinig neerslag en is daarom ideaal voor de productie van wijn. Vanwege de hoge temperaturen en de hoogteverschillen is het goed mogelijk om veel verschillende druivensoorten te verbouwen. Zo zijn de zonnige hellingen bijzonder geschikt voor witte wijn. De veel bekroonde riesling wordt geperst in Vinschgau, die ook een vruchtbare bodem biedt aan de druiven van de Weissburgunder en Blauburgunder, evenals de inheemse wijnen van Zuid-Tirol, zoals de Vernatsch (schiava), de Gewürztraminer en de Fraueler.
Vergeleken met andere regio’s wordt de wijnbouw in Vinschgau gekenmerkt door kleinschaligheid, en niet door grote coöperaties.
Kastelbell, Latsch en Schlanders, met hun 35 hectare wijngaarden, zijn DOC-gebieden en produceren zeer gewaardeerde topwijnen, evenals heerlijke likeuren en brandewijn.

De cijfers

In Alto Adige werken ruim 10.000 mensen in de wijnbusiness.
Verdeeld over 150 wijnbedrijven groeien er (op 5.400 ha wijngaarden) meer dan 20 verschillende druivensoorten. Deze wijngaarden liggen tussen de 200 en 1000 meter hoogte.
Maar liefst 98% van de wijngaarden ligt in een DOC- of een DOP-gebied. Zeven procent van alle Italiaanse wijnen wordt hier gemaakt, waarvan 58% witte wijnen. De focus van de wijnboeren verschuift – nog steeds – meer richting de witte druiven.

Klimaat

Door de hoogteverschillen, bergen, dalen en verschillende grondsoorten kan men hier al die verschillende druiven ook optimaal laten groeien. Dit bergachtige gebied heeft tijdens het groeiseizoen een gemiddelde temperatuur van 18 graden, maar door de hoogteverschillen en de invloed van de wind, kan het verschil tussen dag en nacht ver uiteen lopen. Door deze grote verschillen in temperatuur zijn de druiven in staat om een wijd spectrum aan verschillende aroma’s te ontwikkelen.
Dat beloofde wat!

Alhoewel we als club niet echt van regels blijken te houden, was er toch 1 regel waar meerdere leden streng de hand aan wilden houden.
Annemiek begon enthousiast aan de uitleg, maar de regel “eerst schenken, dan praten” werd door enkele leden nog even onder de aandacht gebracht.
Direct werd dan ook begonnen met het inschenken van de indrinker.
Met 18 aanwezigen was de opkomst goed te noemen. En dat gecombineerd met onze mooie nieuwe glazen, maakte het in het begin wat lastiger om de flessen helemaal rond te laten komen.

Rotari Trento DOC Brut 2021

Een mousserende wijn, niet uit Vinschgau, maar uit de zuidelijkere omgeving van Bolzano.
Een fijn begin: mooi helder, strogeel, veel citrus, grapefruit, mooie bitters en vitaal. Peter roemt de mooie gistneus. Valérie herkent de chardonnay-druif in deze indrinker.

De avond werd vervolgd met 3 proefrondes van elk 3 wijnen.

De eerste ronde:
1.1. Glimmer – Unterortl Vinschgau Alto Adige Süd-Tirol – 2021
1.2. Muller Thurgau – Unterortl – Kastelbell-Tschars – 2021
1.3 Weissburgunder Josmaor-hof – Kastelbell-Tschars – 2021

 

In absolute stilte werden de 3 wijnen uitgebreid en serieus geproefd en kon de discussie losbarsten.
Toos noteerde bij wijn 1 noten, bloemen, zachte zuren en vond het een mooie wijn. Zou het een pinot gris kunnen zijn?
In de tweede wijn noemt ze bloemen en peer. Toos vermoedt dat dit een chardonnay is. In de derde wijn roemt ze het rijke fruit, de mooie balans en mineraliteit.
Kees vond de tweede wijn wat voller, vetter en zachter en vermoedt in de derde wijn wat houtlagering.

De tweede serie wijnen
2.1 Riesling Unterortl – Kastelbell-Tschars 2021
2.2 Riesling Bio Lehengut Kastelbell-Tschars 2020
2.3 Mitterberg Weiss Souvignier Gris Gegenwind bio Lehengut Kastelbell-Tschars 2020

Valérie proefde in deze wijn appelmoes, peer, kruiden, grapefruit, mooie frisheid.
De riesling van Lehengut viel een beetje weg tegen zoveel moois, sommigen proefden peer en vonden de bitters mooi.
Nummer 3 had een zwoele aromatische neus, kreupelhout en was een wat zware wijn.
Rob vond 2.1 een wat gesloten neus hebben. Hij beschreef de wijn als bloemig en proefde appel, peer, met een mooie frisheid en een vuursteentje. De 2e vond hij een gesloten neus hebben en in de derde wijn bosgeuren en in de smaak, honing en tertiaire tonen. De eerste twee wijnen vond Kees hartendiefjes.
De 3e wijn is gemaakt uit souvignier gris, een witte Duitse wijndruif die in 1983 is gemaakt door het kruisen van de rode Franse druivensoort cabernet sauvignon met de witte Duitse druivensoort Bronner.
Wederom drie mooie wijnen.

En dan de laatste reeks:
3.1 Blauburgunder Josmoar-hof – Kastelbell-Tschars 2020.
3.2 Blauburgunder Riserva Bio Lehengut – Kastelbell-Tschars 2018.
3.3 Blauburgunder Riserva Unterortl – Kastelbell-Tschars 2019.

Kati vond wijn 1 kruidig in de neus, geen intense geuren, proefde pruimen, framboos, chocola en houttonen. Body gemiddeld, lange afdronk, mooie zuren.
Wijn 2 leek erg op 3.1, nog wat gesloten, zuren en bitters in balans,
Voor Harry de mooiste van de avond, kruidig in de neus, kers, peper zuren, een soort explosie van smaken, tamelijk lange afdronk, wat tannines. Peter vond wijn 1 veruit de mooiste. Jan Willem noteerde een romige neus voor nr. 3, met kers en framboos.
Stevige zuren en bitters bij het proeven. Alle 3 de wijnen vielen in de smaak,
In de 3e wijn rook Maarten toffee, boter en frambozen.
De typische pinot noir-kenmerken kwamen naar voren in deze Blauburgunders. We vonden dit mooie, elegante wijnen.

Conclusie:
Een mooie proefavond met verrassende wijnen die ook nog eens redelijk geprijsd zijn. Een terecht applaus voor Annemiek aan het einde van de avond!

Het huis Antinori
By in

Het huis Antinori

De familie Antinori bestaat bij deze proeverij uit smaken van Piero Altinori en zijn drie dochters, Albiera, 48, Allegra, 44, and Alessia, 39. Maar vergis je niet, de familie bestaat al 637 jaar uit wijnmakers. In 1385 werd Giovanni di Piero Antinori in Florence lid van het wijngilde. Dit familiebedrijf staat op plek 10 als het gaat om het oudste bedrijf van de wereld. Gaan we dat proeven? Is dat klassiek? Traditioneel? Of raakte de familie op drift en proeven we de revolutie in ons glas. Vooral een Toscaans glas vertelt Willem Jan. Willem Jan begon ooit onbewust en onbekwaam met Gaja en Tignanello’s. En dat waren verrekte lekkere wijnen die een plaatsje in zijn hart veroverden. En oude liefde roest niet. Oude liefde verdient wel, producent van ruim 10 miljoen flessen, waarmee in 2014 zo’n slordige 40 miljoen winst werd gemaakt.
Marquis Piero Antinori ooit zei “oude tradities spelen een belangrijke rol in ons werk. Maar zijn nooit een limiet voor onze innovatieve geest geweest “. We gaan op familiale toer!

We trappen af met een Cuvée Royal Franciacorte. Een blend van Chardonnay, Pinot Noir en Pinot Blanc.
Veel fruit, citrus, frisheid, een mini zoetje – het is een brut -, mooi en elegant is deze enige bubbel van het huis. De grapefruit komt extra uit. Onze papillen zijn los.

 

 

Licht wit?
De eerste serie proeven we van een andere broer, Lodovico Antinori – was ooit eigenaar van Tenuta dell’Ornellaia – Nu eigenaar van Tenuta di Biserno.


Mount Nelson Sauvignon Blanc 2019 – Marlborough – Lodovico Antinori’s passion for Sauvignon Blanc
Pure perzik in de neus, geen fruitkraam meer nodig. Meloen, mango, papaya. Daaronder de leisteen, mooie droogte. Deze vriend begon met wat olie en wat stevigs in de neus, dat trok weg. En bij de tropische kant komen florale accenten. Niet zo stuivend als de gemiddelde Marlborough, wel duidelijk nieuwe wereld accenten met ruimte voor veel tropisch fruit.
Guado al Tasso Vermentino Bolgheri 2019Vermentino
Deze tweede is droger en kruidiger. Kruisbes hoor ik. Vlierbloesem. Frisheid, citrus. Een heerlijk glas. Verfijnd, subtiel.

3x Chardonnay
Terug naar het hart van de familie. Dan wel met een niet Italiaanse druif.

Castello della Sala Bramito del Cervo100% Chardonnay
Behoorlijk fris voor een chardonnay, wel wat boter maar zeker geen pakje. Ook wat zuur en wat zoet in de aanzet. De zuren zijn heel licht. Het bittertje na is prettig.
Tormaresca Pietrabianca Chardonnay BioChardonnay en Fiano
Een goede opbouw van de serie. Deze is al steviger. het slanke wordt wat gezetter. Het lichtvoetige begint wat te stampen. Iets meer vanille. Nog een beetje ingetogen. Minder tropisch dan de voorganger en veel minder dan de volgende.
Castello della Sala Cervaro della SalaChardonnay en Grechetto
Deze laatste maakt het af. Hier wel de laag boter. Ook mineraal en steen. Wat een verfijning, ondanks de dikte. Alsof 120 kilo de perfecte pirouette draait. Want je wordt gedraaid tussen de dikte, de subtiliteit, de boter, de mineralen en ook nog een ananas en rijpe meloen. Deze familie weet van wanten en staat niet voor niks aan de top. Willem Jan geniet van deze wijn, een van z’n favorieten. En dit was nog maar het witte spul.

Chianti, of toch maar Brunello
Alles gemaakt van Sangiovese. We duiken in het rood. Het rood waarvan de Chianti in de vorige eeuw heel gericht z’n naam om zeep hielp met rieten mandjes met complete rotzooi. Leuk voor de nostalgische ziel in een verdwaalde pizzeria. Niet voor ons, wij, de proevers, willen kwaliteit. Nou, die krijgen we. Chiant is al een twee tot drie decennia terug. En hoe.

2016 Marchese Antinori Chianti Classico DOCG Riserva
Nog mooi knarsend van de tannine. Fruit. Smaak. Frisheid, citrus, braam, munt. Classico zoals hij al tientallen jaren had moeten zijn en blijven.
2017 Badia a Passignano Chianti Classico DOCG Riserva
Ook een riserva, dus minstens 24 maanden op hout. Prachtig donker fruit. Een kleine koffiesmaak – niet te verwarren met de espresso, daarvoor is ie veel te subtiel -. Naast me hoor ik een koffiebom. die is bij mij niet ontploft. Het zoet is prettig en duidelijk aanwezig.
2015 Pian delle Vigne Brunello di Montalcino
Zoooo, voor deze jongen is meteen duidelijk wat het verschil is tussen Chianti en Brunello. Chocola! Het stroomt subtiel de mond in. plakt wat, walst wat rond. Heeft minder met zuren. Vermengt zich met fruit en ook hier een vleugje wufte koffie. Blijft hangen in de afdronk. Ontmoet opnieuw zijn fruitige vrienden en blijft heel lang hangen. Wat een geweldig glas.
Alle drie de glazen hebben frisheid, nog zuur, fruit. Het fruit verandert in deze serie van meer rood naar alleen zwart. De zuren gaan meer naar de achtegrond. De tannines in heel deze serie storen niet. Deze wijnen hebben power. Wat een geweldige serie.

The heavy weights: Super Tuscans
In het begin van de 20e eeuw had de Antinori-familie zich volledig gevestigd als een van de meest gerespecteerde in het land. La familia was echter niet tevreden met bekendheid in Florence alleen, rond de eeuwwisseling kocht Piero Antinori een aantal wijngaarden in de Chianti Classico-regio. Dit omvatte 47 hectare in Tignanello, de wijngaard die de wijn met dezelfde naam produceert. De Antinori waren niet bang om de traditionele methoden van de regio te veranderen, toch revolutionair dus! Dit resulteerde in een schandaal in de jaren 1920 toen Niccolo Antinori begon met het produceren van een Chianti-variant met druivenrassen uit de regio Bordeaux. Traditionalisten waren woedend, maar het eindproduct bleef in populariteit toenemen. Tijdens deze periode begon Niccolo ook te experimenteren met nieuwe mengsels, vaten en flesverouderingstechnieken, wat een periode van innovatie markeerde die zijn zoon Piero maar al te graag wilde voortzetten tot in de jaren ‘70. Het was in deze laatste periode dat de beroemde periode dat Tignanello voor het eerst werd gelanceerd. De wijn, die werd verboden om de Chianti Classico-appellatie te krijgen door het gebruik van Cabernet Sauvignon en Cabernet Franc, zorgde voor een revolutie in de Italiaanse wijnindustrie. Dit wordt vaak gezien als het startpunt voor de uiteindelijke verschuiving van traditionele methodes naar een moderner tijdperk. Zoals ik net al schreef, revolutie! Het ware succes van de wijn kan worden afgemeten aan het feit dat de beroemde DOCG zijn classificatieregels uiteindelijk veranderde om nieuwe variaties van Chianti zoals de Tignanello in de Classico-appellatie te ontvangen. De familie koos ervoor om de wijn zonder classificatie te blijven verkopen. Viva la revolucion! De eindoverwinning. En die proeven we in de laatste serie.

2011 TiganelloSangiovese, Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc
Man man man. Ik kan alles opschrijven, eigenlijk is de enige manier om dit te ontdekken het zelf te proeven. Wat is dit lekker. Het heeft echt alles. De bramen, de pruim, de koffie, de lichte tannines. Nog een klein zuurtje. Leder, cacao. We genieten. En we doen er lang over. wat zijn we blij met de toevoeging van de niet inheemse druiven.

 

2009 Guado Al TassoCabernet Sauvignon, Merlot, Cabernet Franc, Petit Verdot
Een mengeling kan mooier zijn dan de authenciteit. Het verrijkt. Het vult aan. Het maakt compleet. Deze wijn én het leven. De mooiste zuren, laurier, zwart fruit. What else zou ik zeggen als ik een gemiddelde zocht. Maar dat doe ik niet. Er is geen gemiddelde aan de top.

 

 

2004 SolaiaCabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Sangiovese
We proeven, we ruiken, we praten. Niet te hard, niet teveel. Een zacht einde van een lange weg aan de hand van deze familie. In de hemel is het soms stil.

 

 

 

Toetjes, altijd lekker


Castello della Sala Muffato della Sala
Ach als het toch stil is. waarom geen toetje? Marsepein, botritus. Daarmee was deze schrijver gestopt.
Marchese Antinori Vinsanto del Chianti
Rozeblaadjes, zonder n, pannekoeken met stroop, we blijven klassiek. Een bes. Amandel. Iets meer zuren. We gaan huiswaarts. De vuist omhoog.

Verslag: Just Krijn

Tre Bicchieri, een rondreis door Italië met bekroonde wijnen
By in

Tre Bicchieri, een rondreis door Italië met bekroonde wijnen

Veel wijnliefhebbers koesteren er mooie herinneringen aan. Een wijngids doorbladeren op zoek naar bijzondere vondsten. In Italië is de Gambero Rosso een van de toonaangevende gidsen. Rob van Kalmthout zet ons een selectie voor van wijnen die zijn bekroond, allemaal Tre Bicchieri. Drie glaasjes. Het is de hoogste waardering van de gids. Nu allerlei informatie op internet beschikbaar is, gaan er ook wijngidsen teloor. Dat is best jammer, want het searchen van het wereldwijde web is minder leuk dan via de gids een regio te verkennen.

De Prosecco Spumante di Valdobbiadene Superiore Rive di Refrontolo 2020 ‘Col del Forno’ verdient al een prijs voor de lange en moeilijke naam. Gemaakt van 100% glera is het een fraaie mousserende wijn met duidelijk peren en jasmijn in de geur. Noël prijst de fijne mousse en proeft passievrucht en mandarijn. Claartje benoemt een lange afdronk. Fijn glas.

 

Gavi di Gavi 2020 Minaia, Nicola Bergaglio
Frisse aanzet met veel citrus dat zich doorzet in de smaak. Kees heeft de smaak van deze wijn goed te pakken, hij benoemt de tropische geur met mango en perzik, hazelnoot in de smaak en fijne bitters na.

 

 

Terre di Chietti 2020, Pecorino , Villa Medoro
Van deze wijn ben ik echt onder de indruk. Kees benoemt de strogele kleur, kruidigheid in de geur en de aangename smaak van witte pruimen. Annemiek ruikt zowel bloemetjes als een klein stinkertje. Ik val bij deze wijn voor een mooie geur met kruisbes en marsepein, sappige smaak, heel vol, vanille, karaktervol bittertje. Mooi hoor.

 

Soave 2020 Capitel Croce, Anselmi
Een groot huis en een bekende wijn, heel betrouwaar. Van 100% garganega. Gewoon een heel lekkere wijn met wat jasmijn en mineraal in de geur en goed concentraat.

 

 

Five Roses 2020 Salento Rosé Leon de Castris
Gemaakt van negroamaro en malvasia. Verduveld lekker, licht aardbei, veel karakter, niet zo maar een niemendalletje rosé, maar harmonieus en breed. Laat de zomer maar komen en je bent met deze wijn zeker het heertje.

 

De rode wijnen lijken best wel veel op elkaar, met uitzondering van de laatste. De Chianti Classico en Vino Nobile di montepulciano weet ik blind nog wel in Toscane te plaatsen. Sangiovese wijnen, degelijk en plezierig. De twee riserva’s die daarna op tafel staan zijn boeiend.

Duca Sanfelice 2019 Ciro Rosso Riserva
Gemaakt van een obscuur maar heel leuk autochtoon druifje, de Gaglioppo. Het zou een mooie clownsnaam zijn. En de wijn brengt ook een glimlach op het gezicht, Valerie benoemt framboos. Ingetogen geur, elegant wel. De smaak is – potverdorie – best ontoegeeflijk, duidelijk nog tannines en prominente bitters. Deze wijn is geen flirt, geeft zich niet zo gemakkelijk – en daarom… prachtig.

Vigna Pedale 2016 Castel del Monte Riserva, Torrevento
Wijn uit Apulië. Verbazingwekkend vitale kleur voor een wijn van zes jaar oud. Rijke en geconcentreerde smaak. Valerie determineert kirsch. Ik proef een duidelijk zoetje en denk dat ik primitivo proef. Fout! De wijn is gemaakt van de nero di troia. Wéér zo’n leuke autochtone druif.

 

Het is een heerlijk rondje Italië deze proeverij, die doet verlangen naar zonnestralen op een terras met een koel glas in de hand en een hoofd dat vrij is van zorgen.

Peter

De sheets van de presentatie van Rob

Nog wat wijnen die gedronken zijn maar niet in text zijn beoordeeld:

Peter van den Besselaar nieuwe proefkampioen
By in

Peter van den Besselaar nieuwe proefkampioen

Wedstrijdproeverij door Rob van Ginneken.

Hé, zitten we in examenopstelling?, vraagt Maarten als hij binnenkomt. Ja, examen- en corona opstelling. In april is de wedstrijd door de lockdown uitgesteld. Op de foto’s uit 2019 zitten we gewoon naast elkaar. Weinig proefavonden zijn in ons lokaal saaier dan de wedstrijd, iedereen zit geconcentreerd en stil te proeven. Bloedserieus meestal.

  

Buiten het proeflokaal krijgt de vertwijfeling lucht, kijk maar eens naar de gezichten op de foto.

De proeverij die Rob van Ginneken componeerde zat goed in elkaar. We proeven wijnen die we al eerder proefden. Dat criterium is opnieuw gebruikt. Er werd hoog gescoord, de proefkampioen scoorde 8 van de 10 landen goed en 5 van de 10 druiven.

Het podium ziet er als volgt uit:

  1.  Peter van den Besselaar
  2.  Eric Hoepelman
  3.  Berry Marinussen
Runners Up Valerie, Willem Jan, Ron en Rob misten op een haar na het podium. Well done.

De wijnen van de wedstrijd.