In onze taal is er maar één woord voor smaak, terwijl het een enorm weids begrip is, stelt Hans Lodewijkx. De Britten gebruiken bijvoorbeeld twee woorden: flavour en taste. Met flavour bedoelen ze de objectieve geur- en smaakkenmerken, waardoor iemand de wijn kan identificeren. Taste wordt gebruikt om het eigen oordeel te duiden: de mate waarin een wijn aangenaam is. In onze proeverijen lopen die twee ‘smaken’ vaak door elkaar als we commentaar geven. Hans introduceert de smaakkubus van Peter Klosse, die vooral bedoeld is om smaak te objectiveren. Klosse determineert wijn in termen van frisheid (strakke wijnen), rondeur (filmende wijnen) en smaakrijkdom (stevigte, complexiteit en rijkdom aan nuances). In zijn kubus krijgen we dan acht smaaktypen. De smaakkubus kan ook op gerechten worden toegepast, op combinaties van wijn en spijs. We proeven veertien wijnen. Een selectie staat hieronder.
Pouilly Fumé 2009, Le Tronc Sec, Joseph Mellot
Loire-wijn gemaakt volgens de agriculture raisonnée methode van de sauvignon blanc druif. De kleur heeft al iets van goud. Voorbeeld van een strakke wijn. Tikje boenwas in de neus, passievrucht en bloemetjes. Heel levendige wijn met viefe zuren, strakke smaak en een duidelijk bittertje in de afdronk. Door dat prominente bittertje voor mij een eetwijn.
Altenberg de Bergheim 2003 Marcel Deiss
Deze Elzasser is door Marcel Deiss gemaakt van een combinatie van druivensoorten. Deze wijn is al echt goudkleurig. Zéér expressieve neus met boter, hooi, boenwas en room. Hoog in smaak en alcohol, amandelbitters en een zoetje in de mond, filmend. Deze wijn is beslist niet alledaags, een gastronomische wijn.
Pouilly Vinzelles 2006 Climat Les Quarts, La Soufrandière, Bret Brothers
De Macon Pierreclos 2006 van Guffens Heynen die naast deze wijn staat heeft een typische chardonnay-geur maar ook een wat bijtende zuurgraad die de wijn een tikje eendimensionaal maakt. Daar heeft de pouilly vinzelles géén last van. Bloemetjes in de neus, een volle aandronk en daarna duidelijk rondeur in de smaak, prettige zuren, een pittig en krachtig glas wijn.
Le Coulée de Serrant 2003, Savennieres, Nicolas Joly
Loire-wijn gemaakt door de Paus van de Biodynamische wijnmakers, Nicolas Joly. Ook hier weer een wijn met een hoog alcoholpercentage (2003 was een heel warm jaar). Dit is geen gemakkelijke wijn, Kees noemt de wijn complex en nuancerijk, Claartje noemt de wijn filmend en herkent rozijnen/krenten. Goudkleurig, een neus met mostconcentraat, boenwas en botytristonen. Hele sterke amandeltonen in de smaak, zeer gastronomische wijn.
Domaine Huet 2006, Le Haut Lieu, Vouvray
Eigenlijk begint de wijn nu pas lekker te worden, zegt Hans. Hooi in de neus, mooie frisse zuren en werkelijk uitstekende balans. De zuren zijn vrij dominant in de wijn die walsend in het glas ook mineralen geeft. Een piepklein zoetje, die de wijn charmant maakt. Eetlust opwekkende wijn.
De laatste vier wijnen van de avond zijn hartediefjes van Hans Lodewijkx (ik ben het vergeten te vragen, maar weet met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat mijn inschatting klopt). We proeven twee keer Clos Jebsal en twee keer Clos Windsbuhl van domein Zind Humbrecht uit de Elzas. Twee vendanges tardives wijn en twee selection de grains nobles. Biodynamische wijnen.
Pinot Gris 2007 Vendanges Tardives, Zind Humbrecht, Clos Jebsal
Jan noemt de neus stuivend met tropisch fruit, goela djawa palmsuiker, Noël ruikt caramel. Ik heb alleen charmante neus staan in de aantekeningen, soepele aandronk en zachte milde zoet/zuurbalans. Filmende en complexe wijn, zegt Willem.
Pinot Gris 1994 Vendanges Tardives, Zind Humbrecht, Clos Windsbuhl
Jong zijn die Vendanges Tardives zó verleidelijk, zo innemend. Maar hier konden we – we proeven blind dus zien het pas na onthulling – zien wat dertien extra flesjaren kelderrust met zo’n pinot gris doen. In vergelijking met 2007 is dit met afstand de mooiste wijn, stelt Berry vast. Noël ruikt apricot brandy in de neus, Willem ruikt caramel, honing en perzik, Jan benoemt paddenstoelen, aarde en kreupelhout. Zelf vind ik wat oxy tonen terug in de neus, niet storend, maar meer alsof het hoort zoals in wijnen met flor. De smaak is vol met enorm concentraat. Dit is duidelijk een complexe wijn.
Pinot Gris 2007 Zind Humbrecht, Clos Jebsal, Selection de Grains Nobles Trie Speciale
Met deze wijn zijn we in de wijnhemel beland. Dit is zó mooi, dat woorden tekort schieten. Absoluut drie *-sterren wijn, het maximum. Ronald benoemt de complexe wijn mooi: amber kleurig, in de neus hazelnoot en honing, gedroogde pruimen. Stroperig en complex. Mijn aantekeningen zijn jubelend: enorm concentraat met perfecte zoet/zuurbalans. Perzik in de neus. Nectar. Briljante wijn die ook heel elegant is.
Pinot Gris 2007 Zind Humbrecht, Clos Windsbuhl, Selection de Grains Nobles Trie Speciale
Ronald zegt honing, zoethout, vanille en krentjes te ruiken in de wijn. Claartje ruikt abrikozen en later rozengeur. Mijn inschatting is dat deze wijn nét even meer concentraat heeft dan de vorige, maar nú iets dichter zit. De neus is fabelachtig: Turks fruit en vooral marsepein-in-het-kwadraat. Abrikoos. Nectar op de tong. Meditatiewijn. Dit is een half flesje voor héél bijzondere gelegenheden. Dat Hans het op dinsdagavond met ons deelt, is ontzettend fijn. Vloeibaar geluk.